میدان نقش جهان: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Telluride (بحث | مشارکت‌ها)
بهبود بخش‌بندی
Telluride (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
خط ۸۶:
میدان نقش‌جهان در تاریخ ۸ بهمن ۱۳۱۳ در [[فهرست آثار ملی ایران]] ثبت شده‌است. همچنین این میدان در اردیبهشت ۱۳۵۸ و جزء نخستین آثار ایرانی [[فهرست آثار میراث جهانی|میراث جهانی]] [[یونسکو]] نیز به ثبت جهانی رسیده‌است.<ref>[http://whc.unesco.org/en/list/115 وبگاه میراث جهانی یونسکو]</ref> طرح موضوع [[منظر فرهنگی]] در اجلاس یونسکو برای آثار ثبت شده در فهرست میراث جهانی، و پس از آن ساخت [[برج جهان‌نما]] به ارتفاع ۵۰ متر (در ۱۴ طبقه) در فاصله ۷۰۰ متری میدان نقش جهان (و در منظر تاریخی و فرهنگی میدان) در سال ۱۳۷۵ موجب شد تا موضوع قرارگرفتن میدان در فهرست «میراث درخطر» یونسکو برای اولین بار در سال ۱۳۸۰ طرح گردد.<ref name="chna">{{یادکرد وب|نشانی=http://www.chn.ir/news/?section=2&id=31475|عنوان=جهان‌نمایی که کوتاه آمد|تاریخ بازدید=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰|ناشر=خبرگزاری میراث فرهنگی|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20060616202443/http://www.chn.ir/news/?section=2&id=31475|تاریخ بایگانی=۱۶ ژوئن ۲۰۰۶|dead-url=yes}}</ref><ref>{{یادکرد|نویسنده=Mehrdad Hejazi|عنوان=The Risks to Cultural Heritage in Western and Central Asia|ژورنال=Journal of Asian Architecture and Building Engineering|تاریخ=۲۰۰۸|دوره=۷|شماره=۲}}</ref> سهامدار اصلی این برج [[شهرداری]] اصفهان بود<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.memaran.ir/article-print-166.html|عنوان=دادگاه انقلاب اصفهان و برج جهان نما|تاریخ بازدید=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰|ناشر=جامعه معماران ایران|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20101126203952/http://memaran.ir/article-print-166.html|تاریخ بایگانی=۲۶ نوامبر ۲۰۱۰|dead-url=yes}}</ref> و [[شورای شهر]] اصفهان در حمایت از شهرداری، دخالت یونسکو را محکوم می‌کرد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.iran-newspaper.com/1383/830507/html/iran.htm|عنوان=پا را از گلیم قانون فراتر نبرید|تاریخ بازدید=۲ اوت ۲۰۱۰|ناشر=روزنامه ایران|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20070630202415/http://www.iran-newspaper.com/1383/830507/html/iran.htm|تاریخ بایگانی=۳۰ ژوئن ۲۰۰۷|dead-url=yes}}</ref>
 
با اصرار شهرداری بر ادامه کار، یونسکو در سال ۲۰۰۲ بازرسانی را برای بازدید از محل به اصفهان فرستاد. بازرسان یونسکو اعلام کردند «میدان نقش جهان را نمی‌توان منفرد و مجزا از اطراف آن دید.» این کارشناسان افزودند «خط آسمانی و منظر تاریخی و فرهنگی میدان نقش جهان مخدوش شده و دولت ایران موظف است نسبت به تعدیل برج جهان‌نما اقدام نماید.» بر همین اساس سازمان یونسکو تا فوریه ۲۰۰۴ به ایران مهلت داد تا نسبت به تعدیل ۴ طبقه از برج اقدام نماید.<ref name="chna" />
 
درگیری میان شورای شهر و شهرداری اصفهان از یک طرف و [[سازمان میراث فرهنگی]] و [[استانداری]] اصفهان به [[دادگاه انقلاب]] نیز کشیده شد<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.memaran.ir/article-print-166.html|عنوان=دادگاه انقلاب اصفهان و برج جهان نما|تاریخ بازدید=۲ اوت ۲۰۱۰|ناشر=جامعه معماران ایران|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20101126203952/http://memaran.ir/article-print-166.html|تاریخ بایگانی=۲۶ نوامبر ۲۰۱۰|dead-url=yes}}</ref> و حتی [[سید محمد خاتمی]] [[رئیس‌جمهور]] وقت نیز مجبور به دخالت گردید.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.memaran.ir/article-print-257.html|عنوان=رئیس‌جمهور: تکلیف برج جهان نما هرچه سریعتر روشن شود|تاریخ بازدید=۲ اوت ۲۰۱۰|ناشر=جامعه معماران ایران|پیوند بایگانی=https://web.archive.org/web/20101126133453/http://memaran.ir/article-print-257.html|تاریخ بایگانی=۲۶ نوامبر ۲۰۱۰|dead-url=yes}}</ref> سرانجام با پرداخت بخشی از خسارات شهرداری توسط سازمان میراث فرهنگی،<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.tabnak.ir/fa/pages/?cid=88201|عنوان=بازدید هیئت یونسکو از برج جهان نما|تاریخ بازدید=۲۱ ژوئیه ۲۰۱۰|ناشر=خبرگزاری تابناک|پیوند بایگانی=http://www.webcitation.org/6D5Rezq1o|تاریخ بایگانی=۲۲ دسامبر ۲۰۱۲}}</ref> برج جهان‌نما در تاریخ ۸ بهمن سال ۱۳۸۴ تعدیل گردید و دوطبقه بالایی آن تخریب شد تا به منظر فرهنگی میدان آسیبی وارد نشود.<ref name="chna" />
 
== بناهای پیرامونی ==
خط ۲۲۰:
|کتاب=صفویه از ظهور تا زوال|نویسنده = رسول جعفریان|ناشر =کانون اندیشه جوان|شهر=تهران|صفحه= ۲۲۷|سال=۱۳۸۶|شابک=978-964-2788-34-7}}</ref>
 
== کارکرد ==
 
=== گذشته ===
این میدان در سدهٔ یازدهم هجری قمری (سدهٔ هفدهم میلادی) یکی از بزرگ‌ترین میدان‌های جهان بوده‌است. [[شوالیه ژان شاردن]] فرانسوی میدان نقش جهان را زیباترین میدان دنیا دانسته‌است. در دوره [[شاه عباس بزرگ]] و جانشینان او، این میدان در روزهایی که جشن‌های سلطنتی برپا بود، محل بازی [[چوگان]]، رژهٔ ارتش، چراغانی، و نمایش‌های گوناگون بوده و در سایر روزها محل گردش و خرید مردم بوده‌است.