مشتق: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Amir.Vector (بحث | مشارکتها) جز پرهیز از انگلیسی سازی |
به نسخهٔ 27826119 ویرایش Tarikhejtemai برگردانده شد: بازگردانی متون حذف شده. (توینکل) برچسب: خنثیسازی |
||
خط ۱:
[[پرونده:Graph of sliding derivative line.gif|انگشتی|در هر نقطه، مشتق [[شیب (ریاضی)|شیب]] [[خط (هندسه)|خط]] [[مماس]] است. در نقاطی که خط سبز است؛ مشتق مثبت، در نقاطی که خط سیاه است؛ مشتق صفر و در نقاطی که خط قرمز است؛ مشتق منفی است.]]
{{حساب دیفرانسیل و انتگرال|موضوع=دیفرانسیل}}
'''مشتق''' {{به انگلیسی|Derivative}} ایدهٔ اصلی [[حساب دیفرانسیل]]، بخش اول [[آنالیز ریاضی]] است که نرخ تغییرات [[تابع]] را نشان میدهد. مشتق نیز، نظیر [[انتگرال]]، از مسئلهای در [[هندسه]]، یعنی یافتن [[مماس|خط مماس]] در یک نقطه از منحنی ناشی شدهاست.
مفهوم مشتق تا اوائل قرن ۱۷ میلادی، یعنی تا قبل از آنکه [[ریاضیدان]] فرانسوی، [[پییر دو فرما]] به تعیین [[اکسترمم]]های چند تابع خاص دست بزند، تنظیم نشده بود. فرما دریافت که خطوط مماس، در نقاطی که منحنی [[بیشینه و کمینه|ماکزیمم یا مینیمم]] دارد، باید [[افق|افقی]] باشد. از اینرو به نظرش رسید که مسئلهٔ تعیین نقاط [[بیشینه و کمینه|اکسترمم]] تابع، به حل مسئلهٔ دیگر، یعنی یافتن مماسهای افقی مربوط میشود، تلاش برای حل این مسئلهٔ کلیتر بود که فرما را به کشف برخی از ایدههای مقدماتی مفهوم مشتق هدایت کرد.
خط ۵۵۲:
== جستارهای وابسته ==
{{درگاه|ریاضیات}}
* [[
* [[حساب دیفرانسیل و انتگرال]]
* [[حد (ریاضی)]]
|