'''نِصفُ‌النَّهارنِصفُ‌النّـَهار'''<ref>{{یادکرد فرهنگستان | مصوب=نصف‌النهار | بیگانه=meridian, celestial meridian | بیگانه در فارسی= | حوزه=نجوم رصدی و آشکارسازها | دفتر=هفتم | بخش=فارسی | سرواژه=نصف‌النهار}}</ref> یا '''نیمروزان'''<ref>{{یادکرد وب|عنوان=An Etymological Dictionary of Astronomy and Astrophysics - 1|نشانی=http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=meridian&formSubmit=Search&showAll=1|وبگاه=dictionary.obspm.fr|بازبینی=2020-06-06}}</ref> {{انگلیسی|Meridian}} خط یا نیم‌دایره متناظر فرضی است که به [[قطب شمال]] و [[قطب جنوب]] می‌رسد و [[طول جغرافیایی]] یک نقطه را با توجه به یک پرگارهٔ نیمروزی قراردادی به عنوان مبدأ تعیین می‌کند.
نیمروزهانصف‌النهارها همگی برابر می‌باشندمی‌باشند؛ و چون هیچ برتری نسبت به یکدیگر ندارند برای بکاراستفاده گرفتن‌شاناز آن‌ها باید یکی را به عنوان نیمروز مبدأ و نخست آنان برگزید و دیگرانبقیه را بر پایهمبنای آن نام‌گذاشتنام‌گذاری کرد. اکنون [[نصف‌النهار گرینویچ]]، اکنون [[نصف‌النهار مبدأ]] (نیمروزان نخستی) می‌باشد.
نیم‌روزان‌هانصف (نصف‌النهارها)النهارها دایره‌هاییدوایری هستند فرضی و از هر نقطه روی زمین یک نیمروزاننصف النهار می‌گذرد.<ref>{{یادکرد کتاب|عنوان=جغرافیای مفصل ایران (جلد یک)|نام خانوادگی=بدیعی|نام=ربیع|ناشر=اقبال|سال=1362|شابک=|مکان=|صفحات=11}}</ref>
== تاریخچه ==
خط ۱۶:
در دوره‌ای از شکوفایی علمی اسلام در راستای مطالعات نجوم اسلامی، نصف‌النهار مکه (کعبه) نیز به عنوان نصف‌النهار مبدأ قلمداد می‌شده‌است.{{مدرک}}
اروپاییان تا آخر سده هفدهم میلادی، جزایر خالدات و سپس پاریس را مبدأ نصف النهارها قرار دادند.<ref name=nimans/>
در سال [[۱۸۸۴ (میلادی)|۱۸۸۴]]<!-- (یا ۱۹۱۲) -->، در یک توافق [[بین‌المللی]] تصمیم گرفته شد که نصف‌النهاری که از [[گرینویچ]] می‌گذرد، [[نصف‌النهار مبدأ]] (نصف‌النهار صفر) به‌شمار آید؛ و با انتخاب نصف‌النهار مبدأ بقیهٔ نصف‌النهارها بر اساس محل‌شان نسبت به نصف‌النهار مبدأ به نصف‌النهار شرقی و غربی تقسیم شدند.
