زرتشت: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲۷:
== نام ==
{{بیشتر|ریشه و معنای نام زرتشت}}
نام زرتشت آنگونه که در سروده های خود وی [[گاتها]] به زبان اوستایی کهن و اوستای نو آمده است زَرَثوشترا 𐬰𐬀𐬭𐬀𐬚𐬎𐬱𐬙𐬭𐬀<ref group="و">Zaraθuštra</ref> است. <ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=Schmitt |نام۱=Rüdiger |عنوان=ZOROASTER i. THE NAME |نشانی=https://iranicaonline.org/articles/zoroaster-i-the-name |وبگاه=Enxylopaedia Iranica}}</ref>
واج -θ- گرچه از نظر سیر دگرگونی آواشناسی ناهنجار به نظر برسد اما گواه آن بازتابش در زبان هایی پارتی و پارسی میانه است که از ریشه همسان می آید. این نام در پارتی مانوی زرهشت است که در آن ث به ه دگرگون شده است.ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی۱=Schmitt |نام۱=Rüdiger |عنوان=ZOROASTER i. THE NAME |نشانی=https://iranicaonline.org/articles/zoroaster-i-the-name |وبگاه=Enxylopaedia Iranica}}</ref> این اسم را در [[فارسی میانه]] به شکل 𐭦𐭫𐭲𐭥𐭱𐭲،<ref group="و">Zardu(x)št</ref> در [[زبان پارتی|پارتی]] Zarhušt، در فارسی میانه [[ادبیات مانوی|مانوی]] Zrdrwšt و در [[زبان سغدی|سغدی]] Z(a)rušč آوردهاند.<ref dir=ltr>{{پک|De Jong|1997|ک=Traditions of the Magi|ص=317|زبان=en}}</ref> در [[زبان فارسی|فارسی کنونی]] آن را به اشکال مختلفی نوشتهاند و تلفظ کردهاند که از جمله آن زردشت، زرتشت، زَرَتشت و زردهشت است. [[ادبیات یونان باستان|نویسندگان یونانی]] چون [[افلاطون]] و [[خانتوس]] آن را به شکل Ζωροάστρης<ref group="و">Zōroastrēs</ref> نوشتهاند که منبع اشکال [[زبان لاتین|لاتین]] Zōroastrēs و جدیدتر یونانی Ζωροάστρις<ref group="و">Zōroastris</ref> است.<ref dir=ltr>{{پک|De Jong|1997|ک=Traditions of the Magi|ص=318|زبان=en}}</ref> [[زبان عربی|معرب]] شده نام مذکور زَرَادُشْت یا زَرَادَشْت، [[زبان ارمنی|ارمنیشده]] آن Zradašt و [[زبان سریانی|سریانیشده]] آن Z(a)rādušt است. این اسم را در [[زبانهای اروپایی|زبانهای نوین اروپایی]] مانند [[زبان انگلیسی|انگلیسی]] و [[زبان آلمانی|آلمانی]]، گاه با استناد به صورت [[زبان اوستایی|اوستایی]] آن را Zarathustra مینویسند و گاه با استناد به صورت یونانی به شکل Zoroaster. معنی این اسم به صورت دقیق مشخص نیست.<ref dir=ltr>{{پک|Nigosian|1993|ک=The Zoroastrian Faith|ص=14|زبان=en}}</ref> عربی و سریانینویسان فکر میکردند از ریشه «زر وشت» به معنای پادشاهی زرین یا طلای سلطنتی است. یونانینویسان نیز آن را به کلمه astrothutein در زبان یونانی ربط میدادند و تصور میکردند معنی آن «ستارهپرست» است.<ref dir=ltr>{{پک|De Jong|1997|ک=Traditions of the Magi|ص=318|زبان=en}}</ref> نخستین زرتشتپژوهشان اروپایی آن را با نام «[[ایشتار]]»، ایزدبانوی [[دین در بینالنهرین باستان|آشوری]]، مرتبط دانستند. هیچکدام از فرضیههای مذکور امروزه مقبولیتی در میان محققان ندارند.<ref dir=ltr>{{پک|Nigosian|1993|ک=The Zoroastrian Faith|ص=14|زبان=en}}</ref>
|