کاربر:Shobhe/کارگاه4: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۳۸:
|
|-
| rowspan="
(خاصه، رافضی)
|[[شیعه دوازده‌امامی|امامیه]]
خط ۲۱۱:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۳۳}}</ref>
|-
|نعمانیه
|[[مؤمن الطاق|ابوجعفر محمد بن نعمان احول]]
|
|کوفه
|
|
|
|او معتقد بود حركات همان افعال آفريدگان است زيرا خداى عز و جل به آنها امر به فعل كرده است و نيز گفتند: معارف همه اضطرارى است. او امامت را همچون امامیه از علی بن ابی طالب تا موسی کاظم دانسته و از کسانی بود که مرگ موسی کاظم را قبول داشت.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۴۶}}</ref>
|-
|کاغذیه
سطر ۲۲۲ ⟵ ۲۳۳:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۶۳}}</ref>
|-
|نفیسیه
|
|
|
|
|
|این طایفه را به جهت آنکه اعتقاداتشان را از گفته های نفیس غلام امام دهم گرفته اند، نفیسیه گویند.
|این فرقه به امامت محمد قفرزند علی النقی قائل اند و و می‌گویند امام بعد از محمد، جعفر بن علی است به نص از طرف محمد و به واسطه نفیس غلام امام دهم. این گروه امامت حسن عسکری را قبول نداشته و جعفر را قائم آل محمد دانند.
|طرفداران حسن عسکری، سرانجام نفیس را در حوضی غرق کردند.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۴۷-۴۴۸}}</ref>
|-
|سکاکیه
سطر ۳۹۵ ⟵ ۴۱۷:
|[[واصل بن عطا]] (۸۰ ه.ق - ۱۳۱ ه.ق)
|عهد عبدالملک مروان
|بصره
|از قرن ششم تا به قرن چهاردهم، مذهب کلامی معتزله دیگر فعالیتی نداشت تا اینکه در قرن‌های اخیر دانشمندانی از مصر به این دیدگاه گرایش پیدا کردند.
|{{نشد}}
|در وجه تسمیه آن اختلاف است، برخی کنارگیری (عزلت) [[واصل بن عطا]] از درس استادش [[حسن بصری]] را پس از اعلام نظریاتش می‌دانند. برخی گفته اند که آنان را معتزله گویند چرا که در ابتدای کار زهد و کناره گیری را پیش گرفتند. این گروه به جهت باور به عدل از صفات الهی، به عدلیه شناخته می‌شوند. این طایفه را قدریه نیز گویند چرا که اعمال بندگان را به قدرتهای انسان نسبت می‌دادند.
|باور به خلقت [[قرآن]] و دخالت عقل در استنباط [[احکام دینی|احکام شرعی]] و [[عقیده|عقائد کلامی]] از آیات و روایات (برخلاف دیدگاه [[سلفی|سلفی‌ها]])
|معتزله از جهت طبقه‌بندی و از جهت اعتبار مراکز به طبقات و انواع مختلفی تقسیم شده‌اند. از جمله: [[اسکافیه]]، اصلحیه، [[بشریه (فرقه معتزلی)|بشریه]]، بهشمیه، [[ثمامیه]]، [[جاحظیه]]، [[جبائیه]]، [[حماریه (فرقه معتزلی)|حماریه]]، [[خیاطیه]]، کعبیه، ضراریه، قصبیه، مرداریه، هذیلیه، نظامیه، خابطیه، معمریه، هشامیه، بهشمیه، کسبیه، نظامیه، هذلیه،
|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۵۰۳، ۵۰۷، ۵۱۰ و ۵۶۱}}{{سرخط}}{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶، ۱۰۲، ۳۳۳، ۳۵۸ و ۴۱۵-۴۱۹}}</ref>
|-
سطر ۸۷۹ ⟵ ۹۰۱:
|-
|نعیمیه
|نعیم بن یمان
|
|
سطر ۸۸۴ ⟵ ۹۰۷:
|
|
|به اعتقاد این طایفه علی پس از پیامبر اسلام از همه افضل تر بود و کسی که بیعت با او را ترک کرده، ترک افضل نموده و از عثمان و دشمنان علی بیزار هستند.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۴۷}}</ref>
|-
|یعقوبیه
سطر ۱٬۲۶۹ ⟵ ۱٬۲۹۱:
[[پسیخانیه]]
(محمودیه، واحدیه)
|
|محمود پیسخانی گیلانی (م ۸۳۱ ه.ق)
سطر ۱٬۲۷۸ ⟵ ۱٬۳۰۰:
|نام این فرقه منشعب شده از نام موسس آن است که محمود پسیخانی بود.
