گریز جوی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
Arash.pt (بحث | مشارکت‌ها)
به نسخهٔ 26831350 از Rezabot (بحث) برگردانده شد (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
 
خط ۱:
[[پرونده:Solar_system_escape_velocity_vs_surface_temperature.svg|بندانگشتی|نمودار سرعت گریز در برابر دمای سطحی برخی اجرام منظومه خورشیدی نشان می‌دهد که کدام گازها باقی مانده‌اند. مقیاس اجرام رعایت شده و نقاط داده آن‌ها به صورت نقطه سیاه در داخل اجرام وجود دارد.]]
[http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=escape&formSubmit=Search&showAll=1]escape,'''گریز گریز</ref>جوی''' ({{lang-en|Atmospheric escape}}) به از دست رفتن گازهای [[اتمسفر]] یک [[سیاره]] و ورود آن‌ها به [[فضای بیرونی]] گفته می‌شود. عوامل پرشماریمتعددی می‌توانند باعث گریز جوی شوند که بر این اساس می‌توان این فرایند را به سه دسته گریز گرمایی (حرارتی)، گریز غیرگرمایی (یا فراگرمایی) و فرسایش برخوردی تقسیم کرد. اهمیت نسبی هر یک از فرایندها به [[سرعت گریز]] سیاره، ترکیب [[اتمسفر]] آن و فاصله سیاره از [[خورشید]] بستگی دارد. گریز جوی زمانی روی می‌دهد که [[انرژی جنبشی]] مولکولی بر [[انرژی پتانسیل گرانشی]] غلبه می‌کند. به دیگربیان سخندیگر گریز یک [[مولکول]] زمانی می‌تواند رخ دهد که سرعت حرکت آن از سرعت گریز سیاره بیشتر شود. بخش‌بندیتقسیم‌بندی مقدار گریز جوی در [[سیاره فراخورشیدی|سیاره‌های فراخورشیدی]] برای آشکاریِتعیین بودنوجود اتمسفر و [[کمربند حیات|احتمال بودنوجود زیستحیات]] در آن نیازلازم است.
'''گریز جوی''' یا '''گریز هواسپهریک'''<ref>[http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=Atmosphere&formSubmit=Search&showAll=1] atmospheric, هواسپهریک
 
[[گرانش سطحی]] سیارات با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. برای نمونه نیروی گرانش زیاد سیاره بزرگی مانند [[مشتری (سیاره)|مشتری]] گازهای سبکی مانند [[هیدروژن]] و [[هلیوم]] را نگه می‌دارد که این گازها از اجرامی با گرانش کمتر می‌گریزندفرار می‌کنند. همچنین فاصله از خورشید تعیین‌کننده انرژی در دسترس جهت گرم‌شدن گازهای اتمسفری است که برخی از مولکول‌های آن با افزایش [[نظریه جنبشی|جنبش گرمایی]] از [[سرعت گریز]] سیاره فراتر رفته و می‌توانند از چنگ گرانش سیاره فرار کنند؛ بنابراین اجرام سرد و دور از خورشید مانند [[تیتان]]، [[تریتون (قمر)|تریتون]] و [[پلوتو]] با اینکهوجود داشتن گرانش نسبی ضعیف دارند،ضعیف، تواناقادر به نگه‌داری اتمسفر خود هستند.
[http://dictionary.obspm.fr/index.php?formSearchTextfield=escape&formSubmit=Search&showAll=1]escape, گریز</ref> ({{lang-en|Atmospheric escape}}) به از دست رفتن گازهای [[اتمسفر]] یک [[سیاره]] و ورود آن‌ها به [[فضای بیرونی]] گفته می‌شود. عوامل پرشماری می‌توانند باعث گریز جوی شوند که بر این اساس می‌توان این فرایند را به سه دسته گریز گرمایی (حرارتی)، گریز غیرگرمایی (یا فراگرمایی) و فرسایش برخوردی تقسیم کرد. اهمیت نسبی هر یک از فرایندها به [[سرعت گریز]] سیاره، ترکیب [[اتمسفر]] آن و فاصله سیاره از [[خورشید]] بستگی دارد. گریز جوی زمانی روی می‌دهد که [[انرژی جنبشی]] مولکولی بر [[انرژی پتانسیل گرانشی]] غلبه می‌کند. به دیگر سخن گریز یک [[مولکول]] زمانی می‌تواند رخ دهد که سرعت حرکت آن از سرعت گریز سیاره بیشتر شود. بخش‌بندی مقدار گریز جوی در [[سیاره فراخورشیدی|سیاره‌های فراخورشیدی]] برای آشکاریِ بودن اتمسفر و [[کمربند حیات|احتمال بودن زیست]] در آن نیاز است.
 
[[گرانش سطحی]] سیارات با یکدیگر تفاوت زیادی دارد. برای نمونه نیروی گرانش زیاد سیاره بزرگی مانند [[مشتری (سیاره)|مشتری]] گازهای سبکی مانند [[هیدروژن]] و [[هلیوم]] را نگه می‌دارد که این گازها از اجرامی با گرانش کمتر می‌گریزند. همچنین فاصله از خورشید تعیین‌کننده انرژی در دسترس جهت گرم‌شدن گازهای اتمسفری است که برخی از مولکول‌های آن با افزایش [[نظریه جنبشی|جنبش گرمایی]] از [[سرعت گریز]] سیاره فراتر رفته و می‌توانند از چنگ گرانش سیاره فرار کنند؛ بنابراین اجرام سرد و دور از خورشید مانند [[تیتان]]، [[تریتون (قمر)|تریتون]] و [[پلوتو]] با اینکه گرانش نسبی ضعیف دارند، توانا به نگه‌داری اتمسفر خود هستند.
 
== منابع ==