مریخ: تفاوت میان نسخه‌ها

[[پرونده:Mars, Earth size comparison.jpg|بندانگشتی|چپ|300px|مقایسه نسبت اندازه حقیقی سیاره مریخبهرام با [[زمین]]]]

[[پرونده:Olympus Mons alt.jpg|thumb|left|300px|نگاره‌ای ثبت‌شده به‌سال [[۱۹۷۸ (میلادی)|۱۹۷۸]] میلادی از آتشفشان [[کوه المپوس]] بر سطح سیارهٔ مریخبهرام.{{سخ}}کوه المپوس با ارتفاع ۲۲ کیلومتر از [[نقطه ژئودزی]] (تقریبا سه برابر [[کوه اورست]])، بزرگ‌ترین [[آتشفشان سپری]] [[منظومهٔ شمسی]] محسوب می‌شود.]]

[[پرونده:Mars Valles Marineris.jpeg|بندانگشتی|چپ|300px|سیاره مریخبهرام یا بهرام]]

'''مِرّیخ''' {{به انگلیسی|Mars}} <ref>{{یادکرد فرهنگستان|مصوب=مریخ، بهرام|بیگانه=Mars|بیگانه در فارسی=|حوزه=نجوم|دفتر=دوم|بخش=فارسی|سرواژه=مریخ}}</ref> یا '''بَهرام''' چهارمین [[سیاره]] در ''[[منظومه شمسی|سامانه خورشیدی]]'' است که در [[مدار زمین|مداری]] طولانی‌تر و با سرعتی کمتر از [[زمین]] به دور [[خورشید]] می‌چرخد. هر یک بار گردش این سیاره به دور خورشید معادل ۶۸۷ شبانه‌روز زمین به درازا می‌کشد و طول شب و روز نیز از کرهٔ زمین کمی طولانی‌تر است.

نام فارسی این سیاره '''بهرام''' و نام عربی-یونانی آن '''مریخبهرام''' است. در کتاب‌های قدیمی فارسی آن را فلک شحنهٔ پنجم و سایس رواق پنجم نیز نامیده‌اند.

قطر مریخبهرام نزدیک به یک‌دوم قطر زمین و برابر ۶٬۷۹۰ کیلومتر است. (قطر زمین: ۱۲٬۷۵۶ کیلومتر).

نوری که از خورشید به مریخبهرام می‌رسد نصف نوری است که زمین دریافت می‌کند، اما روز مریخیبهرامی چهل دقیقه طولانی‌تر از روز زمینی است؛ بنابراین شرایط از نظر نور تقریباً مثل زمستان زمین است و به این خاطر امکان رشد گیاهان در شرایط گلخانه‌ای در مریخبهرام وجود دارد.<ref name="ToolAutoGenRef2">آموس، جاناتان: [http://www.bbc.com/persian/science/2015/11/151106_u04_mars_atmosphere چرا مریخ از کره‌ای گرم و مرطوب به جایی سرد و خشک بدل شده؟]. در بی‌بی‌سی فارسی. بازدید: نوامبر ۲۰۱۵.</ref> روزهای مریخبهرام ۲۴ ساعت و ۳۷ دقیقه درازا دارند. از آن‌جا که محور سیارهٔ مریخبهرام همانند زمین °۲۴ درجه کج است، در این سیاره نیز فصل‌های سال وجود دارند. اما هر سال مریخیبهرامی کمابیش دو برابر سال زمینی یعنی ۶۷۸ روز به درازا می‌کشد.<ref name="ToolAutoGenRef1">Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.102.</ref>

