فردین: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ایایتیاییاا
برچسب‌ها: دارای ادبیات عامیانه ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Night 2020 (بحث | مشارکت‌ها)
تمیزکاری
خط ۲:
| نام = فردین
| تصویر =M.A fardin.jpg
| اندازه تصویر =
| نام اصلی = محمد علی فردین
|زمینه فعالیت = [[سینما]]، [[کشتی (ورزش)|ورزش]]
خط ۱۰:
|محل مرگ = [[تهران]]
|مدفن = [[قطعه هنرمندان بهشت زهرا]]
| تحصیلات = [[دیپلم]]
|ملیت = ایرانی
| سال‌های فعالیت = ۱۳۳۸–۱۳۶۱
خط ۳۵:
|nickname=
|nationality=
|ethnicity=
|citizenship=
|birth_date=
خط ۴۳:
|resting_place=
|monuments=
|residence=
|education=
|alma_mater=
خط ۸۰:
|paralympics=
|highestranking=
|medaltemplates = {{MedalCountry | {{flag|Iran|1964|name=ایران}}}}
{{MedalCompetition|[[مسابقات قهرمانی کشتی جهان|قهرمانی جهان]]}}
{{مدال نقره|{{World2}}[[مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴|توکیو ۱۹۵۴]]|۷۳ ک‌گ}}
}}
 
'''محمدعلی فردین''' (زادهٔ ۱۵ بهمن ۱۳۰۹ در [[تهران]] – درگذشتهٔ ۱۸ فروردین ۱۳۷۹ در [[تهران]])، [[هنرپیشه]] سرشناس، [[کارگردان فیلم|کارگردان]] سینما و [[کشتی (ورزش)|کشتی‌گیر]] ایرانی بود.<ref name=":0">{{یادکرد وب|کد زبان=fa|وبگاه=صدای آمریکا|نشانی=https://ir.voanews.com/a/fardin-2011-11-4-133248028/151170.html|عنوان=درخشش و سکوت محمد علی فردین|بازبینی=2019-01-21}}</ref> او با دعوت [[اسماعیل کوشان]] و نقش آفرینی در فیلم [[چشمه آب حیات]] وارد دنیای [[بازیگری]] شد، و اولین حضور حرفه‌ای خود را در [[سینمای ایران|سینما]] آغاز کرد. وی قبل از عرصه [[سینما]] در ورزش [[کشتی (ورزش)|کشتی]] فعالیت داشت و در [[مسابقات قهرمانی کشتی جهان ۱۹۵۴|قهرمانی جهان ۱۹۵۴]] به [[مدال نقره]] دست یافت. از بازی هایبازی‌های خوب فردین میشه به باباشملباباشمل، ،رازراز درخت سنجد، میعادگاه خشم ،غزل ، برزخیخشم، هاغزل، ،برزخی‌ها، جهنم به اضافه من و جبار و چند فیلم دیگه اشاره کرد
 
فردین از محبوبیت ویژه‌ای از بین دیگر هنرمندان ایرانی در میان توده کثیر مردم ایران برخوردار بود.
فردین از معدود بازیگرانی است که میتوانمی‌توان به ا‌واو لقب [[سوپراستار]] داد.
وی در میان طرفداران و اهالی سینما به سلطان قلب‌ها مشهور است. به اعتقاد [[حامد بهداد]] و بسیاری دیگر فردین ناجی سینمای ایران است.{{نیازمند منبع}}
 
وی در بعد از [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران|انقلاب]] به همراه [[سعید راد]] و [[ناصر ملک‌مطیعی]] در فیلم [[برزخی‌ها]] به کارگردانی [[ایرج قادری]] بازی کرد که سال ۱۳۶۱ روی پرده رفت. این فیلم آخرین حضور فردین در عرصه سینمای ایران بود و پس از آن اجازۀاجازهٔ کار به او داده نشد.
[[پرونده:Fardin-koshti.jpg|چپ|بندانگشتی|محمد علی فردین در مسابقات جهانی استانبول ۱۹۵۷]]
 
== زندگی‌نامه ==
محمدعلی فردین، فرزند علی متولد ۱۵ بهمن ۱۳۰۹ در تهران و از خانواده‌ای هنر دوست در محلی بین خیابان شهباز سابق و خیابان ری به اسم ادیب الممالک، کوچه صحت، به دنیا آمد. پدرش علی گل فردین، کارمند اداره تسلیحات و از بازیگران تئاتر، در کنار [[تقی ظهوری]] کارهای [[مولیر]] را اجرا می‌کرد.<ref name=":0" /> محمد علی دو برادر به نام‌های عباس و ایرج و یک خواهر داشت. او فرزند ارشد خانواده بود.
 
