ویکی‌پدیا

لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
بدون خلاصۀ ویرایش
Arash.pt (بحث | مشارکت‌ها)
مدیران
۴۴٬۲۶۶ ویرایش‌ها
به نسخهٔ 29120206 از Sillverfox (بحث) برگردانده شد (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۲۷:
|مدل‌های دیگر=}}
 
'''لاکهید مارتین اِف-۳۵ لایتنینگ ۲''' {{انگلیسی|''Lockheed Martin F-35 Lightning II''}} پس از اف-22 پیشرفته‌ترین [[هواپیمای جنگنده]] حال حاضر در جهان،<ref>{{یادکرد وب|کد زبان=en|وبگاه=www.raytheon.com|نشانی=https://www.raytheon.com/news/feature/arming_the_f-35|عنوان=Raytheon: Arming the F-35 - Raytheon adds firepower to the world’s most advanced fighter jet|بازبینی=2018-11-21}}</ref><ref name=":1">{{یادکرد خبر|کوشش=Washington Examiner|تاریخ=2018-10-15|عنوان=Most F-35 jets return to flight following fuel tube issue|نشانی=https://www.washingtonexaminer.com/policy/defense-national-security/most-f-35-jets-return-to-flight-following-fuel-tube-issue|زبان=en|تاریخ بازبینی=2018-11-21}}</ref><ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=Keller|نام=Task and Purpose, Jared|کوشش=The National Interest|تاریخ=2018-09-01|عنوان=7 Ways The F-35 Stealth Fighter Will Literally Take Your Breath Away|نشانی=https://nationalinterest.org/blog/buzz/7-ways-f-35-stealth-fighter-will-literally-take-your-breath-away-30267|زبان=en|تاریخ بازبینی=2018-11-21}}</ref> یک هواپیمای [[جنگنده چندمنظوره]] نسل پنجم است که اکنون عملیاتی شده‌است. اِف-۳۵ [[هواپیمای پنهان‌کار|هواپیمایی پنهان‌کار]]، تک‌سرنشین و تک‌موتوره است که در وهلهٔ اول برای مأموریت‌های هجومی هوا به سطح طراحی شده اما توانایی انجام مأموریت‌های [[عملیات شناسایی|شناسایی]] و دفاع هوایی را نیز دارد. اف-۳۵ سه مدل اصلی دارد: اِف-۳۵ اِی با توان [[نشست و برخاست متعارف]]، اف-۳۵ بی با توان [[برخاست کوتاه و نشست عمودی]] و اف-۳۵ سی با توان ناونشینی. در تاریخ ۳۱ ژوئیه ۲۰۱۵ اولین اسکادران از جنگنده‌های اف-۳۵ پس از انجام آزمایش‌ها بسیار برای بکارگیری در اختیار [[سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا]] قرار گرفت<ref>{{Cite web|url=https://www.defense.gov/Newsroom/News/Article/Article/612726/marines-f-35b-squadron-ready-for-worldwide-deployment/|title=Marines: F-35B Squadron Ready for Worldwide Deployment|website=U.S. DEPARTMENT OF DEFENSE}}</ref> و همچنین در ۲ اوت ۲۰۱۶ اولین اسکادران از جنگنده‌های اف-۳۵ اِی جهت حضور در میدان نبرد تحویل [[نیروی هوایی آمریکا]] شد.<ref>{{Cite web|url=https://www.defensenews.com/breaking-news/2016/08/02/air-force-declares-f-35a-ready-for-combat/|title=Air Force Declares F-35A Ready for Combat|first=Valerie|last=Insinna|date=8 اوت 2017|website=Defense News}}</ref>
 
پروژه طراحی و تولید اِف-۳۵ بزرگترین و پرهزینه‌ترین در نوع خود در تاریخ نظامی جهان است. دولت آمریکا هزینه نهایی این پروژه را یک تریلیون (یک هزار میلیارد) دلار برآورد کرده‌است. آمریکا تا اکتبر ۲۰۱۸ سفارش خرید ۳۰۰۰ فروند اِف-۳۵ را دریافت کرد و [[ارتش اسراییل]] و بریتانیا به ترتیب ۲۲ و ۱۸چند فروند آن را در اختیار دارند. علاوه بر اسرائیل و بریتانیا، ژاپن، کره جنوبی، ترکیه و ایتالیا هم از آمریکا اِف-۳۵ خریداری کرده‌اند.<ref name=":0"/>
 
اف-۳۵ نوع توسعه‌یافته هواپیمای [[ایکس-۳۵]] است. ایکس-۳۵ هواپیمایی بود که توسط [[لاکهید مارتین]] برای رقابت در پروژه «جنگنده تهاجمی مشترک» (JSF) ساخته شد و توانست بر رقیب خود در این پروژه هواپیمای ایکس-۳۲ شرکت [[بوئینگ]] پیروز شود. [[اف-۳۵]] توسط یک تیم صنایع هوافضا به رهبری شرکت [[لاکهید مارتین]] طراحی شده و شرکت‌های آمریکایی [[نورثروپ گرومن]] و [[پرت اند ویتنی]] و بریتانیایی [[بی‌ای‌ئی سیستمز]] از شرکای ارشد این پروژه محسوب می‌شوند.
 
