در [[شاهنامه]]ها داستان‌های تراژدی و حماسی زیادی از فرهنگ اساطیری مردمان کابلستان و زابلستان نقل شده‌است که مهم‌ترین آن‌ها یکی داستان عشق [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسب]] و داستان سمبولیکنمادین [[سوشیانت]]، منجی [[زردشتی]] عالم بشریت است؛است و دیگری داستان حماسی عشق [[زال]] و [[رودابه]] است که حاصل این عشق حماسی،عشق، جهان پهلوان رستم زال می‌شود. داستان دیگر داستان رستم و [[شغاایران]]داسترستم و…زال این داستان‌ها در که برگیرنده بخش مهمی از اساطیر یا میتولوژیای سرزمین کهن‌سال [[افغانستان]] و پایتخت باستانی این کشور یعنی [[کابل]] و شهر اساطیری [[ولایت زابل|زابل]] افغانستان می‌باشد، فرهنگ اساطیری اجداد و پدران این مردمان ریشه دار و تاریخی را دربرداردمی‌شود.
گرشاسب جد اعلای رستم زال یکی دیگر از قدیمی‌ترینداستان پادشاهاندیگر افسانه‌ایداستان رستم و داستانیکشته زابلستانشدن باستاناو است. گفته می‌شود که اصلاً نام زابلستان که در اصل زاولستان بوده از نام پدر گرشاسب کهتوسط [[زو (شاهنامه)|زوشغا]]د یا بنا به روایاتی «زاب» نام داشته اخذ شده‌استاست. گرشاسب در جریان یک ماجرای عاشقانه که دلباخته پری چهرهٔ کابلی شده‌است، توسط فردی بنام (نیهاک) به قتل می‌رسد. اما این شهید راه عشق نمی‌میرد<ref>ثبت است بر جریده عالم دوام ما</ref> بلکه او در خواب عمیقی فرومی‌رود و در یکی از دره‌هایداستانهای کوهستان کابلستان تا پایان دنیا در خواب باقی می‌ماند تا زمانی که در آخرالزمان با ظهور [[سوشیانت]]، منجی موعود [[زردشتی]]، توسط فرشتهٔ آسمانی دوباره در کوهستان [[کابل]] از خواب بیدار شده ومربوط به زندگی خود ادامه خواهد داد.زابلستان، [[گرشاسپ (پهلوان)|گرشاسب]]، این شهید عشق با ظهور مجدد، با گرزگران خودش در کنار منجی موعود زردشتی، سوشیانت، در راه گسترش عدل و داد و نابودی ظلمت و تاریکی و از میان برداشتن پلیدی‌ها مبارزه و جهاد می‌کند. …این یکیداستان‌ها دیگر از داستان‌های باستانی و اسطوره زابلستان افغانستاندر که بسیاربرگیرنده موردبخش توجهمهمی است؛از داستاناساطیر عشقمنطقه اسطوره‌ایاساطیری زالِزابلستان زابلستانی ودر رودابهٔشاهناممه کابلستانیفردوسی است.
گرشاسب پهلوان (نه پادشاه پیشدادی [[ایران]]) از اجداد خانواده مادری رستم، رودابه و از نسل ضحاک یکی از پادشاهان زابلستان باستان بود که توسط نیهاک مسموم شد و به خواب رفت. در سنّت مزدیسنان گرشاسب، یکی از جاویدانیهاست، نمرده فقط بخواب رفته است. در آخرالزمان وقتیکه دگرباره ضحّاک از کوه دماوند زنجیر بگسلاند گرشاسب نیز از خواب برخاسته او را هلاک خواهد کرد. گرشاسب از جملهٔ یاران موعود زرتشتی است که در نو نمودن جهان و برانگیختن مردگان و آراستن رستاخیز با سوشیانس همراهی خواهد نمود <ref>فقره ۷ از فصل ۲۹ از بندهش</ref>
گفته می‌شود که اصلاً نام زابلستان که در اصل زاولستان بوده از نام پدر گرشاسب که [[زو (شاهنامه)|زو]] یا بنا به روایاتی «زاب» نام داشته اخذ شده‌است.