|زناشویی در این مکتب قبیح ولی جایز شمرده شده و منکر بهشت، جهنم و قیامت شده و به گفته برخی،انسان کامل را به جای خدا می‌پرستیدند. مهدویت محمود پسیخانی از دیگر باورهای این فرقه است.
|نقطویه فرقه ای بودند که از پسیخانیه منبعث شدند.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۱۶-۱۱۹}}</ref>
|-
سطر ۱٬۴۳۰ ⟵ ۱٬۴۵۲:
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۲۱۰}}</ref>
|-
| rowspan="
(مجبّره)
|جبریه
سطر ۱٬۴۶۴ ⟵ ۱٬۴۸۶:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۸۹}}</ref>
|-
|نهالیه
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|-
|وهمیه
|
|
|
|
|
|
|معتقدند که فعل های بندگان را مکافات نیست. کردار آدمی را وهم دانند و ثواب و عقاب بر وهم جایز ندانند.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶۱}}</ref>
|-
|معتریه
سطر ۱٬۶۰۵ ⟵ ۱٬۶۴۹:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۴۰}}</ref>
|-
|هریریه
|
|ابوهریره راوندی
|
|
|
|
|
|این طایفه به امامت عباس عموی پیامبر اسلام معتقدند و ابومسلم خراسانی را بزرگ می دانند.
|این فرقه از شیعیان عباسی شناخته می‌شود.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶۵}}</ref>
|-
|عبیدیه
سطر ۱٬۸۶۰ ⟵ ۱٬۹۱۶:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۵۲}}</ref>
|-
|هاشمیه
|
|ابوهاشم عبدالله بن محمد بن حنفیه
|
|
|
|
|
|این فرقه امامت را پس از ابوهاشم، در فرزندان عباس بن عبدالمطلب می دانستند و معتقدند که امام عالم به همه امور است. این فرقه معتقدند که علی همه علوم را دانست و به فرزندش محمد حنفیه آموخت و سپس به ابوهاشم رسید.
|پس از مرگ ابوهاشم، این فرقه به پنج فرقه دیگر منشعب شد.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶۴}}</ref>
|-
|مضطریه
سطر ۱٬۹۵۰ ⟵ ۲٬۰۱۸:
|
|-
| rowspan="
(متصوفه)
|۲
سطر ۲٬۰۷۲ ⟵ ۲٬۱۴۰:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۰۹}}</ref>
|-
|نوریه
|
|
|
|
|
|
|این طایفه قائل هستند که دو حجاب وجود دارد، حجاب نوری و حجاب ناری
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۵۲}}</ref>
|-
|واصلیه
|
|
|
|
|
|
|این فرقه معقتدند که اگر واصل شد و حق را را کامل شناخت،دیگر تکالیف برداشته شود. معتقدند که اگر شهوت بر کسی از واصلیه غلبه کند و از دیگری طلب مجامعت کند، نباید طلب او را رد کرد چرا که با واصل شدن مخالف است.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۵۴}}</ref>
|-
|معذوریه
سطر ۲٬۲۲۷ ⟵ ۲٬۳۱۷:
(نعمتی، نعمت‌اللهی)
|[[شاه نعمت‌الله ولی|نعمت‌الله ولی]] (م
|نیمه دوم قرن هشتم
|کرمان
سطر ۲٬۲۹۲ ⟵ ۲٬۳۸۲:
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۶۵}}</ref>
|-
| rowspan="
(غلاة، غالیه)
|[[سبائیه|سَبائیه]]
سطر ۲٬۳۲۷ ⟵ ۲٬۴۱۷:
|وجه تسمیه این فرقه، نسبت موسس این قوم با غلام علی بن ابی‌طالب به نام نصیر دانسته شده‌است. برخی این فرقه را مقصره نامیدند چرا که مقام علی از محمد پایین تر بوده و این طایفه در برتری دادن علی بر محمد مقصرند.
