|
| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]]
}}
'''زَردچوبه''' یا '''زَرچوبه''' یا '''زَرده‌چال''' {{علمی|Curcuma longa}} نوعیگونه ای گیاه و [[ادویه]] ای است که از آن گیاه تهیه می‌شود. زردچوبه از رده زنجبیل‌وارهازنجپیل‌وارها (Liliopsida)، راسته زنجبیل‌هازنجپیل‌ها (Zingiberales)، تیره زنجبیلیانزنجپیلیان (Zingiberaceae)، گونه زردچوبه‌ای‌ها (Curcuma) است.
پودرگرده زردچوبه به رنگ زرد تیره‌استتیره است که یکی از پرکاربردترین ادویه به‌شماربه شمار می‌رود. رویشگاه اصلیپایه این [[گیاه]] [[هند]] است و قسمتبخش اصلیپایه ادویه معروفنامدار [[کاری]] را که در بسیاری از غذاهایخوراک های هندی به کار می‌رود، تشکیل می‌دهدمی‌سازد.
== مشخصات گیاهرویش ==
گیاهی است چندساله که در [[هند]] و کشورهای جنوب آسیا به‌بار می‌آید و دمای حدودمیان ۲۰–۳۰ درجه سانتیگراد و محیطجای مرطوبنمناک بارانی نیاز دارد. ساقه‌های زیرزمینی گوشتی گیاه یا [[ریزوم (گیاه‌شناسی)|ریزوم]] جمع‌آوریگرد‌آوری شده و پس از جوشاندن در آب و سپس خشک‌کردن، آسیاب شده و پودرگرده زرد مایل به نارنجی تهیه می‌شود. زردچوبه عمده‌ترینپرکاربرد‌ترین ادویه مورد مصرف در غذاهایخوراک های آسیایی است. در جنوب و جنوب شرقیخاوری آسیا این گیاه به‌صورتبه شیوه خودرو در جنگل‌ها وجود دارد.
== موارد مصرفکاربردها ==
ریشه خشک‌شده و آسیاب‌شده آن به تنهایی یا مخلوطآمیزه با دیگر ادویه‌ها در [[ایران]]، [[پاکستان]] و [[هند]] مصرفکاربرد زیادیبسیاری دارد. از برگ‌های آن در بعضیبرخی مناطقجاهای آسیا به صورتگونه دُلمه نیز استفادهبه کار می‌کنندمی‌برند.
هرچند زردچوبه به عنوان طعم‌دهندهمزه‌دهنده از موادمایه اصلیهای پایه ادویه‌ها است، اماولی از آن به عنوان رنگ غذاییخوراکی نیز در پاره‌ای از مناطقجاها استفادهبکارگیری می‌کنند.
== ترکیبآمیزه شیمیاییکیمیایی ==
[[پرونده:CurcuminKeto.svg|بندانگشتی|Curcumin Keto formساختار]]
ترکیبآمیزه شیمیاییکیمیایی زردچوبه شاملدربرگیرنده ۵ درصددرسد اسانس و ۵ درصددرسد مادهمایه اصلیپایه زردچوبه، یعنی [[پلی‌فنل]]ی بنامبه نام [[کورکومین]] است. در زردچوبه موادمایه های مغذی زیادیبسیاری وجود داردهست که تاثیرات خوبی بر سلامتتندرستی انسانآدم دارد. از جمله موادمایه های مغذی مهمبرجسته در زردچوبه ویتامین C، ویتامین B6، آهن و پتاسیم در این ادویه کمی تندی و شوری وجود داردهست.
== ویژگی‌های درمانی ==
[[پرونده:Curcuma longa roots.jpg|بندانگشتی|250px|زردچوبه]]
زردچوبه به دلیل خصوصیاتویژگی های آنتی اکسیدانی قوینیرومند خود یکی از موثرترین موادمایه ها در جلوگیری از سرطانی‌شدنسرطانی شدن سلول‌هاییاخته‌های بدن است.<ref>{{cite journal|title=Molecular targets of dietary agents for prevention and therapy of cancer|last=Aggarwal|first=BB.|coauthors=Shishodia S.|journal=Biochemical Pharmacology|month=May|year=2006|volume=71|issue=10|pages=1397–421|publisher=Elsevier|doi=10.1016/j.bcp.2006.02.009|pmid=16563357}}</ref>
این گیاه همچنین موجبمایه افزایش ترشح [[انسولین]] و کاهش [[قند خون|غند خون]] در بیماران [[دیابت]]ی می‌شود. کارآزمایی‌های بالینی زیادیبسیاری در ارتباط با فوایدبهره های مصرفکاربرد روزمره زردچوبه انجام شده است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://clinicaltrials.gov/ct2/results?term=curcumin |title=NIH-listed human clinical trials on curcumin, June, 2011 |accessdate=۲۷ فوریه ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120302163953/http://clinicaltrials.gov/ct2/results?term=curcumin |archivedate=۲ مارس ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref>
گفته شده است که زردچوبه می‌تواند شدت علایمنشانه های بیماری آلزایمر را کاهش دهدکاست.<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/1668932.stm | work=BBC News | title=Curry 'may slow Alzheimer's' | date=21 November 2001 | accessdate=28 March 2010}}</ref>
همچنین مادهمایه موثر زردچوبه یعنی [[کورکومین]] اثرات ضد التهابی و ضد درد شبیهمانند داروهای مسکن معمولی را دارا استداراست.<ref name=Bangkok>{{cite journal|coauthors=Kuptniratsaikul V. , et al.|title=Efficacy and safety of Curcuma domestica extracts in patients with knee osteoarthritis|journal=The Journal of Alternative and Complementary Medicine|date=August 15, 2009|pages=891–7|pmid=19678780|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19678780|accessdate=October 20, 2011|quote=C. domestica extracts seem to be similarly efficacious and safe as ibuprofen for the treatment of knee OA.|last1=Kuptniratsaikul|first1=V|volume=15|issue=8|doi=10.1089/acm.2008.0186}}</ref>
اثر ضد التهابی کورکومین با اثر ضد التهابی داروهای استروییدی و غیر استروییدی با فنیل بوتازون قابلپذیرای مقایسهسنجش است. این دارو با مهار سنتز [[پروستاگلاندین]]های التهابی، اثر ضدالتهاب خود را آشکار می‌سازد. در مطالعهپژوهش بر روی موش صحرایی،بیابانی، اثر مهارکننده کورکومین سدیم mg3 به ازای هر کیلوگرم وزن موجبمایه مهار لیپواکسی ژنار و [[سیکلواکسیژناز]] می‌شود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Chandra D ,Gupta S. |نام= |کتاب=Anti- inflammatory and anti-arthritic activity of volatile oil of Curcuma longa | ناشر=Ind .J.Med Res |سال=1972}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
* [[کورکومین]]
== منابعبن مایه ها ==
{{پانویس|چپ‌چین=بله}}
{{داروگیاه}}
| 