زبانهای هندواروپایی: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
سیمون دانکرک (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
سیمون دانکرک (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
خط ۳۶:
}}
{{Indo-European topics}}
سطر ۴۲ ⟵ ۴۳:
شمار گویشوران آن در جهان به حدود ۳٫۴ میلیارد تن میرسد. نزدیک به ۴۴۶ زبان زنده در این خانواده بزرگ زبانی هست که بیش از دوسوم آنها (۳۱۳ تا) زیرشاخهٔ [[زبانهای هندوآریایی]] (آریاییانِ هند) اند.<ref>{{cite web|url=https://www.ethnologue.com/subgroups/indo-european}}</ref> به این ترتیب، آنان گویشوران بزرگترین خانوادهٔ زبانی شناختهشده امروزی اند.
در [[سده ۱۶ (میلادی)|سده شانزدهم]] میلادی، مردمان اروپایی که به هندوستان پا گذاشتند، رفته رفته به همسانی میان زبانهایی که امروزه هندوآریایی، ایرانی و اروپایی نامیده میشوند، پی بردند.
در ۱۵۸۳ توماس استفنز<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Thomas Stephens SJ {{!}} Jesuits in Britain|نشانی=https://www.jesuit.org.uk/profile/thomas-stephens-sj|وبگاه=www.jesuit.org.uk|بازبینی=2019-12-16}}</ref>، کشیش [[انجمن عیسی|یسوعی]] انگلیسی، زبانشناس و دانشمند فرهنگ [https://www.quora.com/What-is-the-difference-between-Marathi-and-Konkani کُنکانی_] نخستین انگلیسی که از راه [[دماغه امید نیک]] راهی هند شد_ در نامه ای که از [[گوا]] به برادرش در پاریس نوشت، برای نخستین بار در میان اروپاییان، از همگونیهای ساختاری میان زبانهای
دو سال پس از این، در ۱۵۸۵، [[فیلیپو
با آنکه این دو گزارش از نخستین برخوردهای اروپایی با هند در [[دوره مدرن|دوران نوین]] اروپا، نشانگر روشنی پیوند زبانهای خانواده زبانی نامبرده اند، ولی هیچ یک مایه پژوهشهای دیگری
سرانجام، [[مارکوس زوئریوس وان بوکس هورن]]، استاد [[دانشگاه لیدن]]، زبانی مشترک را که نیای زبانهای [[زبان هلندی|هلندی]]، [[زبان یونانی|یونانی]]، [[زبان لاتین|لاتین]]، [[زبان فارسی|فارسی]] و [[زبان آلمانی|آلمانی]] بود را شناسایی نمود و آن را [[زبان سکایی باستان|سکایی]]<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Marcus Zuerius van Boxhorn|نشانی=https://artsandculture.google.com/entity/marcus-zuerius-van-boxhorn/m072cn3|وبگاه=Google Arts & Culture|بازبینی=2019-12-16|کد زبان=en}}</ref> خواند. سپس زبانهای [[زبانهای اسلاوی|اسلاوی]]، [[زبانهای سلتی|سلتی]] و [[زبانهای بالتیک|بالتی]] را به این خانواده افزود. او زبانهایی همچون [[زبان عبری|عبری]] را از این خانواده جدا میدانست.
سطر ۵۴ ⟵ ۵۵:
از دیگر کسانی که در دسته بندی این خانواده زبانی نقش داشتند، [[ویلیام جونز (واژهشناس)|ویلیام جونز]] ، زبانشناس و خاورشناس [[انگلستان|انگلیسی]] بود. وی با اشاره به شباهتهای زبانهای [[سانسکریت]]، [[زبان یونانی|یونانی]]، و [[زبان لاتین|لاتین]] به یکدیگر نتیجه گرفت که آنها بایستی از یک زبان مشترک منشأ گرفته باشند که زبانهای [[پشتو]] ، [[دری]] ، [[فارسی]]، [[زبان آلمانی|آلمانی]] هم از همان زبان ریشه منشعب شدهاند.<ref>ابولقاسمی، محسن، تاریخ [[زبان فارسی]]، سازمان سمت، ۱۳۷۳. (ص ۸ و ۹)</ref> گرچه وی ناباورانه چینی (از خانواده [[زبانهای چینی-تبتی|چینی-تبتی]]) ، ژاپنی(شاید همریشه با [[زبانهای آلتایی|ترکی]]<ref>گروهی از زبانشناسان آن را به همراه کره ای خاوریترین زبان ترکی میدانند. نام فراگیر [[زبانهای آلتایی|آلتایی]] نیز چندی است که دیگر پذیرفته نیست؛ زیرا با آنکه وامواژههایی در زبانهای این چند خانواده زبانی یافت میشود، جدایی ساختاری میان زبانهای مغولی، ترکی و تونگوزی روشن شدهاست.</ref>) <ref>پیشتر آلتایی، نامی فراگیر برای خانواده پنداشته شده زبانهای ترکی، تونگوزی و مغولی به شمار میآمد، اکنون این اصطلاح دیگر پذیرفتگی علمی ندارد. همچنین نام اورال-آلتایی نیز پیش از آن برای خانواده فرضی زبانهای اورالی و زبانهای آلتایی به کار میرفت؛ که این هم دیر زمانی است دیگر کاربردی ندارد.</ref> و مصری ([[زبانهای آفروآسیایی|افروآسیایی]] ) را هم از همین خانواده میدانست. در برابر [[زبان هندوستانی]] _که با شاخه پذیری در آینده زبان رسمی هندوستان ([[زبان هندی|هندی]]) و پاکستان ([[زبان اردو|اردو]]) شد_ را از سانسکریت و حتی از این خانواده نمیدانست (؟) [[زبانهای اسلاوی|زبانهای اسلاوی]] را [[زبان تاتاری|تاتاری]]<ref>نامی که در آن زمان برای زبانهای ترکی کاربرد داشت.</ref>، زبان [[پهلوی ساسانی|پهلوی]] را از [[زبانهای سامی|زبانهای سامی]]<ref>که درآن زمان کلده ای نامیده میشدند.</ref>، و [[زبان اوستایی]] را [[گویش|گویشی]] از سانسکریت و[[پراکریت]] خواند.<ref name="cronfa.swan.ac.uk">{{یادکرد وب|نویسنده=Michael, Franklin|کد زبان=en|تاریخ=2005|وبگاه=|نشانی=https://cronfa.swan.ac.uk/Record/cronfa17867|عنوان=A Cymmrodor Claims Kin in Calcutta : An Assessment of Sir William Jones as Philologer, ,Polymath, and Pluralist,p.62}}</ref><ref name="researchgate.net">https://www.researchgate.net/publication/325273800_Why_Sir_William_Jones_got_it_all_wrong_or_Jones'_role_in_how_to_establish_language_families
−
Lyle Campbell & others, canterbury university,New Zealand,p258-9,21 May 2018</ref> شاید از جمله دلایل حذف نام ایران در نامگذاری این خانواده زبانی همین بوده باشد. این خانوادهٔ زبانی یکی از چند خانواده زبانیِ بزرگ جهان و گستردهترین و پرگویشورترین آنهاست. بیشتر مردم جهانِ امروز، همچون [[زبان مادری]] یا [[زبان دوم]]، میتوانند به یکی از زبانهای این خانواده سخن بگویند.
==شمار گویشوران در جهان==
|