پتشخوارگر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
افزودن مطلب همراه با منبع
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۶:
در دوره پیش از [[ساسانیان]]، پدشخوار به داشتن مؤلفه‌ها از روح و گوهر ناایرانی در مردمش شهره بود؛ از این روی آنان را عموماً انیر (ناایرانی) می‌خواندند. اینان همان مردمی بودند که استرابون از آنان به‌نام «اناریاکائه» (Anariacae) یاد کرده‌است. در غرب استان‌ پتشخوارگر [[مردمان گیلک|گیل‌های ایرانی]] که جنگاوران نام‌داری بودند، در جلگهٔ کرانه‌ای می‌زیستند.[[کاسپی‌ها]] به کوهستان رانده شده بودند. در شرق آن‌ها کادوسیان که گویا با گیل‌ها درآمیخته بودند، از کران دریا تا کوهستان‌ها بودباش داشتند. در آمل نیز [[مردم آمارد|آماردی‌های]] (ماردی‌ها) به نوشته یارشاطر، ناایرانی (انیرانی) می‌زیستند.<ref name="histcam1" /> اما بسیاری از ایرانشناسان برجسته همچون [[ریچارد فرای]]<ref name="RF">{{cite book |author=Richard N. Frye |chapter=Ancient Central Asian History Notes |title=Proceedings of the Second European Congress of Iranian Studies |publisher=ISMEO |location=Rome |page=188 |quote=town of Amul on the Amu Darya and the Amul in Mazanderan, Iran, both of which may be traced back to the migration of an Iranian tribe called Amardi or Mardi}}</ref> [[آملی کورت]]،<ref>{{یادکرد کتاب |کتاب=The Persian Empire: A Corpus of Sources from the Achaemenid Period |ناشر=روتلج |مکان=لندن |سال=۲۰۰۷ |صفحه=۹۸ |نویسنده=آملی کورت |شابک=0-415-43628-1}}</ref> و [[کریستوفر برونر]]<ref>{{یادکرد دانشنامه |دانشنامه=دانشنامه ایرانیکا |عنوان=IRAN v. PEOPLES OF IRAN (2) Pre-Islamic |نویسنده=کریستوفر برونر}}</ref> آماردی‌ها (مردی‌ها) را، مردمانی ایرانی‌تبار ([[آریایی]]) دانسته‌اند. آماردی ها علاوه بر انتساب به آریایی بودن، به مردمان [[سکاها|سکا]] و [[داهان|داهه]] پیوند داده شده‌اند.<ref>{{یادکرد کتاب |کتاب=Memoir on the Scythic Version of the Behistun Inscription |لینک=https://books.google.com/books?id=8GI-AAAAcAAJ |ناشر=Harrison and Sons |سال=۱۸۵۳ |نویسنده=ادوین نوریس}}</ref> اگرچه [[فرهاد یکم|فرهاد یکم اشکانی]]، شماری از ایشان را برای حفاظت از دروازهٔ خزر به ناحیت ماد کوچاند. آماردها در زیستگاه خویش با تپورها که از [[پارت|پرثوه]] بدانجا آمده بودند درآمیختند. در میان رود آمل و خلیج گرگان نیز قبایل ناایرانی دیگری به‌نام امریاکئه و [[دربیک‌ها|دریبیکس]] می‌زیستند. در نهایت، در عصر ساسانی، این قبایل در ایرانیان نابود شده و از آمیختگی این مردمان انیرانی (با نژاد غیر ایرانی) با [[ایرانیان]] جمعیت امروز مازن ([[مازندران]]) پدید آمد.<ref name="histcam1">{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی=Yarshater |نام= E. | پیوند نویسنده = احسان یارشاطر |کتاب=The Cambridge History of Iran:Seleucid Parthian | پیوند= http://books.google.com/books?id=y7IHmyKcPtYC&lpg=PP1&pg=PA766#v=onepage&q&f=false | جلد = Volume 3 (1) |ناشر=Cambridge University Press, |سال=۱۹۸۳}}</ref>
 