دوران ابتدایی را در دبستان ترقی در خیابان شهباز، و دوره متوسطه را در دبیرستان آذر در [[خیابان جمهوری اسلامی|خیابان شاه‌آباد]] گذراند و موفق به اخذ دیپلم گردید، در سن ۱۸ سالگی راهی سربازی شد و دو سال در [[نیروی هوایی شاهنشاهی ایران|نیروی هوایی ارتش شاهنشاهی]] خدمت کرد.<ref name=":1" />
 
== ازدواج ==
خط ۱۱۰:
بعدها فردین به باشگاه تهران رفت، در این‌جا بود که با [[غلامرضا تختی]] آشنا شد، او در این باشگاه زیر نظر [[حبیب‌الله بلور]] به صورت حرفه‌ای کشتی را دنبال کرد وی اولین بار در مسابقات قهرمانی کشور در رشته آزاد در سال ۱۳۳۲ در اصفهان در وزن ششم مدال برنز گرفت و در سال ۱۳۳۳ در انتخابی تیم ملی در وزن ۷۳ کیلو برگزیده شد و راهی تیم ملی گردید
و در دومین دوره مسابقات جهانی در سال ۱۹۵۴ میلادی در توکیو به همراه [[محمود ملاقاسمی]]، [[محمدمهدی یعقوبی]]، [[ناصر گیوه‌چی]]، [[توفیق جهانبخت]]، [[عباس زندی]]، [[غلامرضا تختی]] و [[احمد وفادار]] اعضای تیم‌ملی را تشکیل دادند
و در نهایت در این مسابقات تیم ایران دو مدال طلا در وزن‌های ۶۷ و ۷۹ کیلوگرم توسط توفیق جهانبخت و عباس زندی به دست آمد اما در وزن ۷۳ کیلوگرم محمدعلی فردین با شکست حریفانی از [[فیلیپین]]، [[سوئد]]، [[آرژانتین]] و [[ژاپن]] فینالیست شد ولی در مبارزه پایانی مغلوب حریف گرجی از شوروی سابق شد و با مدال نقره به کار خود پایان داد.
 
همچنین در سال ۱۳۳۶ در قهرمانی کشور در تهران در یک‌وزن پائین‌تر در وزن پنجم با شکست همه مدعیانش عنوان قهرمانی را به دست آورد. فردین برای اینکه ثابت کند در رشته فرنگی نیز تبحر دارد در مسابقات قهرمانی کشور در سال ۱۳۳۷ در تهران در وزن ششم بعد از اینکه همه حریفان خود را تا فینال شکست داد در مبارزه نهایی نیز در فینالی تکراری از سد محمد بهادری گذشت و با کسب عنوان قهرمانی در صدر وزن ششمی‌ها قرار گرفت.
خط ۱۳۰:
== ورود به عرصه سینما ==
[[پرونده:M.A fardin.jpg|چپ|بندانگشتی|عکسی از محمد علی فردین]]
ورود فردین به عرصهٔ سینما اتفاقی بوده در [[زمستان]] ۱۳۳۸ او ۲۸ سال داشت زمانی که برای دیدن فیلمی وسترن به سینما رفته بود که به گفته خودش بلیت به او نرسید و گیشه بلیت فروشی بسته شد و او پشت در سینما ماند، در این حین [[اسماعیل کوشان]] که با چهره فردین در عرصه کشتی آشنا بود جلو آمد و وی را به داخل سینما دعوت کرد.
 
کوشان به او پیشنهاد بازی در فیلم [[چشمه آب حیات]] که [[سیامک یاسمی]] آن را کارگردانی می‌کرد را داد و فردین پذیرفت و بدین ترتیب فردین به عنوان یکی از هنرپیشهٔ‌های اصلی فیلم، اولین نقش حرفه‌ای خود را در سینما بازی کرد.
خط ۱۳۶:
[[ایرن]] بازیگر زن مقابل فردین در فیلم چشمه آب حیات چنین می‌گوید: «یک پلان را بارها و بارها تکرار کردم، چون فردین به دلیل کم‌رویی و خجالت نمی‌توانست آن را بازی کند.» از همان آغاز [[چنگیز جلیل‌وند]] به جای او حرف می‌زد و اکثر آواز را [[حسین خواجه امیری|ایرج]] می‌خواند.
 
