جمعیت‌شناسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویکی‌سازی. دوستان گشت‌زن توجه کنند، نقطهٔ آخر در «۱۸۵۵ م.» نقطهٔ پایان جمله نیست و شیوه‌نامهٔ استاندارد تاریخ‌نویسی است.
برچسب‌ها: حذف منبع ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱:
{{جامعه‌شناسی}}
[[پرونده:World population.PNG|بندانگشتی|چپ|350px|{{وسط‌چین}}نقشهٔ [[کشور]]ها بر اساس جمعیتشان{{پایان}}]]
[[پرونده:World population growth - time between each billion-person growth.svg|بندانگشتی|چپ|350px|{{وسط‌چین}}برآورد رشد جمعیت برای قرن بیست و یک۲۱{{پایان}}]]
'''جمعیت‌شناسی''' یا '''دِماگرِفی''' {{به انگلیسی|demography|/dɪˈmɑ:. ɡrə.fi/}} بخشی از [[علوم اجتماعی]] است و مطالعهمطالعهٔ علمی جمعیت‌های بزرگ در حال تغییر انسانی است. جمعیت‌شناسی با حجم جمعیت و ترکیب و توزیع جمعیت سروکار دارد. این دانش به بررسی باروری، مرگ ومیرمرگ‌ومیر و مهاجرت می‌پردازد. بخش‌هایی از این دانش که امروزه اهمیت بسیاری یافته‌اند عبارتند از [[انفجار جمعیت]]، رابطهٔ بین جمعیت و توسعهٔ اقتصادی، اثر تنظیم خانواده، تراکم شهرها، مهاجرت‌های غیرقانونی و غیره.<ref>دانشنامهٔ بریتانیکا</ref>{{نادقیق}}
 
افزون بر این‌ها این به مطالعهٔ اندازه، ساختار و توزیع [[جمعیت]]ها‌ها و تغییرات آن‌ها در پاسخ به [[تولد]]، [[مرگ]]، [[مهاجرت]]، و [[سال‌خوردگی]] می‌پردازد.
 
واژه «دموگرافی» را نخستین بار یک نویسنده فرانسوی به نام «آشیل گیارد» در سال ۱۸۵۵ در کتاب «اصول آمار انسانی یا دموگرافی تطبیقی» به کار برد و گفت:<blockquote>«تاریخ طبیعی و اجتماعی نوع بشر با شناسایی ریاضی دربارهٔ جمعیت و حرکات و وضع جسمانی و بدنی و عقلانی و اخلاقی آن در دموگرافی باید مورد بررسی قرار گیرد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جامعه‌شناسی و آینده نگری جمعیت ایران|نام خانوادگی=آشفته تهرانی|نام=امیر|ناشر=جهاد دانشگاهی اصفهان|سال=1364|شابک=|مکان=اصفهان|صفحات=36}}</ref> </blockquote>جمعیت‌شناسی انسان‌ها معمول‌ترین نوع جمعیت‌شناسی است به طوری که معمولاً منظور از جمعیت‌شناسی همان جمعیت‌شناسی انسانی است. جمعیت‌شناسی می‌تواند برای شناختن کل جمعیت یک جامعه به کاربه‌کار رود یا برای گروه‌های جمعیتی با تعریف خاص مثلاً براساس سطح سواد، مذهب، نژاد، ملیت و غیره. در بین دانشگاهیان جمعیت‌شناسی اغلب به عنوانبه‌عنوان شاخه‌ای از [[مردم‌شناسی]]، [[علم اقتصاد|اقتصاد]]، یا [[جامعه‌شناسی]] شناخته می‌شود.<ref>جمعیت‌شناسی، ویکی‌پدیای انگلیسی، نسخهٔ ۳۰ آوریل ۲۰۰۸</ref>{{مدرک}}
 
مردم‌شناسی رسمی معمولاً تنها به مطالعهٔ فرایندهای جمعیتی می‌پردازد. حال آن‌که در حالت گسترده‌تر این دانش می‌تواند به بررسی فرایندهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیست‌شناسیزیست‌شناسیِ اثرگذار بر روی جمعیت‌ها نیز بپردازد.<ref>Andrew{{یادکرد Hindeکتاب|نام ''Demographicخانوادگی=هینده|نام=اندرو|عنوان=روش‌های Methods'' Ch. 1جمعیت‌شناختی|فصل=فصل {{ISBN۱|0شابک=۰-340۳۴۰-71892۷۱۸۹۲-7|en۷}}</ref>
 
جمعیت‌شناسی در کمک به دولت‌ها برای برنامه‌ریزی توسعه و در [[بازاریابی]] کاربرد بسیاری دارد.
 
== ریشه‌شناسی ==
واژهٔ «دموگرافی» را نخستین بار یک نویسندهٔ فرانسوی به نام «آشیل گیارد» در سال ۱۸۵۵ م. در کتاب «اصول آمار انسانی یا دموگرافی تطبیقی» به‌کار برد و گفت:<blockquote>«تاریخ طبیعی و اجتماعی نوع بشر با شناسایی ریاضی دربارهٔ جمعیت و حرکات و وضع جسمانی و بدنی و عقلانی و اخلاقی آن در دموگرافی باید مورد بررسی قرار گیرد.»<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جامعه‌شناسی و آینده‌نگری جمعیت ایران|نام خانوادگی=آشفته تهرانی|نام=امیر|ناشر=جهاد دانشگاهی اصفهان|سال=۱۳۶۴|شابک=|مکان=اصفهان}}</ref> </blockquote>
 
== جستارهای وابسته ==
* [[جمعیت]]
* [[:en:List of population concern organizations|List of population concern organizations en.wikipedia]]
 
== کتاب‌ها ==
* ارلیک، پل؛ ارلیک، آن (۱۳۹۳). ''فراز و نشیب‌های جمعیت انسان''. ترجمهٔ آرش حسینیان (نشر اینترنتی، حق تکثیر آزاد) [http://www.mediafire.com/download/9xfd3477o8yrr7h/0197-The+Dominant+Animal+-+part+7.pdf دانلود]{{پیوند مرده|date=اکتبر ۲۰۱۹ |bot=InternetArchiveBot}}
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{موضوع‌های جغرافیا}}
{{علوم اجتماعی}}
{{پژوهش‌های اجتماعی}}
 
[[رده:جمعیت‌شناسی|جمعیت‌شناسی]]
[[رده:بیمسنجی]]
[[رده:تقسیم­بندی بازار]]
[[رده:جغرافیای انسانی]]
[[رده:جمعیت]]
[[رده:جمعیت انسان]]
[[رده:شاخه‌های جامعه‌شناسی (میان‌رشته‌ای)]]
[[رده:علوم اجتماعی زیست‌محیطی]]
 
== جستارهای وابسته ==