[[جو (هواشناسی)|جو]] مریخبهرام سرخ رنگ است و از [[زمین]] در آسمان شب نیز سرخی آن دیده می‌شود. کرهٔ مریخبهرام دو [[قمر]] کوچک به نام‌های [[فوبوس (قمر)|فوبوس]] و [[دیموس (قمر)|دِیموس]] دارد که ریختی نابسامان دارند. این دو قمر شاید [[شهاب‌سنگ|شهاب‌سنگ‌هایی]] هستند که در مدار مریخبهرام به دام افتاده‌اند. اگر شخصی در کرهٔ مریخبهرام باشد خواهد دید که فوبوس سه بار در یک روز طلوع و غروب می‌کند. دیموس نیم فوبوس بوده و چنانچه از مریخبهرام به آن نگاه کنیم این قمر بیشتر همانند یک ستاره خواهد بود تا یک ماه. [[خورشیدگرفتگی]] در مریخبهرام به دلیل کوچک بودن قمرهای آن کامل نیست. قمرهای مریخبهرام به سطح آن نزدیک هستند و بزرگترین قمر آن فوبوس است که گردش آن به دور سیارهٔ مادر نزدیک به ۷ ساعت و ۳۹ دقیقه و۲۷ ثانیه‌است. زمان گردش مداری دیموس نیز ۱روز و ۶ ساعت و ۲۱ دقیقه و ۱۶ ثانیه‌است.

مریخ،بهرام، سیارهٔ سرخ رنگ منظومۀ شمسی، یک دوم زمین قطر دارد و مساحت سطح آن برابر با مساحت خشکی‌های روی زمین است. همانند زمین، یخ‌های قطبی، دره‌های عمیق، [[کوه]]، [[غبار]]، [[توفان]] و فصل دارد. در دشت‌های آن مانند ماه، گودال‌هایی برآمده از برخورد سنگ‌های آسمانی دیده می‌شود. با وجود اندازهٔ کوچکش، بلندترین قلهٔ منظومۀ شمسی یعنی [[کوه المپوس]] و بزرگ‌ترین درهٔ منظومه شمسی در این سیاره پیدا شده‌است.

کهنه بودن بیشتر [[دهانه برخوردی|دهانه‌های برخوردی]] سیارهٔ مریخبهرام نشان‌دهندهٔ پرکاری زیاد پدیده‌های زمین‌شناختی در این سیاره‌است.<ref name=ToolAutoGenRef1 />

[[پرونده:MarsSunset.jpg|250px|بندانگشتی|غروب خورشید در مریخبهرام]]

[[پرونده:Star-sizes-fa.jpg|بندانگشتی|چپ|500px|هم‌سنجی سیاره‌های [[سامانهٔ خورشیدی|منظومۀ شمسی]] با شماری از ستاره‌های پرآوازه:{{سخ}}'''الف:'''{{سخ}}[[زمین]] (۴) <span style="font-size: large;">></span> [[ناهید (سیاره)|زهره]] (۳) <span style="font-size: large;">></span> مریخبهرام (۲) <span style="font-size: large;">></span> [[تیر (سیاره)|عطارد]] (۱){{سخ}}'''ب:'''{{سخ}}[[مشتری (سیاره)|هرمز]] (۸) <span style="font-size: large;">></span> [[زحل|کیوان]] (۷) <span style="font-size: large;">></span> [[اورانوس]](۶) <span style="font-size: large;">></span> [[نپتون]] (۵) <span style="font-size: large;">></span> [[زمین]] (بدون شماره){{سخ}}'''پ:'''{{سخ}}[[شباهنگ (ستاره)|شباهنگ]] (۱۱) <span style="font-size: large;">></span> [[خورشید]] (۱۰) <span style="font-size: large;">></span> [[ولف ۳۵۹]] (۹) <span style="font-size: large;">></span> [[مشتری (سیاره)|هرمز]] (بدون شماره){{سخ}}'''ت:'''{{سخ}}[[دبران]] (۱۴) <span style="font-size: large;">></span> [[نگهبان شمال]] (۱۳) <span style="font-size: large;">></span> [[رأس پیکر پسین]] (۱۲) <span style="font-size: large;">></span> [[شباهنگ (ستاره)|شباهنگ]] (بدون شماره){{سخ}}'''ث:'''{{سخ}}[[ابط‌الجوزا]] (۱۷) <span style="font-size: large;">></span>[[قلب عقرب]] (۱۶) <span style="font-size: large;">></span> [[پای شکارچی]] (۱۵) <span style="font-size: large;">></span> [[دبران]] (بدون شماره){{سخ}}'''ج:'''{{سخ}}[[وی‌وای سگ بزرگ]] (۲۰) <span style="font-size: large;">></span>[[وی‌وی قیفاووس]] (۱۹) <span style="font-size: large;">></span> [[مو قیفاووس]] (۱۸) <span style="font-size: large;">></span> [[ابط‌الجوزا]] (بدون شماره)]]