بازی در فیلم‌های [[فردا روشن است]] و [[فریاد نیمه شب]] به کارگردانی [[ساموئل خاچیکیان]] نقطه عطف کارنامه هنری اش محسوب می‌شود، آثاری که توانستند عنوان بهترین و پرفروشترین فیلم سال را ازآن خود کنند، فردین با فیلم [[آقای قرن بیستم]] به شهرت رسید؛ و درمیان سال‌های ۱۳۴۱ تا ۱۳۴۷ دراوج دوران کاری خود قرار گرفت.<ref name=":1" />
 
=== بازی در فیلم گنج قارون ===
خط ۱۵۴:
درهمین دوران بود که فیلم به یاد ماندنی " [[سلطان قلبها]] " را کارگردانی و در آن نقش آفرینی کرد، که ازآن زمان به بعد به فردین (لقب سلطان قلب‌ها) را دادند، این فیلم در جشنواره سپاس جایزه بهترین فیلم وبهترین بازیگر مرد را به خود اختصاص داد.
 
در سال‌های ۱۳۴۵ و ۱۳۴۷ او به لبنان رفت، سفری که طی آن در دو فیلم سینمایی به نام‌های چون [[مردی از تهران]] و [[طوفان بر فراز پاترا]] "بازی کرد، یک سال بعد و با اکران آن دو فیلم در ایران و لبنان او به مهم‌ترین پروژه سینمایی زندگی خود در عرصهٔ بین ‌المللالملل دعوت شد، فیلمی در ژانر وسترن به نام " [[مردانه بکش]] " که محصول کشور [[ایتالیا]] بود، وی در این فیلم همبازی ستارگانی مشهوری چون: [[فابیو تستی]] و [[اتوره مانی]] شد.
 
درسال۱۳۵۰ فردین درفیلم [[همای سعادت]] محصول مشترک ایران و هند بازی کرد که در این فیلم با بازی در کنار [[سانجیو کومار]] و [[وحیده رحمان]] بر محبوبیت خود افزود، این فیلم در هندوستان با نام صبح و شام به نمایش درآمد.
 
بازی فردین در فیلم‌های: [[قصر زرین]]، [[سکه شانس]]، [[یاقوت سه چشم]]، [[کوچه مردها]] حاصل فعالیت‌های وی در سال ۱۳۴۹ بود.
[[میعادگاه خشم]] و [[راز درخت سنجد]] از [[جلال مقدم]]، [[باباشمل (فیلم)|بابا شمل]] به کارگردانی [[علی حاتمی]]، [[جبار سرجوخه فراری]]، [[جوانمرد (فیلم ۱۳۵۳)|جوانمرد]]، [[ناجورها (۱۳۵۳)|ناجورها]]، و [[غزل (فیلم)|غزل]] به کارگردانی [[مسعود کیمیایی]] از دیگر آثار وی در اوایل دهه پنجاه محسوب می‌شوند.<ref name=":1" />
 
محمدعلی فردین دربارهٔ نقش‌هایی که در فیلم‌هایی به سبک گنج قارون بازی می‌کرد احساس ناراحتی و یکنواختی می‌کرد و چون دلش می‌خواست در نقشی متفاوت از [[علی بی‌غم]]... ظاهر شود اقدام به ساخت فیلم [[جهنم + من]] کرد که تمامی آن در [[کویر]] تصویر برداری شد، او در این باره گفته‌است:{{نقل قول| به حدی نقش‌ها برایم تکراری شده بود که در فیلمی به نام [[جهنم + من]] که در آن از کافه و آواز خبری نبود بازی کردم، فقط می‌توانستیم یک ساعت و نیم از ساعت‌های روز فیلمبرداری کنیم، در ساعات دیگر به علت گرما امکان فیلم‌برداری وجود نداشت.||}}آخرین فیلم او که پیش از انقلاب تهیه و کارگردانی آن بر عهده فردین بود [[بر فراز آسمان‌ها]] نام داشت که در این فیلم نیز بازی کرد، نقش آفرینی در فیلم [[برزخی‌ها]] به کارگردانی [[ایرج قادری]] آخرین وداع وی با سینما بود.
 
