[[پرونده:Compass and map.jpg|بندانگشتی|نقشه و قطبنما]]
'''جهتیابی'''، یافتن [[جهتهای جغرافیایی]] است.
جهتیابی در بسیاری از موارد کاربرد دارد. برای نمونه وقتیشاید گاهی در [[کوهستان]]، [[جنگل]]، دشت یا [[بیابان]] و... گم شدهباشید، با دانستن جهتهای جغرافیایی،گیتاشناسی، میتوانید به مکانجای مورد نظرتاندلخواهتان برسید. یکی از استفادههای [[مسلمانان]] از جهتیابی، یافتن [[قبله]] برای [[نماز]] خواندن و [[ذبح]] حیوانات است. [[کوهنورد]]ان، [[نیروی نظامی|نظامیان]]، [[جنگلبان]]ان و… هم به دانستن روشهای جهتیابی نیازمندند.
[[کوهنورد|کوهنورد]]ان، [[نیروی نظامی|نظامیان]]، [[جنگلبان]]ان و… هم به دانستن روشهای جهتیابی نیازمندند. هرچند امروزه با وسایلیبودن دستگاههایی مانند [[قطبنما]] یا [[سامانه موقعیتیاب جهانی]]|سامانه موقعیتیاب جهانی (جیپیاس)]] میتوان به راحتیبهآسانی و با دقت بسیار زیاد جهتسوهای جغرافیایی را مشخصشناسایی کرد،کرد ولی در نبود ابزار،ابزار دانستن دیگر روشهای دیگر جهتیابیسوییابی مفیدسودمند و کاراست.
== جهتهای اصلی و فرعی ==
[[پرونده:CompassRose.png|بندانگشتی|300px|جهتهای جغرافیایی، که شمال با رنگ قرمز مشخص شده]]
با دانستن یکی از جهتها، دیگر سویها را میتوان به سادگی بدست آورد. اگر رو به [[شمال|شمال (هودر)]] بایستیم، سمتسوی راستراستمان [[مشرق]]شرق|شرق ([[شرقخاور)]]، [[شرق]])،سوی سمت چپچپمان [[مغرب]]غرب|غرب ([[غربباختر)]]، [[غرب]]) و پشت سرپشتمان [[جنوب|جنوب (دشتر)]] است. این چهار جهتسو را [[جهت اصلی|جهتهای اصلی]] مینامندنامند. بینمیان هر دو جهتسوی اصلیاصلی، یک [[جهت فرعی]] وجودنیز داردهست. مثلاًبرای نمونه [[نیمساز]] جهتهای شمال و شرق، جهت شمالِ شرقی (شمالِهودر شرقخاور) را مشخص میکندمیباشد.
با دانستن یکی از جهتها، بقیهٔ جهتها را میتوان به سادگی مشخص نمود. مثلاً اگر به سوی شمال ایستاده باشید، دست راست شما شرق، دست چپ شما غرب، و پشت سر شما جنوب است.
== روشهای جهتیابی ==
برخی روشهای جهتیابی مخصوصویژه [[روز]]، و برخی ویژهٔ [[شب]]اند اند. برخی روشها هم در همهٔهمه مواقعزمانها کارا هستنداند. '''توجهشایان شودیاداوریست که:'''
* بسیاری از این روشها کاملاً دقیق نیستند و صرفاًتنها جهتهای اصلی را بهکمابیش صورت تقریبی مشخصآشکار میکنند. برای جهتهای دقیق باید از [[قطبنما]] به استفادهکار کرد،گرفت و [[میل مغناطیسی]] و [[انحراف مغناطیسی]] آن را هم در نظرنگر داشت.
* آنچه گفته میشود اکثراًبیشتر مربوطبرای به نیمکره[[نیمکره شمالی]] است؛ بهطور دقیقتر، بالای ۲۳٫۵ درجه (بالای [[مدار رأسالسرطان]]). در [[نیمکره جنوبی]] در برخی روشها ممکن است جهت شمال و جنوب برعکس آنچه گفته میشود باشد.