مریخبهرام از زمین کم [[چگال|چگال‌تر]] است، به گونه‌ای که [[حجم]]ی برابر ۱۵٪ و [[جِرم (فیزیک)|جرم]]ی برابر ۱۱٪ زمین دارد. [[مساحت]] سطح آن تنها اندکی کمتر از مجموع سطوح خشکی‌های زمین است. مریخبهرام در برابر [[عطارد|تیر]] بزرگتر و دارای جرم بیشتر و در نتیجه چگال‌تر است. همین زمینه سبب شده‌است [[نیروی گرانش]] بیشتری در سطح مریخبهرام وجود داشته باشد. مریخبهرام از نظر میزان حجم و جرم، [[فهرست اجرام منظومه شمسی بر پایه اندازه|هشتمین جسم]] در منظومۀ شمسی است.

مریخبهرام از دید اندازه، جرم و [[گرانش]] سطح، حالتی میان زمین و ماه (ماه زمین) دارد؛ ماه [[قطر]]ی برابر یک دوم قطر مریخبهرام دارد، در حالی که قطر زمین حدود دو برابر قطر مریخبهرام است، زمین دارای جرمی در حدود ده برابر جرم مریخبهرام است، در حالی که جرم ماه ده برابر کمتر از مریخبهرام است. نمای سرخ-نارنجی رنگ مریخبهرام در اثر وجود آهن (III) اکسید، که بیشتر به هماتیت یا [[زنگ آهن]] مشهور است، به وجود آمده‌است.

در ژوئن ۲۰۰۸، داده‌های به دست آمده به دست [[کاوشگر فینیکس]] ثابت کرد که خاک مریخبهرام دارای اندکی ویژگی بازی ([[قلیایی]]) و همچنین دربرگیرندهٔ موادی مانند [[منیزیم]]، [[سدیم]]، [[پتاسیم]] و [[کلر]]، که وجود همه آن‌ها برای زیست و رویش موجودات زنده ضروری است، می‌باشد. پژوهشگران خاک به دست آمده از بخشی نزدیک قطب شمال مریخبهرام را با کمی خاک باغچه زمینی هم سنجی کردند و به این نتیجه رسیدند که خاک مریخبهرام برای رشد گیاهانی چون [[مارچوبه]] مناسب است.

در اوت ۲۰۰۸، [[کاوشگر فینیکس]] با انجام آزمایش‌های ساده شیمیایی، مثل آمیختن آب زمین با خاک مریخ،بهرام، با هدف آشکار ساختن [[پی‌اچ]] خاک مریخ،بهرام، نشانه‌هایی از نمک [[پرکلرات]] پیدا کرد، که این موضوع تئوری دانشمندان بسیاری را که ادعا کرده بودند خاک مریخبهرام به‌طور چشمگیری دارای ویژگی بازی است، تأیید می‌کرد. pH خاک مریخبهرام ۸٫۳ اندازه‌گیری شد.{{مدرک}}

نتایج حاصل از نمونه‌گیری و آزمایش خاک سطح مریخ،بهرام، که از جمله با کمک [[اشعه ایکس]]، توسط [[کاوشگر کنجکاوی]] انجام گرفت، نشان می‌دهد که سطح مریخبهرام بافتی [[بازالت]]ی دارد که نوعی سنگ آتش‌فشانی، مشابه شن‌های سواحل [[هاوایی]] است.<ref>[http://www.bbc.co.uk/persian/science/2012/10/121031_l45_mars_soil_hawaii.shtml «خاک مریخ مثل هاوایی است»]، بی‌بی‌سی فارسی</ref>

[[File:Marsorbitsolarsystem.gif|راست|330px|thumb|'''مدار مریخبهرام''' با {{convert|143|e6mi|e6km|abbr=unit|order=flip}} فاصله از خورشید؛ که آن را در ۶۸۷ روز زمینی می‌پیماید، به رنگ قرمز نشان داده شده. مدار زمین آبی است.]]