بنابر آنچه در تاریخ مسطور است پادشاهی [[طبرستان]] از عهد [[اسکندر مقدونی]] تا عهد [[قباد یکم|قباد]] پدر [[خسرو انوشیروان|انوشیروان]] در خاندان جسنفشاه بود و تمامی فرشواگر (پتشخوارگر) را که طبق نوشته ابن اسفندیار در کتاب تاریخ طبرستان شامل: آذربایجان و سر و طبرستان و گیل و دیلم و ری و قومس و دامغان و گرگان می‌باشد را در تصرف داشتند و اگر احیاناً مدتی بعضی از ولایات منتزع می‌شد طبرستان را همیشه حاکم و سلطان بودند.<ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= |نام= | پیوند نویسنده = |کتاب=تاریخ قومس شامل: وقایع تاریخی، اوضاع جغرافیایی، سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و شرح حال عارفان، دانشمندان، شاعران، هنرمندان، وزرا و مشاهیر نواحی: سمنان، دامغان، شاهرود، بسطام، جندق و نقاط تابعه آنها بانضمام تاریخ مشرق ایران از دوران ماقبل تاریخ تا عصر حاضر|تالیف= عبدالرفیع حقیقت (رفیع)|صفحه =صفحه ۶۲ |ناشر= انتشارات کومش |مکان =تهران |سال =۱۳۷۰ |شماره چاپ= چاپ سوم ۲۲۰۰ نسخه}} </ref><ref>تاریخ طبرستان، ابن اسفندیار، صفحه ۵۶</ref><ref>ایران در زمان ساسانیان، تالیف کریستن سن، صفحه ۲۴۸</ref>
سلسله [[دابویگان]] نیز که پس از اسلام بر [[طبرستان]] حکمرانی می کردند، عنوان «گیل گیلان، پدشخوارگر شاه» را برای خود اختیار کرده بودند که بعدها به فرشوادگرشاه تغییر کرد. <ref name="heo6r">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی=Frye | نام=R.N. | نام خانوادگی۲=Fisher | نام۲=W.B. | نام خانوادگی۳=Frye | نام۳=R.N. | نام خانوادگی۴=Avery | نام۴=P. | نام خانوادگی۵=Boyle | نام۵=J.A. | نام خانوادگی۶=Gershevitch | نام۶=I. | نام خانوادگی۷=Yarshater | نام۷=E. | نام خانوادگی۸=Jackson | نام۸=P. | عنوان=The Cambridge History of Iran | ناشر=Cambridge University Press | سری=Cambridge histories online | شماره=v. 4 | سال=1975 | شابک=978-0-521-20093-6 | پیوند=https://books.google.dk/books?id=hvx9jq_2L3EC&pg=PA198 | زبان=en | صفحه = 198 | تاریخ بازبینی=2020-07-01 | صفحه=198}}‏</ref>
 
سلسله [[دابویگان]] نیز که پس از اسلام بر [[طبرستان]] حکمرانی می کردند، عنوان «گیل گیلان، پدشخوارگر شاه» را برای خود اختیار کرده بودند که بعدها به فرشوادگرشاه تغییر کرد. <ref name="heo6r">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی=Frye | نام=R.N. | نام خانوادگی۲=Fisher | نام۲=W.B. | نام خانوادگی۳=Frye | نام۳=R.N. | نام خانوادگی۴=Avery | نام۴=P. | نام خانوادگی۵=Boyle | نام۵=J.A. | نام خانوادگی۶=Gershevitch | نام۶=I. | نام خانوادگی۷=Yarshater | نام۷=E. | نام خانوادگی۸=Jackson | نام۸=P. | عنوان=The Cambridge History of Iran | ناشر=Cambridge University Press | سری=Cambridge histories online | شماره=v. 4 | سال=1975 | شابک=978-0-521-20093-6 | پیوند=https://books.google.dk/books?id=hvx9jq_2L3EC&pg=PA198 | زبان=en | صفحه = 198 | تاریخ بازبینی=2020-07-01 | صفحه=198}}‏</ref>
 
== پانویس ==