| binomial_authority = [[Carolus Linnaeus|Linnaeus]]
}}
'''زَردچوبه''' یا '''زَرچوبه''' یا '''زَردهچال''' {{علمی|Curcuma longa}} گونه اینوعی گیاه و [[ادویه]] ای است که از آن گیاه تهیه میشود. زردچوبه از رده زنجپیلوارهازنجبیلوارها (Liliopsida)، راسته زنجپیلهازنجبیلها (Zingiberales)، تیره زنجپیلیانزنجبیلیان (Zingiberaceae)، گونه زردچوبهایها (Curcuma) است.
گردهپودر زردچوبه به رنگ زرد تیره استتیرهاست که یکی از پرکاربردترین ادویه به شماربهشمار میرود. رویشگاه پایهاصلی این [[گیاه]] [[هند]] است و بخشقسمت پایهاصلی ادویه نامدارمعروف [[کاری]] را که در بسیاری از خوراک هایغذاهای هندی به کار میرود، میسازدتشکیل میدهد.
== رویشمشخصات گیاه ==
گیاهی است چندساله که در [[هند]] و کشورهای جنوب آسیا بهبار میآید و دمای میانحدود ۲۰–۳۰ درجه سانتیگراد و جایمحیط نمناکمرطوب بارانی نیاز دارد. ساقههای زیرزمینی گوشتی گیاه یا [[ریزوم (گیاهشناسی)|ریزوم]] گردآوریجمعآوری شده و پس از جوشاندن در آب و سپس خشککردن، آسیاب شده و گردهپودر زرد مایل به نارنجی تهیه میشود. زردچوبه پرکاربردترینعمدهترین ادویه درمورد خوراکمصرف هایدر غذاهای آسیایی است. در جنوب و جنوب خاوریشرقی آسیا این گیاه به شیوهبهصورت خودرو در جنگلها وجود دارد.
== کاربردهاموارد مصرف ==
ریشه خشکشده و آسیابشده آن به تنهایی یا آمیزهمخلوط با دیگر ادویهها در [[ایران]]، [[پاکستان]] و [[هند]] کاربردمصرف بسیاریزیادی دارد. از برگهای آن در برخیبعضی جاهایمناطق آسیا به گونهصورت دُلمه نیز به کاراستفاده میبرندمیکنند.
هرچند زردچوبه به عنوان مزهدهندهطعمدهنده از مایهمواد های پایهاصلی ادویهها است، ولیاما از آن به عنوان رنگ خوراکیغذایی نیز در پارهای از جاهامناطق بکارگیریاستفاده میکنند.
== آمیزهترکیب کیمیاییشیمیایی ==
[[پرونده:CurcuminKeto.svg|بندانگشتی|ساختارCurcumin Keto form]]
آمیزهترکیب کیمیاییشیمیایی زردچوبه دربرگیرندهشامل ۵ درسددرصد اسانس و ۵ درسددرصد مایهماده پایهاصلی زردچوبه، یعنی [[پلیفنل]]ی به نامبنام [[کورکومین]] است. در زردچوبه مایه هایمواد مغذی بسیاریزیادی هستوجود دارد که تاثیرات خوبی بر تندرستیسلامت آدمانسان دارد. از جمله مایه هایمواد مغذی برجستهمهم در زردچوبه ویتامین C، ویتامین B6، آهن و پتاسیم در این ادویه کمی تندی و شوری هست.وجود دارد
== ویژگیهای درمانی ==
[[پرونده:Curcuma longa roots.jpg|بندانگشتی|250px|زردچوبه]]
زردچوبه به دلیل ویژگی هایخصوصیات آنتی اکسیدانی نیرومندقوی خود یکی از موثرترین مایه هامواد در جلوگیری از سرطانی شدنسرطانیشدن یاختههایسلولهای بدن است.<ref>{{cite journal|title=Molecular targets of dietary agents for prevention and therapy of cancer|last=Aggarwal|first=BB.|coauthors=Shishodia S.|journal=Biochemical Pharmacology|month=May|year=2006|volume=71|issue=10|pages=1397–421|publisher=Elsevier|doi=10.1016/j.bcp.2006.02.009|pmid=16563357}}</ref>
این گیاه همچنین مایهموجب افزایش ترشح [[انسولین]] و کاهش [[قند خون|غند خون]] در بیماران [[دیابت]]ی میشود. کارآزماییهای بالینی بسیاریزیادی در ارتباط با بهره هایفواید کاربردمصرف روزمره زردچوبه انجام شده است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://clinicaltrials.gov/ct2/results?term=curcumin |title=NIH-listed human clinical trials on curcumin, June, 2011 |accessdate=۲۷ فوریه ۲۰۱۲ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120302163953/http://clinicaltrials.gov/ct2/results?term=curcumin |archivedate=۲ مارس ۲۰۱۲ |dead-url=yes}}</ref>
گفته شده است که زردچوبه میتواند شدت نشانه هایعلایم بیماری آلزایمر را کاستکاهش دهد.<ref>{{cite news| url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/1668932.stm | work=BBC News | title=Curry 'may slow Alzheimer's' | date=21 November 2001 | accessdate=28 March 2010}}</ref>
همچنین مایهماده موثر زردچوبه یعنی [[کورکومین]] اثرات ضد التهابی و ضد درد مانندشبیه داروهای مسکن معمولی را داراستدارا است.<ref name=Bangkok>{{cite journal|coauthors=Kuptniratsaikul V. , et al.|title=Efficacy and safety of Curcuma domestica extracts in patients with knee osteoarthritis|journal=The Journal of Alternative and Complementary Medicine|date=August 15, 2009|pages=891–7|pmid=19678780|url=http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19678780|accessdate=October 20, 2011|quote=C. domestica extracts seem to be similarly efficacious and safe as ibuprofen for the treatment of knee OA.|last1=Kuptniratsaikul|first1=V|volume=15|issue=8|doi=10.1089/acm.2008.0186}}</ref>
اثر ضد التهابی کورکومین با اثر ضد التهابی داروهای استروییدی و غیر استروییدی با فنیل بوتازون پذیرایقابل سنجشمقایسه است. این دارو با مهار سنتز [[پروستاگلاندین]]های التهابی، اثر ضدالتهاب خود را آشکار میسازد. در پژوهش برمطالعه روی موش بیابانی،صحرایی، اثر مهارکننده کورکومین سدیم mg3 به ازای هر کیلوگرم وزن مایهموجب مهار لیپواکسی ژنار و [[سیکلواکسیژناز]] میشود.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Chandra D ,Gupta S. |نام= |کتاب=Anti- inflammatory and anti-arthritic activity of volatile oil of Curcuma longa | ناشر=Ind .J.Med Res |سال=1972}}</ref>
== جستارهای وابسته ==
* [[کورکومین]]
== بن مایه هامنابع ==
{{پانویس|چپچین=بله}}
{{داروگیاه}}
|