رأی بدیل: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
4nn1l2 (بحث | مشارکت‌ها)
تلاش برای رفع گنگی
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۱:
{{مقاله خوب}}
[[پرونده:Preferential ballot in Persian(optimized).svg|انگشتی|نمونهٔ برگهٔ رأی نظام‌های انتخاباتی ترجیحی]]
'''رأی بدیل'''{{یاد|alternative vote یا AV}} نوعی [[نظام انتخاباتی اکثریتی]] و [[نظام انتخاباتی ترجیحی|ترجیحی]] است که رأی‌دهنده نامزدان را بر مبنای صلاحیت در [[برگه رأی|برگهٔ رأی]] رتبه‌بندی می‌کند. نامزدی که [[اکثریت|اکثریت مطلق]] رتبه‌های اول برگه‌های رأی را کسب کند، برنده خواهد بود. اگر نامزدی با این شرایط موجود نبود، نامزدی که کمترین رتبه‌های اول را دریافت کرده حذف می‌شود و رأی‌هایشرأی‌های بهانتخاب‌کنندگانش حساببین نامزدان باقی‌مانده‌ایباقی‌مانده واریزتوزیع می‌شود که در رتبهٔ دوم ترجیحات برگه‌های رأی قرار گرفته‌اند. این مراحل آنقدر تکرار می‌شود تا بالاخره یکی از نامزدان حائز اکثریت مطلق آرا شود. در این روش وضعیت شمارش آرا به‌گونه‌ای است که گویی دورهای حذفی متعدد برگزار می‌شود ولی همگی فقط با یک نوبت رأی‌دهی. از این رو نام دیگر این نظام انتخاباتی '''دور حذفی سریع'''{{یاد|instant run-off voting یا IRV}} است. انتخابات با روش رأی بدیل معمولاً در [[حوزه انتخابیه|حوزه‌های انتخاباتی]] تک‌نفره برگزار می‌شود.
 
مهم‌ترین حسن روش رأی بدیل به روش رایج [[رأی‌گیری نخست‌نفری|نخست‌نفری]] آن است که نامزد پیروز به جای کسب [[اکثریت نسبی]]، [[اکثریت مطلق]] آرا را کسب می‌کند و در نتیجه از [[مشروعیت]] و پشتوانهٔ بیشتری برخوردار است. این دقیقاً همان فلسفهٔ [[نظام انتخاباتی دومرحله‌ای]] است که در برخی کشورها (نظیر [[رئیس‌جمهور ایران|ایران]] و [[رئیس‌جمهور افغانستان|افغانستان]]) برای تعیین رئیس‌جمهور به کار می‌رود، با این تفاوت که هزینه‌های گزاف دور دوم انتخابات را از روی دوش برگزارکنندگان و نامزدان بر می‌دارد و باعث صرفه‌جویی در وقت رأی‌دهندگان نیز می‌شود. روش رأی بدیل تا حدودی از میزان [[رأی بی‌اثر|آرای بی‌اثر]] می‌کاهد؛ ولی نه به اندازهٔ [[نمایندگی تناسبی|نظام‌های تناسبی]]. همچنین، برگه‌های رأی ترجیحی امکان رأی‌دهی صادقانه را به رأی‌مندان می‌دهد و انگیزهٔ [[رأی‌دهی تاکتیکی]] را از بین می‌برد. رأی بدیل از کارزارهای تخریبی به میزان قابل توجهی می‌کاهد زیرا نامزدان باید برای جلب اولویت دوم رأی‌دهندگان نیز بکوشند. از همین رو روش رأی بدیل میانه‌روی سیاسی و اعتدال را ترویج و با افراط‌گرایی مقابله می‌کند. رأی بدیل می‌تواند نقش مؤثری در تقویت همبستگی در جوامعی ایفا کند که به‌شدت متکثر هستند.