|باورهای این فرقه منشعب شده از امامیه، التقاط عناصر شیعه، مسیحیت و ایرانیان پیش از اسلام است. این طایفه به نوعی تثلیث در خداشناسی، نبوت و امامت معتقد شده‌اند. این فرقه معتقد هستند که علی بن ابی طالب خالق مخلوقات است و محمد به پرستش و شناخت او خوانده است.
|برخی این طایفه را با فرقه [[علی‌اللهی (مذهب)|علی اللهی]] یکی دانسته‌اند. این فرقه به چهار طایفه دیگر منشعب شدند که عبارتند از: [[حیدریه (فرقه)|حیدریه]]، شمالیه (شمسیه)، کلازیه (قمریه) و غیبیه. از دیگر طوایف این گروه می‌توان به [[جبلیه (فرقه)|جبلیه،]] حلبیه و [[حدادیه (فرقه)|حدادیه]]، خزمزجیه، شمالیه، رسالنه، سواحلیه، سوارخه، رشاونه، سرانیه، صرامتیه، شلاهمه، صوارمیه، عتاریه، عمامره، غیبیه، فخریه، فاوره، قبلیه، کلازیه، کلبیه، ماخوسیه، متاوره، مخازره، مخالسه، مهالبه، مرشدیه، نمیلانیه، نواصره، نیلانیه، اشاره کرد.
|<ref>{{پک|جمعی از محققین|۱۳۸۸|ک=دانستنی ادیان و مذاهب|ص=۹۲۳-۹۲۵}}</ref>
|-
سطر ۲٬۴۴۷ ⟵ ۲٬۵۳۷:
|نبوختی معتقد است که ابومسلمیه را خرم‌دینان نیز می‌خوانند چرا که پایه گذار اعتقادی آنان خرمیان بودند. آنها به دلیل اعتقاد به تناسخ روح، تناسخیه نامیده شدند. مسوده به معنای سیاه پوشان از دیگر نامهای انان به جهت لباس رسمی این فرقه بوده است.
|این گروه به امامت و مهدویت ابومسلم خراسانی معتقند. این طایفه ارتکاب هر عملی را جایز دانسته و به واجبات عمل نمی‌کردند. این فرقه معتقند امامت به میراث است.
|فرقه‌های اسحاقيه، راونديه، [[سنباد|سنباذیه]]، ابلقيه، مبيضّه، بابكيه، [[برکوکیه|بركوكيه]]، فاطمیه، مازیاریه،
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۱۹-۲۰، ۴۶، ۱۰۰، ۱۲۴، ۱۷۸-۱۸۱ و ۲۰۳}}</ref>
|-
سطر ۲٬۵۵۹ ⟵ ۲٬۶۴۹:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۵۴}}</ref>
|-
|هشامیه
(جوالیقه، جوالیقیه)
|۱
هشام بن سالم جوالیقی علاف
|
|
|
|
|
|برخی او را از مجسمه دانسته اند.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶۵}}</ref>
|-
|[[بیانیه (فرقه)|بیانیه]]
سطر ۲٬۷۳۸ ⟵ ۲٬۸۴۱:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۳۷۷}}</ref>
|-
|۱
نمیریه
|محمد بن نصیر نمیری
|
|بصره
|
|
|
|این فرقه به امامت علی النقی باور داشتند ولی پس از وی به نبوت محمد بن نصیر نمیری باور پیدا کردند. این فرقه به تناسخ باور دارند.
|برخی فرقه نصیریه را منسوب به محمد بن نصیر نمیری دانند. این فرقه پس از مرگ محمد بن نصیر به سه فرقه دیگر منشعب شدند و پراکنده گردیدند.
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۵۱}}</ref>
|-
|مبدلیه
سطر ۲٬۹۵۷ ⟵ ۳٬۰۷۲:
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۴۱}}</ref>
|-
|۱
هلالیه
|ابوجعفر احمد بن هلال عبرتائی کرحی (م۲۶۷ ه.ق)
|
|
|
|
|
|وی از مدعیان نیابت حجت بن الحسن گردید و منکر نیابت عثمان بن سعید عمری بود.
|
|<ref>{{پک|مشکور|۱۳۷۲|ک=فرهنگ فرق اسلامی|ص=۴۶۷}}</ref>
|-
|مغیریه
| |||