فاصلهٔ متوسط مریخبهرام از خورشید تقریباً ۲۳۰ میلیون کیلومتر (۱۴۳ میلیون مایل) و [[تناوب مداری|دوره مداری]] آن ۶۸۷ روز (زمین) است. [[زمان خورشیدی|روز خورشیدی]] در مریخبهرام تنها کمی طولانی‌تر از روز زمین است: ۲۴ ساعت، ۳۹ دقیقه و ۳۵٫۲۴۴ ثانیه. یک سال مریخبهرام برابر با ۱٫۸۸۰۹ سال زمین یا یک سال، ۳۲۰ روز و ۱۸٫۲ ساعت است.<ref name="nssdc">{{cite web |author=Williams, David R. |title=Mars Fact Sheet |work=National Space Science Data Center |publisher=NASA |date=September 1, 2004 |url=http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/marsfact.html |accessdate=June 24, 2006 |archive-url=https://web.archive.org/web/20100612092806/http://nssdc.gsfc.nasa.gov/planetary/factsheet/marsfact.html |archive-date=June 12, 2010 |url-status=dead}}</ref>

[[پرونده:Mars rocks.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|تصویری از سطح مریخبهرام]]

جو زمین شامل ۷۸ درصد [[نیتروژن]]، ۲۱ درصد [[اکسیژن]]، ۰٫۹ درصد [[آرگون]]، ۰٫۰۳ درصد [[کربن دی‌اکسید]] و مقادیری بخار آب و ذرات معلق است. در حالی که در جو مریخبهرام ۹۵ درصد دی‌اکسید کربن، ۳ درصد نیتروژن، ۱٫۶ درصد آرگون و فقط مقدار ناچیز اکسیژن و آب وجود دارد. جو سیاره سرخ بسیار رقیق است، به‌طوری‌که فشار جوی سطح آن معادل یک صدم فشار جو زمین در سطح دریاست. علاوه بر این جو مریخبهرام محافظ خوبی در برابر تابش‌های مرگبار فضایی نیست.

بیشتر مناطق مریخبهرام بسیار [[سرد]] است. دمای هوا در قطب‌های آن می‌تواند تا ۱۳۰ درجه زیر صفر پایین برود.<ref>Miles, Frank, and Piet Smolders. 1988. Wedloop naar Mars: het nieuwe avontuur van de ruimtevaart. Ede [etc.]: Zomer & Keuning p.101.</ref>

[[پرونده:Terrestrial planet size comparisons.jpg|250px|بندانگشتی|چپ|از چپ به راست به ترتیب [[عطارد]]، [[ناهید|زهره]] ، [[زمین]] و مریخبهرام ]]

به دلیل رقیق بودن «هوای» مریخ،بهرام، دمای هوا به سرعت تغییر می‌کند. مثلاً فقط لحظاتی پس از طلوع خورشید دما در سطح بیش از ۲۰ افزایش می‌یابد. در هر لحظه دمایی که پای شما احساس می‌کند (هوای نزدیک سطح) با دمای هوای اطراف سر شما ممکن است تا ۲۰ درجه اختلاف داشته باشد. به این ترتیب اگر روی استوای مریخبهرام باشید، دمای سطح ۲۰ درجه سلسیوس و دمای اطراف سر شما صفر درجه‌است.

در مریخبهرام بادهایی با سرعت زیاد (متجاوز از ۲۰۰ کیلومتر بر ساعت) می‌وزد که سبب می‌شود غبارها در ارتفاع ۴۰ کیلومتری معلق بمانند علت ایجاد این بادها غالباً اختلاف دما توأم با اختلاف فشار است<ref>کتاب نجوم دینامیکی صفحهٔ ۲۳۸</ref>

