کردستان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Mr fari (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
Mr fari (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح جزئی
خط ۱۰۲:
 
=== پیدایش ===
در بررسی خاستگاه یک قوم و ملّت باید به نکات زیادی توجه شود و مسئله مورد کنکاش کامل قرار گیرد. علاوه بر درون مایه یک ملّت که ریشه در تاریخ آن ملّت دارد، نشانه‌های ظاهری کنونی را نیز می‌توان در پی بردن به خاستگاه آن قوم تجزیه و تحلیل نمود. مردم کُرد نیز از این قاعده مثتثنیمستثنی نیست. بر اساس اسناد تاریخی مردم کُرد از اقوام آریایی‌تباری هستند که علاوه بر ایران کنونی در بخش‌های دیگری از خاورمیانه (ترکیه، عراق، سوریه) و بخش‌هایی از قفقاز نیز زندگی می‌کنندتماممی‌کنند. تمام مناطق کردنشین از آغاز شکل‌گیری ایران بزرگ (که سرزمین فعلی ایران بخشی کوچک از آن است) تا واقعهواقعهٔ جنگ چالدران، یکی از ایالات مهم ایران بوده‌است. منطقه کردستان از سال ۶۱۲ قبل از میلاد تا قرن ۱۵ پس از میلاد یعنی چیزی در حدود ۲۰۰۰ سال بخشی جدا نشدنی از ایران بود.<ref name="artsanandaj.ir"/>
 
'''کرد و کردستان از دید جغرافی دانان،جغرافی‌دانان، مورخان و تبارشناسان''':
 
«استرابون» جغرافیدان و مورخ یونان باستان در چند قرن پیش از میلاد دربارهٔ چگونگی تربیت و پرورش بدنی جوانان کرد می‌نویسد: «جوانان ایرانی را چنان تربیت می‌کنند که در سرما و گرما و بارندگی تاب و توان داشته، ورزیده باشند. اینها را کردک(kardak)گویند.
"یکی از قدیمی‌ترین اخباری که دربارهٔ کردها در دست است، کتاب «Anabasis» یا سفرنامه جنگی گزنفون(xenephon)سردار لشکر، جغرافی‌دان و مورخ یونان باستان است که رویارویی کردهای ایرانی را در قالب سپاه اردشیر دوم هخامنشی)۴۰۱–۴۰۰ پیش از میلاد مسیح (با یونانیان باستان در منطقه اربلا (اربیل یا هولر امروزی) شرح می‌دهد که منجر به شکست ارتش ده هزار نفره یونان شد.
در دوره‌های تاریخ، منطقه کردستان بخشی از امپراتوری‌های [[ماد]]، هخامنشی، [[امپراتوری سلوکی|سلوکی]]، اشکانی و ساسانی گشت. در زمان ساسانیان منطقه امروزی عراق به عنوان بخشی از ایران بزرگ به عنوان منطقه سورستان یا دل ایرانشهر نامیده می‌شد و طبق تقسیمات کشوری ایران آن زمان، منطقه دل ایرانشهر به دوازده استان و شصت شهرستان تقسیم شده بود که منطقه امروزی کردستان عراق در استان شادپیروز ایران قرار داشت و شمال غربی کردستان عراق هم استان بالا نام داشت. شهرهای بزرگ آن دوره استان شادپیروز (کردستان عراق امروزین) عبارت بودند از؛ اربلا ([[اربیل]] یاهولیریا همان هولیر امروزی)، [[گرمیان]] (کرکوک امروزی) و آشب) (عمادیه امروزی().
پروفسور ان لمبتون در تاریخ ایلات ایران از قول ابن بلخی می‌نویسد «کردان زبدگان لشکر ساسانی بودند…»
رشید یاسمی” می‌نویسد: «در حصول پیشرفت‌های دولت ایران در زمان مادها در فتح نینوا و در زمان [[شاهنشاهی هخامنشی|هخامنشیان]] در غلبه بر یونان و در دوران اشکانیان و ساسانیان در دفع رومیان و در بعد از اسلام در جلوگیری از مهاجمان و هزاران موقع سخت دیگر بعد از آن، افواج کردان را در صف مقدم سپاه ایران می‌بینیم که برای حفظ استقلال ایران می‌جنگند.
برخی منابع از قبیل نولدکه آورده‌اند که طوایف کردی که در نواحی مرکزی و جنوب ایران وجود داشتند در خلال دوره شاهنشاهی ساسانی به علت فتوحات ایران و حرکت جمعیت به طرف شمال غربی مهاجرت کرده و در سرزمین کردو (KURDU) ساکن شده و با کردهای آنجا مخلوط شده‌اند و نام آنها را قبول کرده‌اند این مردم که قبلاً به نام مرتی‌ها شناخته می‌شدند در جنگهای مداوم ساسانیان و [[شاهنشاهی اشکانی|اشکانیان]] با رومی‌ها شرکت داشته‌اند. اینان در قرن چهارم میلادی از طرف رومی‌ها به نام کرچخ شناخته می‌شدند. امروز در نزدیکی دیاربکر شهر تاریخی persus (پرسوس) و شهر دارا در کردستان ترکیه یادگاری مهاجرت ایران در زمان [[شاهنشاهی ساسانی|ساسانیان]] به آنجاست.
به موجب تاریخ شرفنامه بدلیسی، قدیمی‌ترین قبایل کرد باجناوی‌ها و بوتی‌ها هستند که این نام‌ها به دلیل سرزمین باجان و بوتان بر آنها نهاده شده‌است.
بنا بر نظر غالب پژوهشگران و محققان غیرایرانی، کردها که از قوم ماد هستند، همواره در طول تاریخ به عنوان قومی آریایی از فرهنگ، نژاد و زبان مشترکی با دیگر ایرانیان برخوردار بوده‌اند و زبان کردی به عنوان یکی از کهن‌ترین گویش‌های ایران باستان شناخته شده‌است. هویت قوم کرد هم همواره با ملیت ایرانی عجین شده‌است.