ناس (سوره): تفاوت میان نسخه‌ها
| [نسخهٔ بررسی‌شده] | [نسخهٔ بررسی‌شده] |
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
←بلاغت: ایجاد |
←محتوا و ساختار سوره: + ساختار درختی |
||
خط ۳۶:
در ''[[الدر المنثور|اَلدُّرُّ الْمَنْثور]]'' نوشتهٔ [[جلال‌الدین سیوطی]]، مفسر اهل سنت، آمده که مردی [[یهودی]] محمد را [[جادو]] کرد و وی بیمار شد. [[جبرئیل|جَبرَئیل]] بر او نازل شد و دو سورهٔ معوذتین را برایش آورد و او را از سحرشدن توسط فردی یهودی، که سحرش در یک چاه بود، آگاه کرد. [[علی بن ابی‌طالب]] به‌دنبال [[جادو|سحر]] رفت و آن را نزد محمد آورد. سپس در هنگام بازکردن هر گره، علی بن ابی‌طالب یک آیه از دو سوره را می‌خواند و با پایان دو سوره، محمد چنان از جا برخاست که انگار پابندی از پایش بازشده‌باشد.<ref>{{پک|سیوطی|۱۳۶۳|ک=الدر المنثور|ج=۶|ص=۴۱۷|زبان=ar}}</ref> این روایت در مصحف‌های تمام محدثان نیامده‌است؛ چون محمد به استناد آیات ۸{{یاد|أَوْ يُلْقَىٰ إِلَيْهِ كَنزٌ أَوْ تَكُونُ لَهُ جَنَّةٌ يَأْكُلُ مِنْهَا ۚ وَقَالَ الظَّالِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلًا مَّسْحُورًا}} و ۹{{یاد|انظُرْ كَيْفَ ضَرَبُوا لَكَ الْأَمْثَالَ فَضَلُّوا فَلَا يَسْتَطِيعُونَ سَبِيلًا}} سورهٔ [[فرقان]] از سحر و جادو که مصونیت دارد. اما محمدحسین طباطبایی این اشکال را رد کرده و معنی «سحر» در آیات سورهٔ فرقان را «بی‌عقل و دیوانه» بودن دانسته‌است که با مریضی جسمی بر اثر سحر تفاوت دارد.<ref>{{پک|طباطبایی|۱۳۵۲|ک=تفسیر المیزان|ج=۲۰|ص=۳۹۳–۳۹۴|زبان=ar}}</ref> از دیگر اشکالات واردشده به این روایت، اضطراب آن است؛ به این معنی که متن روایت در نقل‌قول‌های مختلف، تغییر کرده و هر بار شرایط متفاوتی داشته‌است.<ref>{{پک|ربیع نتاج|۱۳۹۵|ف=بررسی سندی و متنی روایت سبب نزول سور معوذتین|ک=حدیث پژوهی|ص=۲۴۱–۲۴۳|رف=بررسی سندی}}</ref> همچنین اشکالی تاریخی به این روایت وارد است: محمد اولین بار در [[مدینه]] با یهودیان روبه‌رو شد درحالی‌که سورهٔ ناس در مکه و پیش از آن نازل شده‌است.<ref>{{پک|ربیع نتاج|۱۳۹۵|ف=بررسی سندی و متنی روایت سبب نزول سور معوذتین|ک=حدیث پژوهی|ص=۲۴۴|رف=بررسی سندی}}</ref>
==
محتوای این سوره از جهاتی مشابه سورهٔ [[فلق]] است؛ چرا که هر دو سوره اشاره به پناه‌بردن به خدا از بدی‌ها و «شَرّ» دارند، با این تفاوت که سورهٔ فلق روی انواع «شر» تمرکز دارد و سوره ناس به «شر وسوسه‌گر نهانی» اشاره می‌کند.<ref>{{پک|مکارم شیرازی|۱۳۸۷|ک=تفسیر نمونه|ص=۵۰۳|رف=نمونه}}</ref>
خط ۴۴:
به‌گفتهٔ [[سید محمود طالقانی]]، مفسر شیعه، از حیث آواشناسی تکرار دو حرف «ن» و «س» در این سوره و برخورد آن دو، نشان‌دهندهٔ برخورد نیروهای خیر و شر در نفس انسان است؛ چرا که حرف «س» و توالی آن در زبان عربی، نشانی از «شر» است. حرف «ن» هم در زبان عربی نمادی از «خیر» است.<ref>{{پک|خوش‌منش|۱۳۷۷|ف=جستارهایی در زمینه نظماهنگ قرآن کریم|ک=بینات|ص=۸۷|زبان=fa}}</ref>
ساختار درختی محتوای این سوره نیز چنین است:<ref>{{پک|خامه‌گر|1392|ک=ساختار سوره‌های قرآن کریم|ص=129|زبان=fa}}</ref>
