فارسی دری: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خنثی‌سازی ویرایش 29105461 از 2A02:908:967:720:90A3:A08:78B0:9429 (بحث) برچسب: خنثی‌سازی |
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
||
خط ۳:
{{زبان پارسی}}
'''زبان فارسی در افغانستان''' [[زبان فارسی]] رایج در [[افغانستان]] است که بیشتر، [[پارسی دری]] است. از این گونهٔ زبانی در نگارش‌های رسمیِ دولتیِ افغانستان با نام '''زبان دری''' یاد
در سال [[۱۳۴۳ (خورشیدی)]] برای افزایش هویت ملی مستقل از [[مردمان ایرانی‌تبار|ایرانیان]]، نام زبان «فارسی» در قانون اساسی افغانستان به «دری» تغییر یافت.<ref name=":2"/> گرچه برخی فارسیِ رایج در افغانستان را زبانی مستقل و با نام «دری»، جدای از زبان پارسی می‌دانند اما تفاوت این گویش با [[زبان فارسی در ایران]] به اندازه‌ای نیست که بتوان آن دو را دو زبان جداگانه دانست. به‌هرحال، پارسی دری افغانستان را می‌توان به‌عنوان یکی از مهم‌ترین گونه‌های زبان پارسی شمرد.
خط ۱۳:
== لهجه‌ها ==
[[لهجه]]های مختلفی از پارسی در افغانستان متداول است. از جمله [[هزارگی]]، [[قندهاری]]، [[لهجه هراتی|هراتی]]، [[لهجه کابلی|کابلی]] و … گویش پارسی متداول در [[هرات]]، [[بادغیس]] و [[فراه]] که با نام [[لهجه هراتی]] شناخته می‌شوند، به گویش پارسی‌زبانان شمال خاوری ایران شباهت زیادی دارد و با گویش مرزنشینان ایران تقریباً یکی است. این گویش با گویش‌های رایج در استان‌های [[خراسان]] ایران در یک رده‌بندی قرار می‌گیرند.<ref name=":0">{{یادکرد وب|نویسنده=ستار
لهجه‌های خاور افغانستان از جمله [[لهجه بدخشی|لهجهٔ بدخشی]] به لهجه‌های [[فارسی تاجیکستان|پارسی تاجیکستان]] شباهت دارند.
خط ۲۳:
== دیدگاه‌ها ==
در افغانستان گاه جنجال‌هایی بر سر زبان پارسی و نیز استفاده از برخی واژه‌ها مانند «دانشگاه»، «دانشجو» و «پارلمان» پیش آمده‌است.<ref name=":1">{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa-IR|تاریخ=۸ اسفند ۱۳۹۱|وبگاه=[[بی‌بی‌سی فارسی]]|نشانی=http://www.bbc.co.uk/persian/afghanistan/2013/02/130226_k02-afghan-languages.shtml|عنوان=دولت افغانستان پخش برنامه به 'زبانها و
محمدکاظم کاظمی مهم‌ترین تهدیدها و آسیب‌های پارسی افغانستان را مواردی همچون: ورود بی‌رویّهٔ واژگان خارجی در سدهٔ کنونی، جایگزین شدن تدریجی زبان انگلیسی در نظام اداری این کشور، شیوع و گسترش غلط‌های بسیار در سطح آوایی زبان، ضعف شدید زبان در سطح دستوری، زوال تدریجی گویش‌های غنی و اصیل محلی و غلبهٔ گویش پایتخت به دلیل گسترش رسانه‌های گروهی، می‌داند. او دلایل این نابسامانی را چنین برمی‌شمارد: ضعف سواد و دانش عمومی به دلیل چند دهه جنگ و نابسامانی‌های اجتماعی و سیاسی، برخورد ناگهانی و همه‌جانبهٔ افغانستان با جهان خارج، به‌ویژه جهان انگلیسی زبان و کاربرد زیاد زبان انگلیسی در موسسه‌های گوناگون، کم‌توجهی نهادینه‌شدهٔ حاکمیت پشتو زبان افغانستان نسبت به زبان پارسی که گاه به‌صورت خصومت با این زبان نیز بروز می‌کند، قطع ارتباط نسبی پارسی‌زبانان افغانستان با پارسی‌زبانان خارج از کشور در این چند دهه و دور ماندن آن‌ها از تحولات زبان پارسی در کشورهای همسایه.<ref>[http://www.persianacademy.ir/fa/y090590.aspx پارسی افغانستان، تهدیدها و ضرورت‌ها (محمدکاظم کاظمی)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20110925231746/http://persianacademy.ir/fa/y090590.aspx |date=۲۵ سپتامبر ۲۰۱۱}}، فرهنگستان زبان و ادب پارسی</ref>
خط ۳۵:
== جستارهای وابسته ==
* [[فهرست واژه‌های متفاوت در پارسی افغانستان و ایران]]
* [[فهرست شاعران پارسی گوی معاصر افغانستان]]
* [[نظر محمدتقی بهار درباره ریشه دری]]
* [[زبان پارسی در ازبکستان]]
* [[پارسیان افغانستان]]
| |||