استان خوزستان: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دستکاری در مقاله منابع آماری شورای فرهنگ عمومی در سال ۱۳۸۹ را حذف کرده بود |
بدون خلاصۀ ویرایش برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
خط ۱۴۰:
== جمعیت‌شناسی ==
برپایه نتایج نهایی سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵، جمعیت استان خوزستان ۴٬۷۱۰٬۵۰۹ نفر بوده‌است که از این تعداد ۷۵/۵ درصد در سکونتگاه‌های شهری و ۲۴/۵ درصد در سکونتگاه‌های روستایی زندگی می‌کردند.<ref>[http://kayhan.ir/fa/news/119274 جمعیت خوزستان] کیهان</ref> شمار عرب‌ها در نواحی روستایی استان خوزستان در سال ۱۳۷۸ تعداد ۴۲۹۱۹۷ نفر برآورد شده که حدود ۳۸ درصد کل جمعیت روستایی استان را دربر می‌گرفت.<ref name="ReferenceC">کریمی‌پور، کوثر - کریمی‌پور، یدالله: عرب‌های خوزستان: واگرایی و همگرایی. در نشریه: «پژوهش‌های جغرافیایی». تابستان ۱۳۸۴ - شماره ۵۲. ص۹۷. آمار برپایه طرح جامع تقسیمات کشوری ۱۳۷۸.</ref> جمعیت تخمینی [[عرب‌های ایران
=== زبان ===
گویش‌های بومی خوزستان، مانند هرجای دیگر ایران، تحت تأثیر [[زبان معیار]] قرار دارند. عوامل مؤثر بر آن افزایش باسوادی، گسترش رسانه‌های جمعی، از جمله اینترنت، و رشد اقتصادی است. مورد آخر منجر به یک‌جانشینی عشایر، مهاجرت از روستا به شهر، و مهاجرت گستردهن از دیگر نواحی کشور به درون استان شده‌است. باید به جابجایی جمعیت در نتیجهٔ جنگ ایران و عراق و انقلاب اسلامی سال ۱۳۵۷ نیز اشاره کرد. همهٔ این عوامل منجر به کاهش سخنگویان به گویش‌های بومی می‌شود. پیش از وقوع مهاجرت گسترده در جریان قرن بیستم و پس از آن، جمعیت خوزستان غالباً از دو گروه زبانی تشکیل می‌شد: سخنگویان به [[عربی]]، که در نواحی کشیده شده از خلیج فارس و اروندرود به سوی شهر اهواز و بالاتر از شهر اهواز تا نزدیکی‌های مرز استان‌های همجوار و قبل از برخورد به روستاهای بختیاری زندگی می‌کردند، و سخنگویان به [[زبانهای ایرانی|گویش‌های ایرانی]] که در نواحی به سوی شمال غرب و کوهپایه‌های رشته کوه زاگرس ساکن بودند.
عربی خوزستانی دارای لهجه‌های متفاوت بین مناطق مختلف آن می‌باشد اما در هر حال بیشترین شباهت را با لهجهٔ جنوب عراق دارد. گرچه ارزیابی زبانی از خوزستان تاکنون انجام نشده، گویش‌های صحبت شده توسط ایرانی زبانان استان به نظر بر سه نوع می‌رسد: [[دزفولی (گویش)|دزفولی]]- [[گویش عربی|اهوازی]]-[[گویش شوشتری|شوشتری]]، که در آن سه شهر بدان صحبت می‌شود، و زبانل لری [[بختیاری]] و بهمئی که توسط مردمی که در مناطق کم ارتفاع خوزستان و کسانی که در روستاها و شهرهایی چون آغاجاری، مسجدسلیمان، رامهرمز، ایذه و… زندگی می‌کنند، صحبت می‌شود و زبان لری بالاگریوه ای که توسط مردم شهرستان اندیمشک و شوش صحبت می‌شود. البته لازم است ذکر شود در حال حاضر اغلب مردم شوش را
=== ترکیب قومی ===
خط ۱۵۵:
بومیان خوزستان که مردم [[خوزی]] زبان [[بهبهان]]، [[شوشتر]]، [[دزفول]]، [[بندرماهشهر]]، [[هندیجان]]، [[رامهرمز]]، [[رامشیر]] (رام اردشیر)، [[زیدون]]، [[سربندر]]، [[شادگان]] از بازماندگان مردم شهرنشین باستان خوزستان هستند و هر کدام [[گویش]] مخصوص به خود دارند که کمی با هم متفاوتند.
[[عرب‌های خوزستان]] ، طوایف عرب خوزستان همگی از دسته کوچ نشین، غیر ثابت و با اصل و نسب مشخص در [[شبه جزیره عربستان]] بودند. مهاجرت ایشان به جنوب غربی خوزستان از سده نهم ه.ق پس از دعوی سید محمد مشعشع از رؤسای قبایل عرب [[شبه جزیره عربستان]]، پس از فتح [[هویزه]] شروع گردید و تا زمان معاصر ادامه یافت. در دهه‌های اخیر به ویژه از زمان جنگ به این سو، در برخی از شهرهای این منطقه نیز ساکن گردیدند. تا پیش از [[جنگ ایران و عراق]] عمده تمرکز جمعیتی عرب‌های خوزستان، بیشتر در شهرستان های [[شهرستان اهواز|اهواز،]] [[شهرستان آبادان|
[[مردم بختیاری|لرهای بختیاری]] که از هزاره‌های دور در خوزستان و عراق (تا سده‌های اولیه اسلامی) حضور داشته‌اند.که در شهرستان های [[شهرستان ایذه|ایذه،]] [[شهرستان مسجدسلیمان|مسجدسلیمان،]] [[شهرستان اندیکا|اندیکا]] و [[شهرستان لالی|لالی]] و بخش هایی از شهرستان های [[شهرستان گتوند|گتوند،]] [[شهرستان باغ‌ملک|باغ‌ملک،]] [[شهرستان رامهرمز|رامهرمز]] و [[شهرستان هفتکل|هفتکل]] و در شهر های [[سالند]] [[صفی‌آباد]] از توابع [[شهرستان دزفول]] و شهرهاي [[سرداران]] و [[شرافت (شوشتر)|شرافت]] از توابع [[شهرستان شوشتر]] می باشند. استان خوزستان محل اسکان قشلاقی ایل بختیاری می باشد.
| |||