چنگیز خان: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش برچسبها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
جز ۳ ویرایش از 91.244.122.224 (بحث) به آخرین نسخه توسط ImanFakhri برگردانی شد (توینکل) برچسبها: خنثیسازی متن دارای ویکیمتن نامتناظر |
||
خط ۱:
{{تغییر مسیر|تموچین|شخصیت کمیک|تموچین (کمیک)}}
{{دیگر کاربردها}}
{{Infobox royalty|name=چنگیز خان
* [[خاقان|نخستین خان امپراتوری مغول]]{{سخ}}([[خان (عنوان)|خان عالی]] تمام [[مردم مغول|مغولان]])
* [[شاهنشاه]]}}|image=YuanEmperorAlbumGenghisPortrait.jpg|caption=پرترهای از چنگیزخان مغول|succession=[[خاقان|خاقان مغولستان]]|reign=بهار ۱۲۰۶ – ۱۸ اوت ۱۲۲۷|coronation=بهار ۱۲۰۶ در [[قورولتای]] در نزدیکی [[رود اونون]]، [[مغولستان]]|full name=[[پرونده:Cinggis qagan.svg|right|26px|alt=ᠴᠢᠩᠭᠢᠰ ᠬᠠᠭᠠᠨ]]چنگیز خان{{سخ}}[[الفبای سیریلیک مغولی|مغولی]]: Чингис хаан{{سخ}}''چینگگیس خان''{{سخ}}[[خط مغولی]] (راست):{{سخ}}''چینگگیس خاقان''{{refn|{{zh|t=成吉思汗|w=چئنگ<sup>2</sup>-chi<sup>2</sup>-szu<sup>1</sup> هان<sup>4</sup>|p=Chéngjísī Hán|first=t}}|group="note"}}|birth_name=تموجین{{refn|{{IPAc-en|t|ə|ˈ|m|u:|dʒ|ɪ|n}};{{سخ}}{{lang-mn|Тэмүжин}} ''تموجین'' {{IPA-mn|tʰemutʃiŋ||Temujin.ogg}};{{سخ}}{{lang-xng|Temüjin}};<ref>{{cite journal |year=1959 |title= Central Asiatic Journal|journal=Central Asiatic Journal |volume=5 |page=239 |url=https://books.google.com/books?id=PjjjAAAAMAAJ |accessdate=July 29, 2011}}</ref>{{سخ}}{{zh|t=鐵木真|s=铁木真|w=T'ieh<sup>3</sup>-mu<sup>4</sup>-chen<sup>1</sup>|p=Tiěmùzhēn|first=t}}|group="note"}}|successor=[[اوگتای خان]]|spouse={{plainlist|
خط ۲۵:
|father=[[یسوکای بهادر]]
|mother=[[هوئلون]]
|religion=[[
|birth_date=حدود ۱۱۶۲
|birth_place=[[رشتهکوه خنتیی]]، [[خاماگ مغول]]
خط ۳۴:
'''چنگیز خان مغول''' (۵۵۷ تا ۴ شعبان ۶۲۴ قمری برابر با [[۱۱۶۲ (میلادی)|۱۱۶۲]] تا [[۱۸ اوت]] [[۱۲۲۷ (میلادی)|۱۲۲۷]] میلادی)، با نام اصلی '''تموچین''' یا '''تموجین'''،<ref>''لغتنامه دهخدا'' تموجین، تموچین</ref> [[خان (لقب)|خان]] [[مغول]] و سردار جنگی بود که قبایل مغول را متحد ساخت و با فتح قسمت زیادی از آسیا شامل [[چین]]، [[روسیه]]، [[ایران]] و [[خاورمیانه]] و همچنین [[اروپای شرقی]]، [[امپراتوری مغول]] را پایهگذاری کرد. او پدربزرگ [[قوبلای خان]] اولین [[امپراتور]] از [[سلسله یوان]] در [[چین]] و همچنین [[هولاکو خان]] -نخستین [[ایلخانیان|ایلخان]] [[ایران]]- بود.<ref>[[مغولان و حکومت ایلخانی در ایران]] (صص ۱۰ تا ۱۵)</ref>
== دوران کودکی تا جوانی ==
چنگیز خان با نام تموچین در سالهای بین ۱۱۶۲ تا ۱۱۶۷ (میلادی) به دنیا آمد. او دومین پسر [[یسوکای بهادر]]، رئیس قبیله کیاد، از خاندان [[بورجیگین]] بود. در زمان یسوکای و آغاز احوال چنگیز خان اقوام [[مغول]] و [[تاتار]] مطیع همدیگر نبودند و هر یک از خود دارای رئیس قبیله جداگانه بودند و پیوسته میان ایشان جنگ و خصومت بود. تموچین در سیزده سالگی پدرش را از دست داده بود، افزون بر اینکه اقوام زیر اطاعت پدرش از وی روی گرداندند، اقوام دیگر نیز با وی و خانوادهاش به خصومت برخاستند. تموچین در نوجوانی رنجهای فراوانی را متحمل گشت حتی چندین مرتبه گرفتار و محبوس نیز گشت. تموچین از همان نوجوانی روحی ناآرام و ماجراجو داشت و حتی برادر بزرگتر خود را در یازدهسالگی به قتل رساند تا خود رئیس خانواده شود و چون میدید که خویش و بیگانه از وی بیزارند درصدد یافتن پشتیبان برآمد تا کسی را بیابد که بتواند موقتاً در زیر سایه وی پناه ببرد، سرانجام به سراغ یکی از دوستان پدرش بنام [[اونگخان]] رفت. [[اونگخان]] نیز تموچین را بیاد دوستی با پدرش به خوبی پذیرفت و در میان قبیله خود برایش جای داد و در وی به چشم عزت و احترام نگریست و چنان نوازش کرد که بیشتر از آن متصور نبود.
== به قدرت رسیدن ==
|