عقاب شاهی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱:
{{جعبه اطلاعات آرایه زیستی
| nameنام = شاه‌باز
| imageتصویر = Eastern Imperial Eagle cr.jpg
| status = VU
|وضعیت = VU
| status_system = IUCN3.1
|سامانه وضعیت = IUCN3.1
| status_ref =
|فرمانرو = [[جانوران]]
| trend = down
| phylumشاخه = [[طنابداران]]
| image =Eastern Imperial Eagle cr.jpg
| regnumرده = [[جانورانپرندگان]]
|راسته = [[قوش‌سانان]] (عقاب‌سانان)
| phylum = [[طنابداران]]
|تیره = [[قوشیان]] (قوشیان)
| classis = [[پرندگان]]
|سرده = ''[[عقاب (سرده)|عقاب‌ها]]''
| ordo = [[شاهین‌سانان]]{{سخ}}(یا [[پرندگان اکسیپیتریفورم]], q.v.)
|گونه = '''''عقاب شاهی'''''
| familia = [[عقابیان]]
|نام genusدوجمله‌ای = ''[[عقاب (سرده)|Aquila]] heliaca''
|وضع‌کننده نام دوجمله‌ای = Savigny، ۱۸۰۹
| species = '''''A. heliaca'''''
|نقشه گستره پراکندگی = AquilaHeliacaIUCNver2019 1.png
| binomial = ''Aquila heliaca''
|عنوان نقشه گستره پراکندگی = پراکندگی عقاب شاهی
| binomial_authority = [[Marie Jules César Savigny|Savigny]], 1809
{{leftlegend|#00FF00|تولید مثل|outline=gray}} {{leftlegend|#008000|بومی|outline=gray}} {{leftlegend|#00FFFF|گذری|outline=gray}} {{leftlegend|#007FFF|عدم تولیدمثل|outline=gray}}
| synonymsمترادف‌ها = ''Aquila heliacea heliacea''
}}
'''شاه‌باز (عقاب شاهی)''' {{نام علمی|Aquila heliaca}} گونه‌ای [[پرنده شکاری]] از تیرهٔ [[عقابیان]] و راستهٔ شاهین‌سانان[[قوش‌سانان|عقاب‌سانان]] است که در دوران بلوغ پرهای زینتی قهوه‌ای مایل به سیاه دارند. این پرنده از [[گونه آسیب‌پذیر|گونه‌های آسیب‌پذیر]] و پرندگان حفاظت شده است. شاه باز در [[دشت]]های‌های باز با درختان بلند و [[جنگل]]های‌های [[کوهپایه]]ای‌ای زندگی می‌کند و در زمستان، در [[باتلاق]] های‌های منطقه‌های [[استپ]]ی به سر می‌برد و آشیانه خود را روی درختان بلند و دور افتاده می سازد. شاه باز در [[ایران]] نیز یافت می‌شود.
 
== گونه در خطر ==
نسل این پرنده در بسیاری از مناطق منقرض شده یا در خطر انقراض است و به همین جهت در فهرست گونه‌های آسیب‌پذیر آی‌یوسی‌ان قرار گرفته‌است. شاه‌باز زمانی نماد سلطنتی امپراتوری [[اتریش-مجارستان]] بود اما این کمکی به حفظ این جانور در [[اروپای مرکزی]] نکرد و این حیوانجانور در بخش عمده‌ای از قلمرو سابق خود ناپدید شده‌است. منطقهٔ [[کارپات]] تنها جایی در اروپاست که جمعیت شاه‌بازهای آن در حال افزایش است. غربیترینغربی‌ترین جمعیت باقیمانده شاه‌باز در مرز اتریش و جمهوری چک زندگی می‌کند و از ۱۵ تا ۲۰ جفت تشکیل می‌شود.
 
== ویژگی‌ها ==
شاه‌باز با ۷۲ تا ۹۰ سانتیمتر قد، ۱./۸ تا ۲./۱۶ متر فاصلهٔ دو سر بال و ۲./۵ تا ۴./۵ کیلوکیلوگرم وزن از عقابهایعقاب‌های بزرگ محسوب می‌شود. ماده‌ها حدود ۲۵ درصد از نرها بزرگترند. [[شاه‌باز اسپانیایی]] نزدیکتریننزدیک‌ترین خویشاوند این پرنده است که در گذشته [[زیرگونه]]ای‌ای از آن پنداشته می‌شد اما امروزه گونه جداگانه‌ای در نظر گرفته می‌شود. شاه‌باز شباهت زیادی هم به [[عقاب طلایی]] دارد. شاه‌باز را با منقار بلندتر، بال‌های صافترصاف‌تر در حین پرواز، لکه‌های سفید روی شانه و بال و شانهٔ روشنترروشن‌تر و رنگارنگتررنگارنگ‌تر و رنگ تیره‌تر در بقیه قسمتهایقسمت‌های بدن می‌توان از عقاب طلایی تشخیص داد. البته شاه‌بازهای نابالغ رنگ بسیار روشنتری از عقاب طلایی نابالغ دارند.
 
زیستگاه مورد علاقه این عقاب دشت‌های باز با کمی درخت هستند و برخلاف بسیاری از عقاب‌های دیگر در کوهستان‌ها، جنگل‌های وسیع یا استپ‌های بدون درخت زندگی نمی‌کند. شاه‌باز ترجیح می‌دهد آشیانه خود را بر روی درختان بلندی بسازد که اطراف آن درخت دیگری نباشد تا از این طریق دید خوبی به اطراف داشته باشد. [[خرگوش]]، [[همستر]] و [[قرقاول]] از طعمه هایطعمه‌های اصلی این پرندهٔ شکاری هستند.
 
== نگارخانه ==