گویش هورامی: تفاوت میان نسخه‌ها

گویش کردی هورامی گویشی گورانی و یکی از زبان‌های ایرانی نو است که درشاخهٔ شمال غربی ازگروه زبان‌های ایرانی غربی قرار دارد. منطقهٔ هورامان در دو کشور ایران و عراق بین مناطق کردنشین واقع شده‌است. گویشوران هورامی در ایران در دو استان کرمانشاه وکردستان سکونت دارند و همگی خود را متعلق به ملیتی کرد می‌دانند. در مورد ماهیت گویش هورامی و جایگاه آن درشجرۀ خانوادگی زبان‌های ایرانی دیدگاه‌های متفاوتی وجود دارد. ارانسکی)۱۳۵۸ (هورامی را گونه‌ای از گویش‌های کردی گورانی و زازا می‌داند. به باور وی وجود تفاوت‌های چشمگیر زبانی میان گویش‌های گورانی و زازا از یک سو و سایر گویش‌های کردی از سوی دیگر بسیاری از محققان را بر آن داشته تا گویش‌های مذکور را زبان‌هایی متفاوت و مجزا از زبان کردی و مرتبط با گویش‌های مرکزی ایران)نظیر گویش سمنانی (و یا گویش‌های کرانهٔ خزر بدانند. مکنزی) ۱۹۶۶ (معتقد است که پیچیدگی فرایندهای نحوی و ساخت واژی گویش هورامی، این گویش را به جزیره‌ای در دریای زبان کردی مبدل کرده‌است . مکنزی نیز هورامی را همچون سایرزبان‌های گورانی و زازا، زبان‌هایی مستقل از کردی و جزو لهجه های خزری می‌داند . درمقالهٔ حاضر نیز گویش هورامی به مثابهٔ گونهای از زبان کردی در نظر گرفته می‌شود . برمبنای ملاحظات جغرافیایی گویش هورامی محدود در مرزهای ایران را می‌توان به دوگونهٔ عمده تقسیم کرد :گونهٔ مختص منطقهٔ هورامان لهون و گونهٔ مختص منطقهٔ هورامان تخت. منطقهٔ هورامان لهون شامل بخش‌هایی از استان کرمانشاه و بخش هاییاز مناطق کردنشین کشور عراق است .منطقهٔ هورامان تخت در مرزهای استان کردستان محصور شده‌است .شایان ذکر است که در هر یک از این دو گونهٔ عمده گویش اورامی نیز تفاوت‌های زبانی متنوعی به چشم می‌خورد .هر چند که این گونه‌ها ازمنبع زبانی واحدی سرچشمه می‌گیرند، اختلافات همزمانی موجود میان آن‌ها درحوزه های واژ-واجی و دستوری سبب می گرددتا هر محققی که قصد تحقیق درباره جنبه‌های مختلف گویش هورامی را دارد، برای برخورداری از داده‌هایی یک دست و همگن و نیز نیل به نتایج مرتبط درگام نخست به این تقسیم بندی چندگانه قائل شود.