|
هعییی چیه دنبال چی میگردی؟ مگه نمیدونی اینا کی ان؟
{{Infobox presidential government
| government_name = نظام جمهوری اسلامی ایران
| image = [[پرونده:Emblem of Iran (red).svg|150px]]
| caption = ''[[نشان رسمی جمهوری اسلامی ایران]]''
| date = ۱۲ فروردین ۱۳۵۸{{سخ}}({{سن|۱۳۵۸|۱|۱۲|از تاریخ=خورشیدی}} پیش)
| document = [[قانون اساسی اسلامی ایران]]
| jurisdiction = [[ایران]]
| legislature = [[مجلس شورای اسلامی]]
| meeting_place = [[عمارت بهارستان]]
| leader_title = [[نخست‌وزیر ایران|نخست‌وزیر]] {{کوچک|(۱۳۵۸–۱۳۶۸)}}{{سخ}}[[رئیس‌جمهور ایران|رئیس‌جمهور]] {{کوچک|(از ۱۳۶۸)}}
| appointed = [[انتخابات ریاست‌جمهوری ایران|انتخابات ریاست‌جمهوری]]
| headquarters = [[نهاد ریاست‌جمهوری ایران|پاستور]]
| main_organ = [[قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران|دولت ایران]]
| departments = [[هیئت دولت جمهوری اسلامی ایران|هیئت دولت ایران]]
| court = [[قوه قضائیه ایران]]
| seat = [[کاخ دادگستری تهران]]
|type = انتصاب از سوی [[رهبر انقلاب اسلامی |رهبر]]
|authority = [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]]
|terms = ۵ سال
}}
{{سیاست و حکومت ایران}}
'''نظام جمهوری اسلامی ایران''' عنوان حکومت [[ایران]] است که مطابق [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] برپایهٔ [[جمهوری|جمهوریت]] و [[اسلام‌گرایی]] بنا نهاده شده‌است.<ref>{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = ارسطا | نام = محمدجواد | پیوند نویسنده = | عنوان =نگاهی به مبانی تحلیلی نظام جمهوری اسلامی ایران، تاملاتی در فقه سیاسی و مبانی فقهی قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران | ترجمه = | جلد = | سال = ۱۳۹۱| ناشر = بوستان کتاب |مکان = | شابک = | صفحه = | پیوند = | تاریخ بازبینی = {{جا:تاریخ}}}}</ref><ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران |نشانی=http://rc.majlis.ir/fa/content/iran_constitution |بازبینی= ۱۷ نوامبر ۲۰۱۵|اثر= |تاریخ= |ناشر= مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی ایران |نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=fa}}</ref> جمهوری اسلامی ایران در پی پیروزی [[انقلاب ۱۳۵۷ ایران]]، طی [[همه‌پرسی نظام جمهوری اسلامی در ایران|همه‌پرسی مربوطه]] در روزهای ۱۰ و ۱۱ [[فروردین]] ۱۳۵۸ با پرسش «جمهوری اسلامی، آری یا نه؟» با رای ۹۸٫۲٪ درصدی ''آری''، رسمیت پیدا کرد.<ref name=radiofarda>{{یادکرد وب |نویسنده = علیرضا کرمانی |نشانی= http://www.radiofarda.com/content/f10_IslamicRepublicRef/1565688.html|عنوان= رفراندوم «جمهوری اسلامی»؛ ۳۰ سال پیش «آری» | ناشر =رادیوفردا |تاریخ = ۱۲ فروردین ۱۳۸۸ |تاریخ بازبینی= ۲۵ فروردین ۱۳۹۳}}</ref> برخی از محققین [[فرهنگستان|آکادمیک]] نیز حکومت ایران را نظامی [[تمامیت‌خواهی|تمامیت‌خواه]] و [[اقتدار گرایی|اقتدار گرا]] با گرایش به [[ولایت فقیه]] قلمداد می‌کنند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=https://muse.jhu.edu/journals/jod/summary/v016/16.4milani.html|عنوان=In lieu of an abstract, here is a brief excerpt of the content|نویسنده=[[عباس میلانی|Abbas Milani]]|اثر=Journal of Democracy|تاریخ=2005|بازبینی=9 اوت 2015}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://web.stanford.edu/dept/iis/democracy/Seminar/Brumberg.pdf | عنوان=Dissonant