مریخبهرام. نام ستارهٔ فلک پنجم از ستاره‌های خنس و آن را بهرام نیز گویند، منحوس و دال بر جنگ و خصومت و خون‌ریزی و ظلم است. (منتهی الارب). کوکبی است از جملهٔ سبعهٔ سیاره و در آسمان پنجم است. (برهان). ستاره‌ای است از خنس، گویند سبب تسمیهٔ آن سرعت سیرش است و برخی گویند به سبب رنگ زرد و سرخ آن است که شبیه مرداسنج (مردار سنگ) باشد. (از اقرب الموارد). چهارم کوکب سیار در عالم شمسی که بهرام نیز گویند و به اعتقاد بطلمیوس کوکب سیاری که در آسمان پنجم واقع شده‌است. (ناظم الاطباء). از کواکب سبعهٔ سیاره‌است و مأخوذ از مرخ و آن درختی است که از چوب آن آتش‌زنه سازند و سبب تسمیهٔ آن تشبیه به آتش است از نظر سرخی، و گویند مریخبهرام در لغت عبارت از تیر بدون پر است که در حرکت خود پیچ و تاب می‌خورد و ستارهٔ مذکور نیز به سبب به چپ و راست رفتن در حرکت بدین نام خوانده شده مریخبهرام در فلک پنجم است و فاصلهٔ آن از زمین سه هزار هزار و نهصد هزار و دوازده هزار و هشتصد و شصت و شش میل است. (از صبح الاعشی ج ۲). از کلدانی مَرداخ، و شاید اصل مرداخ نیز فارسی باشد، یا فارسی و کلدانی از مرد (رجل) و آک به‌معنی اسب به فارسی یا به کلدانی. یکی از پیکرهایی که یونانیان باستان برای مریخبهرام می‌پنداشتند اسب بود، و واژه مارس از همین مریخبهرام آمده‌است یعنی مرداخ و [[مرداس]] نامی است که به پدر ضحاک می‌داده‌اند و این نام در میان عرب بسیار است.

خروج از مرکز مریخبهرام متغیر است و از ۰٫۰۰۹ درجه تا ۰٫۱۰۴ درجه تغییر می‌کند اکنون خروج از مرکز ۰٫۰۹۳ درجه‌است مدت زمان این تغییر صدها سال تا هزاران سال تغییر می‌کند<ref>کتاب نجوم دینامیکی صفحهٔ ۲۳۹</ref>

== مقابله مریخبهرام و زمین ==

توجه به مدت زمان [[سال]] مریخیبهرامی (۶۸۹ روز) و سال زمینی (۳۶۵ روز) نشان می‌دهد که فاصله زمانی هر دو [[مقابله سیاره‌ای|مقابله]] حدود دو سال و دو ماه است. اما با توجه به [[بیضی]] بودن مدار هر دو [[سیاره]] می‌توان انتظار داشت که فاصله بین [[زمین]] و مریخبهرام در هر مقابله متفاوت باشد. کمترین فاصله، زمانی رخ می‌دهد که زمین در [[اوج و حضیض|اوج]] و مریخبهرام در [[حضیض]] مدار خود باشد. در این حالت زمین و مریخبهرام تا ۵۶ میلیون کیلومتر به هم نزدیک خواهند شد. دورترین فاصله بین دو سیاره در مقابله می‌تواند تا ۲۴۰ میلیون کیلومتر افزایش یابد.

کمترین فاصله بین زمین و مریخبهرام در مقابله‌هایی رخ می‌دهد که در دوره‌های ۱۵ تا ۱۷ ساله تکرار می‌شوند. اما آنچه حائز اهمیت است توجه به این نکته می‌باشد که فاصله دو سیاره در مقابله‌های نزدیک الزاماً یکی نیست و به همین دلیل است که نزدیک‌ترین مقابله‌ها (مانند آنچه در ۲۷ اوت سال ۲۰۰۳ رخ داد) در فواصل زمانی بسیار طولانی رخ می‌دهند.

جهت‌گیری [[مدار (سیاره)|مدار]] مریخبهرام در [[فضا]] به هنگام مقابله نزدیک به گونه‌ای است که مریخبهرام در جهت [[صورت فلکی]] [[دلو]] یا در نزدیکی صورت فلکی [[بزغاله (صورت فلکی)|بزغاله]] قرار می‌گیرد. از طرفی کره زمین نیز در امرداد هر سال از این مکان می‌گذرد؛ بنابراین مقابله نزدیک دو سیاره همیشه در [[امرداد]] یا [[شهریور]] هر ۱۵ تا ۱۷ سال رخ می‌دهد. در این هنگام مریخبهرام در جنوب [[استوای سماوی]] قرار دارد و بنابراین این نوع مقابله‌ها از [[عرض جغرافیایی|عرض‌های جغرافیایی]] جنوبی زمین بهتر مشاهده می‌شوند. عکس این مطلب در مقابله‌های دور صادق است چرا که این نوع مقابله‌ها در صورت فلکی [[شیر (صورت فلکی)|شیر]] و در ماه [[بهمن]] و [[اسفند]] رخ می‌دهند، در نتیجه از [[نیم‌کره شمالی]] زمین بهتر دیده می‌شوند.<ref>[http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=340&Post=0000148 دو ماه در آسمان! افسانه یا حقیقت] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20100723192106/http://www.spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=340&Post=0000148 |date=۲۳ ژوئیه ۲۰۱۰ }}، از [[دانش فضایی (وبگاه)|وبگاه دانش فضایی]]، بازدید: ۲۲ تیر ۱۳۸۹</ref>

