قران: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
edite |
||
خط ۱:
{{اشتباه نشود|قرآن}}'''قیران''' (فارسی: قران ؛ همچنین qerun یا kran رومی شده) از سال 1825 تا 1932 میلادی بهای ایران بود. این کالا به 20 شاه یا 1000 دینار تقسیم شده بود و به ارزش یک دهم تومان بود. این ریال در سال 1932 جایگزین کران شد ، هرچند که به صد دینار (جدید) تقسیم شده است. این قران دیگر یک فرقه رسمی نیست ، اما این اصطلاح همچنان در بین ایرانیان از کاربرد گسترده ای برخوردار است.[http://irancollection.alborzi.com/ <nowiki>[1]</nowiki>][[پرونده:2000dinar (1).jpg|بندانگشتی|250px|چپ|سکه ۲۰۰۰ [[دینار|دیناری]] (دوهزاری یا دوزاری چرخی) که معادل ۲ قران بود (دوره [[محمد علی شاه|محمدعلی شاه قاجار]])]]
▲'''قِران''' [[یکای پول ایران]] در دوران [[قاجاریان]] بود. نام قران کوتاه شده صاحب‌قران است. هر ۱۰ قران معادل یک [[تومان]] بود و هر قران ۲۰ [[شاهی (پول)|شاهی]] و هر شاهی ۵۰ [[دینار]] ارزش داشت. [[ریال ایران]] هم به یک قران و پنج شاهی (۱٫۲۵ قران) گفته می‌شد. قران از [[نقره]] و به صورت سکه‌های ده شاهی (نیم قران)، یک قران، دو قران و پنج قران ضرب می‌شد.<ref>علی‌اصغر شمیم، ''ایران در دوره سلطنت قاجار''، ته‍ران: انتشارات علمی، ۱۳۷۱، ص ۲۸۷</ref><ref name=":0">{{یادکرد وب|عنوان=وقتی می‌گوییم یک قرون، دوزار یعنی چقدر؟|نشانی=https://www.khabaronline.ir/news/797528/وقتی-می-گوییم-یک-قرون-دوزار-یعنی-چقدر|وبگاه=خبرآنلاین|تاریخ=2018-08-17|بازبینی=2019-05-21|کد زبان=fa}}</ref>
با توجه به اینکه قران هزار دینار ارزش داشت در زبان عامیانه '''زار''' (هزار) نیز نامیده می‌شد. این سنت حتی بعد از تغییر یکای پول ایران به ریال هم ادامه پیدا کرد و سکه‌های دو ریالی و پنج ریالی دوزاری و پنج زاری نامیده می‌شدند.
سطر ۸ ⟵ ۷:
قران دیگر در نظام پولی ایران کاربرد رسمی ندارد اما ایرانیان هنوز به طور گسترده‌ای از این واژه در مکالمات روزمره و ضرب‌المثل‌ها بهره می‌برند و در عرف عامه هر ریال امروزی ایران معادل یک قران است.<ref name=":0" /> وجه تسمیه قران: قران کلمه ترکی و اسم فاعل به معنای قطع کننده و تمام کننده است و از مصدر قرلمک به معنای قطع شدن می باشد. از آن جایی که پول، تمام کننده بیشتر معاملات و نزاع ها و اختلافات و غیره می باشد به قران معروف شده است.
مقدار
از سال 1874 تا 1895 ، ارزش قیر به نصف کاهش یافته است ، از 1 قیران برابر با 9.6 پنس (د) تا 4.8 روز ، که پس از آن این مقدار را برای چند سال آینده حفظ کرده است. [http://irancollection.alborzi.com/ <nowiki>[1]</nowiki>] در سال 1930 ، نرخ ارز با پوند انگلیس در 1 پوند = 59.75 دلار گران شد.
سکه
تا سال 1876 ، سکه های نقره در فرقه های ⅛ ، ¼ ، ½ و 1 qiran استخراج شد. سکه آسیاب شده در سال 1876 معرفی شد ، فرقه های 12 ، 25 ، 50 ، 100 و 200 دینار ، ¼ ، ½ ، 1 ، 2 و 5 qiran. سکه های طلای و اسکناس ها به تومان می شد.[http://irancollection.alborzi.com/ <nowiki>[1]</nowiki>]
<br />
= معنی قیران =
=== لغت‌نامه دهخدا ===
قیران . (ع اِ) ج ِ قاره ، کوهک خرد جدا از کوه ها. (آنندراج ). رجوع به قاره شود.[http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D9%82%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 <nowiki>[2]</nowiki>]
== جستارهای وابسته ==
سطر ۱۴ ⟵ ۲۶:
* [[شاهی (پول)|شاهی]]
== منابع == [https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/scans/EB1911_png/VOL21%20PAYN%2C%20JAMES-POLKA/ED1A215.png<nowiki>.[1] </nowiki>http://www.vajehyab.com/dehkhoda/%D9%82%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86<nowiki>[2 ]</nowiki>
{{پانویس}}
| |||