{{Tree chart/start |style=margin:1em auto; background:transparent; font-size: 85%;}}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | | | | | | ||GGF| | | | | | | | | | | | | | | | | | | GGF='''پناه‌بردن به خدا از شر وسوسه‌های شیطانی'''|boxstyle_GGF=background: #ddf8a4}}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | | |,|-|-|-|-|-|-|^|-|-|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | |}}
{{Tree chart | | | | | | | | | | | |GFA | | | | | | | | | | | | | |GF2 | | | | | | | | | | GFA='''نکته دوم: آیه ۴-۶'''{{سخ}}ویژگی‌های وسوسه‌گران،| GF2='''نکته اول: آیه ۱–۳'''{{سخ}}دلایل پناه‌بردن به خدا|boxstyle_GFA=background: #ffe3ca |boxstyle_GF1=background: #f8efa4 |boxstyle_GF2=background: #f8efa4}}
{{Tree chart | | | | | | | | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | | | | | |,|-|-|-|+|-|-|-|.| | | | | | | | | |}}
{{Tree chart | | | | | | | |G20 | |G21 | |G22 | | | | | |G11 | |G12 | |G13 | | | | | | | | | | | | G22='''ویژگی اول: آیه ۴'''{{سخ}}وسوسه‌گران همیشه در کمین‌اند| G21='''ویژگی دوم: آیه ۵'''{{سخ}}وسوسه‌گران در دل انسان وسوسه می‌کنند| G12='''دلیل دوم: آیه ۲'''{{سخ}}خدا فرمانروای انسان‌هاست| G20='''ویژگی سوم: آیه ۶'''{{سخ}}وسوسه‌گران از دو گروه جن و انس هستند| G12='''دلیل دوم: آیه ۲'''{{سخ}}خدا فرمانروای انسان‌هاست
|G11='''دلیل سوم: آیه ۳'''{{سخ}}خدا معبود انسان‌هاست |G13='''دلیل اول: آیه ۱'''{{سخ}}خدا پرورش‌دهنده انسان‌هاست|boxstyle_G11=background: #f8efa4 |boxstyle_G22=background: #ffe3ca |boxstyle_G20=background: #ffe3ca |boxstyle_G12=background: #f8efa4 |boxstyle_G13=background: #f8efa4 |boxstyle_G21=background: #ffe3ca}}
== تفسیر ==
سطر ۱۶۹ ⟵ ۱۷۹:
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=رضوانی خراسانی|نام=محمد رضا|پیوند نویسنده=|عنوان=اعراب القرآن الکریم|ترجمه=|جلد=5|سال=1388|ناشر=نشر تامین|مکان=قم|شابک=978-964-8047-35-6|پیوند=}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=زحیلی|ناشر=دارالفکر المعاصر|شابک=|مترجم=|پی‌نوشت=|گفتاورد=|زبان=عربی|مکان=دمشق|سال=۱۹۲۳|نام=وهبه|سری=|ویرایش=|کوشش=|عنوان=التفسیر المنیر|پیوند ویراستار=|پیوند نویسنده۲=|پیوند نویسنده=وهبه زحیلی|پیوند=}}
* {{یادکرد کتاب|نام خانوادگی=خامه‌گر|نام=محمد|پیوند نویسنده=|عنوان=ساختار سوره‌های قرآن کریم|ترجمه=|جلد=|سال=1392|ناشر=نشرا|مکان=قم|شابک=978-600-7352-00-7|صفحه=|پیوند=}}
* {{یادکرد ژورنال|نام خانوادگی=ربیع نتاج|نام=سید علی‌اکبر|نام خانوادگی۲=آقاپور|نام۲=رضا|نام خانوادگی۳=حیدری|نام۳=محمدصادق|عنوان=بررسی سندی و متنی روایت سبب نزول سور معوذتین|ژورنال=حدیث پژوهی|تاریخ=بهار و تابستان ۱۳۹۵|سال=۱۳۹۵|شماره=۱۵|زبان=fa|پیوند=https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1122840/بررسی-سندی-و-متنی-روایت-سبب-نزول-سور-معوذتین|توسط=نورمگز|دسترسی پیوند=آبونمان|رف=بررسی سندی}}
{{پایان چندستونه}}
| |||