Politics in Iran and Indonesia | ناشر=Georgetown University | اثر=Stanford university | بازبینی=13 نوامبر 2015 | نویسنده=Daniel Brumberg | صفحات=7-8 (8-9)}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.law.upenn.edu/journals/conlaw/articles/volume1/issue2/Shevlin1U.Pa.J.Const.L.358(1998).pdf | عنوان=VELA YA T-E FAQIH IN THE CONSTITUTION OF IRAN: THE IMPLEMENTATION OF THEOCRACY | accessdate=۱ آوریل ۲۰۱۶ | archiveurl=https://web.archive.org/web/20160304224308/https://www.law.upenn.edu/journals/conlaw/articles/volume1/issue2/Shevlin1U.Pa.J.Const.L.358(1998).pdf | archivedate=۴ مارس ۲۰۱۶ | dead-url=yes}}</ref> وزارت کشور ایران اعلام کرده‌است که در این کشور بیش از ۵۰ حزب رسمی (به صورت زیرمجموعه [[جمهوری اسلامی]]) فعالیت می‌کنند.<ref name="moi.ir">{{یادکرد وب |نام خانوادگی= |نام= |عنوان=لیست جامع احزاب و تشکل‌های سیاسی دارای پروانه |نشانی=http://www.moi.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=56ebdaa1-a6b6-4604-a5d1-c81fbe9ab04d&LayoutID=b05ef124-0db1-4d33-b0b6-90f50139044b&CategoryID=832a711b-95fe-4505-8aa3-38f5e17309c9 |بازبینی={{جا:تاریخ}} |اثر= |تاریخ= |ناشر=پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت کشور |نشانی بایگانی=https://web.archive.org/web/20151119133355/http://www.moi.ir/Portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&ID=56ebdaa1-a6b6-4604-a5d1-c81fbe9ab04d&LayoutID=b05ef124-0db1-4d33-b0b6-90f50139044b&CategoryID=832a711b-95fe-4505-8aa3-38f5e17309c9 |تاریخ بایگانی=۱۹ نوامبر ۲۰۱۵ |کد زبان= |dead-url=yes }}</ref> این ادعا در حالی است که با تصویب مجلس شورای اسلامی، تأسیس حزب نه تنها برای مخالفان بیرون از نظام، بلکه حتی گروه‌های منحل شده اصلاح طلب هم اجازه فعالیت ندارند.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=fa|تاریخ=۱۶ ژوئیه ۲۰۱۴|وبگاه=دویچه‌وله فارسی|نشانی=https://p.dw.com/p/1Cduj|عنوان=ممنوعیت تأسیس حزب برای مخالفان و منتقدان حکومت ایران}}</ref>
این نظام نوعی [[جمهوری اسلامی]] است و ساختار سیاسی آن شامل [[مجلس خبرگان رهبری]]، [[رهبر ایران]]، و [[قوه مجریه جمهوری اسلامی ایران|قوه مجریه]] (دولت)، [[قوه مقننه جمهوری اسلامی ایران|قوه مقننه]] ([[مجلس شورای اسلامی]] و [[شورای نگهبان]]) و [[قوه قضائیه ایران|قوه قضائیه]] است. همچنین [[مجمع تشخیص مصلحت نظام]] و [[شورای عالی امنیت ملی]]، [[شورای عالی انقلاب فرهنگی]]، [[شورای عالی فضای مجازی]]، [[شوراهای اسلامی شهر و روستا]] در آن فعالیت می‌کنند. رهبر [[فرمانده کل قوا]] محسوب می‌شود. [[قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران]] در سال ۱۳۵۸ توسط [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] در ۱۷۵ اصل نوشته شد. [[تاریخ جمهوری اسلامی ایران]] رویدادهای مرتبط را بررسی می‌کند.
طبق آمار شاخص دموکراسی در نظام جمهوری اسلامی، [[تکثرگرایی سیاسی]] «صفر» است و طبق قوانین اساسی ایران هیچ‌یک از افراد و احزاب مخالف نظام جمهوری اسلامی حق فعالیت سیاسی، اجرا و بر عهده‌گیری سمت‌های مختلف را ندارند و به رسمیت شناخته نمی‌شوند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=EIU Democracy Index 2018 - World Democracy Report|نشانی=https://www.eiu.com/topic/democracy-index|وبگاه=www.eiu.com|بازبینی=2019-04-30}}</ref>
== پیدایش ==
| 