== کاوشگران مریخبهرام ==

[[ناسا]] تاکنون چندین [[فضاپیما]] و کاوش‌گر کاربردی را در اطراف و روی سیارهٔ مریخبهرام به کار گرفته‌است: کاوشگرهای [[مریخ‌نورد فرصت|بهرام‌نورد فرصت]] (آپورچونیتی) و [[کاوشگر کنجکاوی|کنجکاوی]] و [[این‌سایت|اینسایت]] که به ترتیب در سال‌های ۲۰۰۴ و ۲۰۱۲ و ۲۰۱۸ در مریخبهرام فرود آمدند و [[مدارگرد شناسایی مریخ|مدارگردهای اودیسه مریخبهرام]]، MRO و [[ماون]] که در مدار خود گرد سیارهٔ سرخ گردش می‌کنند. [[مارس ادیسی ۲۰۰۱|اودیسه مریخبهرام]] در سال ۲۰۰۱، MRO در سال ۲۰۰۶ و ماون در سال۲۰۱۴ به مدار مریخبهرام وارد شدند. فضاپیمای [[مارس اکسپرس]] اروپا و [[مأموریت مدارگرد مریخ|مأموریت مدارگرد بهرام]] [[هند]] نیز از بالا به [[پایش]] سیاره سرخ می‌پردازند و تعداد مدارگردهای عملکردی مریخبهرام را به پنج رسانده‌اند.<ref name="ToolAutoGenRef3">[http://www.entekhab.ir/fa/news/227707 یافته‌های مهم ناسا در پرونده رمزآلود «حیات در مریخ»] خبرگزاری انتخاب</ref>

دوربین های‌رایز مدارگرد MRO شامل یک لنز تلسکوپی است که می‌تواند ویژگی‌های کوچک تا یک متر را در سطح مریخبهرام تشخیص دهد. این دوربین همچنین تصاویر را در طول‌موج‌های نزدیک [[فروسرخ]] جمع‌آوری کرده که به پژوهشگران در یادگیری [[کانی‌شناسی]] مریخبهرام کمک می‌کند.

کلیه مشاهدات قبلی توسط ماهواره‌ها و مریخبهرام نوردها حاکی بوده‌است که سیاره سرخ زمانی پوشیده از لایه غلیظی از گازها بوده که امکان حضور آب مایع بر سطح را فراهم می‌کرده‌است. این برداشت (وجود آب سطحی) در مشخصه‌های سطح مریخ،بهرام، مثل آثاری که شبیه بستر رودها، [[دلتا (جغرافیا)|دلتا]]ها و دریاچه‌هاست مشهود است. اما فشار هوای مریخبهرام امروز کمتر از یک درصد زمین است، یعنی اگر آب مایع را روی سطح بریزید (بسته به جای آن) می‌جوشد و بخار می‌شود یا یخ می‌بندد.<ref name=ToolAutoGenRef2 />

در ماه آوریل ۲۰۱۵، [[مریخ‌نورد|بهرام‌نورد]] ناسا که حدود سه سال در این سیاره مشغول پژوهش است، خاکی مرطوب شده با آب نمک را کشف کرد که نقطه انجماد را کاهش می‌دهد. سپس مریخ‌نوردبهرام‌نورد در ماه سپتامبر صخره‌هایی زیر سطح مریخبهرام یافت که چهار برابر آنچه که پیش از آن تصور می‌شد مرطوب بود. علاوه بر این، [[تصاویر ماهواره‌ای]] که از سنگ‌ریزه‌ها در سطح این سیاره تهیه شده بود، نشان می‌داد روزی در این سیاره جریان آب وجود داشته‌است. با مطالعه تصاویر تهیه شده توسط مریخ‌نوردبهرام‌نورد از [[بازالت|سنگ‌های بازالتی]] و تیره سطح مریخ،بهرام، گمانه‌زنی‌هایی از پوشیده بودن این سیاره از آب در سال‌های دور به میان آمد.<ref name="ToolAutoGenRef3" />