=== فعالیت‌ها ===
* همکاری با مصطفی اسکویی در هنر کده سینما و تئاتر آناهیتا ۱۳۳۷
* صاحب استودیو فرودین فیلم
* ساخت شش مدرسه و چهار مسجد
خط ۱۷۵:
فردین دربارهٔ اعتراض به منع از کار شدن او و بسیاری از همکارانش بعد از انقلاب خطاب به نظام جمهوری اسلامی در مصاحبه ویدئویی چنین گفت :{{نقل قول|''همیشه این سؤال بود که چرا باید بالهای ما قیچی بشه؟!
 
کار ما کار هنریست کار ذوقیست، یک کسی که بیست و هشت سال سی سال در این قسمت کار هنری و ذوقی کار کرده یک مرتبه بال هایشبال‌هایش را بچینند یا دست و پاشو قطع کنند آن‌هم در جمهوری اسلامی به نظر من انصاف نیست.
 
ماها هر کدوم اون تعداد انگشت شماری که در این سینما بودیم در واقع تاریخ سینما هستیم، هیچ‌کس نمیتونه اسم ما رو پاک بکنه، چون در قلب یک یک این مردم نوشته شده اسامی ما و به هر صورت حق داریم که بگیم در این سینما سهمی داشته‌ایم''<ref>[http://www.youtube.com/watch?v=e0NF_kI50Jc مستند ستاره سینما فردین]</ref>}}
خط ۳۲۶:
 
== جوایز و دستاوردها ==
 
* بهترین بازیگر مرد برای فیلم [[سلطان قلب‌ها]] در [[اولین دوره جشنواره فیلم سپاس تهران]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=با سپاس از جشنواره‌های مرده!|نشانی=http://cinemapress.ir/news/33061/با-سپاس-از-جشنواره-های-مرده|وبگاه=سینماپرس|تاریخ=2012-05-15|بازبینی=2020-03-08|کد زبان=fa|نویسنده=}}</ref>
 
[[پرونده:Mohammad ali fardin-jayezeh sepas.jpg|بندانگشتی|چپ|150px| محمد علی فردین در هنگام دریافت جایزه ـ ۱۳۴۸]]
* [https://www.art4peaceawards.com/ بنیاد جهانی هنر در خدمت صلح] جایزه ویژه هنر در خدمت صلح را در سال ۲۰۱۸ در بخش سینما به پاس یک عمر فعالیت محمدعلی فردین، به او اهدا کرد. عاطفه فردین (دخترش) این جایزه را دریافت کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تقدیر یک فستیوال جهانی از محمدعلی فردین|نشانی=https://etemadonline.com/content/245562/%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1تقدیر-%DB%8C%DA%A9یک-%D9%81%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%84فستیوال-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8Cجهانی-%D8%A7%D8%B2از-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8Cمحمدعلی-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86فردین|وبگاه=اعتمادآنلاین|بازبینی=2020-03-08|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=۲۶ آبان ۱۳۹۷}}</ref>
 
* [https://www.art4peaceawards.com بنیاد جهانی هنر در خدمت صلح] جایزه ویژه هنر در خدمت صلح را در سال ۲۰۱۸ در بخش سینما به پاس یک عمر فعالیت محمدعلی فردین، به او اهدا کرد. عاطفه فردین (دخترش) این جایزه را دریافت کرد.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=تقدیر یک فستیوال جهانی از محمدعلی فردین|نشانی=https://etemadonline.com/content/245562/%D8%AA%D9%82%D8%AF%DB%8C%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D9%81%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%88%D8%A7%D9%84-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%AD%D9%85%D8%AF%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C%D9%86|وبگاه=اعتمادآنلاین|بازبینی=2020-03-08|کد زبان=fa|نویسنده=|تاریخ=۲۶ آبان ۱۳۹۷}}</ref>
 
== جستارهای وابسته ==
سطر ۳۶۶ ⟵ ۳۶۴:
 
{{ترتیب‌پیش‌فرض:فردین، محمدعلی}}
 
[[رده:محمدعلی فردین]]
[[رده:اهالی تهران]]