[[ناسا]] در نشستی خبری در ۶ مهر ۱۳۹۴ (۲۸ سپتامبر ۲۰۱۵) وجود [[آب]] در مریخبهرام را تأیید و اعلام کرد که در ماه‌های گرم آب جاری در این سیاره وجود دارد. عکس‌هایی از مریخبهرام به زمین رسیده بود که در آن‌ها به‌طور واضح دیده می‌شد که رگه‌های تیره روی یک سرازیری مریخبهرام چگونه با فصل‌ها تغییر می‌کنند. این رگه‌ها با نام رگه‌های '''خطوط شیب برگردنده''' (recurrent slope linea) در ماه‌های گرم‌تر تا پایین شیب‌ها هم کشیده می‌شوند ولی طی فصل‌های سردتر ناپدید می‌شوند. دانشمندان ناسا اعلام کردند که رگه‌های تیره به‌طور حتم آب جاری هستند که در [[تابستان]] دیده شده و در [[زمستان]] مریخبهرام محو می‌شوند. باید توجه داشت که آب کشف شده خالص نیست و نوعی نمک موجود در آن باعث می‌شود که این آب بتواند در دمای معمول ۵۰ درجه سلسیوس زیر صفر مریخبهرام جاری باشد. این مسئله می‌تواند به معنای وجود نوعی [[زیست فرازمینی|حیات در مریخبهرام]] باشد.<ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/227777 ناسا کشف آب در مریخ را تأیید کرد/تحقیقات برای اثبات وجود حیات در سیاره سرخ] خبرگزاری انتخاب</ref><ref>[http://www.entekhab.ir/fa/news/227778 کند شدن شبکه اینترنت در جهان به دلیل خبر پیدا شدن آب در مریخ] خبرگزاری انتخاب</ref>

در تاریخ ۱ مرداد ۱۳۹۶ [[۲۵ جولای ۲۰۱۸]] دانشمندان ایتالیایی با بررسی اطلاعات ابزارهای راداری مدارگرد مریخبهرام (مدارگرد اکسپرس) توانستند دریاچه‌ای از آب مایع در قطب جنوب سیاره سرخ پیدا کنند، این دریاچه ۱/۵ کیلومتر زیر سطح قله یخی در قطب جنوب مریخبهرام پنهان شده‌است. به گفته گروه تحقیقاتی این دریاچه بزرگ ۲۰ کیلومتر عرض دارد. با کشف آب مایع روی این سیاره احتمال وجود حیات نیز افزایش می‌یابد. محققان ایتالیایی می‌گویند دریاچه مریخبهرام بسیار شبیه به دریاچه‌های به دام افتاده زیر توده‌های یخی در قطب شمال و جنوب سیاره زمین است. از آنجایی که در دریاچه‌های زیریخی زمینی حیات وجود دارد، احتمال دارد که در دریاچه مریخیبهرامی نیز علائمی از حیات کشف شود.<ref>http://topdigit.ir/با-کشف-آب-در-قطب-جنوب-مریخ،-احتمال-وجود</ref>

== جدول مشخصات سیارۀ مریخبهرام ==

* [[اسکان بشر در مریخ|اسکان بشر در بهرام]]

* ویکی‌پدیای انگلیسی دانشنامهٔ آزاد «[[:مریخ|بهرام]]»

* [https://web.archive.org/web/20100724004953/http://spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=340&Post=0000035 رمزگشایی از معمای لکه‌های مرموز در قطب جنوب مریخبهرام]، از [[دانش فضایی (وبگاه)|وبگاه دانش فضایی]]

* [https://web.archive.org/web/20100724090143/http://spacescience.ir/ShowPost.aspx?Category=300&SubCategory=360&Post=0000029 گیاهانی که برای سفر به مریخبهرام آماده می‌شوند]، از [[دانش فضایی (وبگاه)|وبگاه دانش فضایی]]