اف-۳۵ که گفته شده می‌تواند از رادارها بگریزد و شناسایی نشود در سه مدل ساخته شده‌است. ارزش هر جنگنده اِف-۳۵ بالغ بر ۱۰۰ میلیون دلار برآورد می‌شود.<ref name=":0"/>
 
[[ایالات متحده آمریکا]] طرح خرید و به‌کارگیری ۲٬۶۶۳ فروند اف-۳۵ را تا سال ۲۰۳۷ و در خدمت نگه‌داشتن این جنگنده تا سال ۲۰۷۰ میلادی را دارد.<ref>{{Cite web|url=https://www.flightglobal.com/news/articles/lockheed-f-35-service-life-extended-to-2070-423536/|title=Lockheed F-35 service life extended to 2070|first=James|last=Drew|date=25 مارس 2016|website=Flightglobal.com}}</ref> این جنگنده مورد استفاده هر سه واحد نظامی ایالات متحده یعنی [[نیروی هوایی آمریکا|نیروی هوایی]]، [[نیروی دریایی آمریکا|نیروی دریایی]] و [[سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده|سپاه تفنگداران]] قرار خواهد گرفت.<ref>{{Cite web|url=https://www.military.com/daily-news/2013/12/17/air-force-seeks-jets-beyond-c17-and-even-jsf.html|title=Air Force Seeks Jets Beyond C-17 and Even JSF|first=Kris|last=Osborn|website=Military.com}}</ref> کارشناسان شرکت تسلیحاتی [[هنسولت]] Hensoldt آلمان موفق شدند چند فروند اف ۳۵ نیرو هوایی آمریکا را شناسایی کنند. این شناسایی باعث شده که برخی از کارشناسان نظامی مطرح در دنیا به ویژگی رادارگریز بودن این جنگنده فوق پیشرفته شک کنند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=آیا جت‌ جنگی آمریکایی اف ۳۵ واقعا رادارگریز است؟ {{!}} DW {{!}} 01.10.2019|نشانی=https://www.dw.com/fa-ir/%D8%A2%DB%8C%D8%A7-%D8%AC%D8%AA-%D8%AC%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%A2%D9%85%D8%B1%DB%8C%DA%A9%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%81-%DB%B3%DB%B5-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D8%A7-%D8%B1%D8%A7%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DA%AF%D8%B1%DB%8C%D8%B2-%D8%A7%D8%B3%D8%AA/a-50662311|وبگاه=DW.COM|بازبینی=2020-07-21|کد زبان=fa-IR|نام=Deutsche|نام خانوادگی=Welle (www.dw.com)}}</ref>
 
== تاریخچه ==
سطر ۹۴ ⟵ ۹۵:
[[پرونده:Formation of F-35 Aircraft MOD 45157750.jpg|بندانگشتی|400px|چپ|آرایش سه مدل از اف-۳۵.{{سرخط}} مدلC (سمت چپ)- مدلB (وسط) مدلA(سمت راست)]]
مدل ای که برای نیروی هوایی در نظر گرفته شده و جنگنده‌ای با قابلیت پروازی عادیست و قرار است جایگزین [[اف-۱۶|اف ۱۶]] و [[ای-۱۰ تاندربولت ۲|ای ۱۰]] شود. اف۳۵ای پرتولیدترین و پر کاربرترین مدل از جنگنده اف-۳۵ خواهد به‌طوری‌که نیروی هوایی آمریکا قصد تولید ۱۷۶۳ از این مدل را دارد.<ref name="us"/> بیشتر مشتریان خارجی اف-۳۵ نیز مدل ای این جنگنده را سفارش داده‌اند. مدلی ای همچنین ارزان‌ترین مدل اف-۳۵ خواهد بود که قیمت آن در تولید انبوه بین سال‌های ۲۰۱۸ تا ۲۰۲۰ در حدود ۸۵ میلون دلار خواهد بود که بر اساس احتساب نرخ تورم برابر با ۷۵ میلون دلار در سال ۲۰۱۲ است.<ref name="cost"/>
[[پرونده:160308-M-BL734-841 (25076029673).jpg|بندانگشتی|300px|چپ|اف-۳۵ در حال فرود به صورت عمودی]]
اف-۳۵ ای تنها مدل اف-۳۵ است که توپ داخلی استفاده می‌کند. اف-۳۵ ای دارای یک توپ ۴ لول GAU-22/A، ۲۵ میلی‌متری است که این توپ توسعه یافته توپ GAU-12 Equalizer جنگنده هارییر است.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.dtic.mil/ndia/2006garm/thursday/maher.pdf |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۲ اکتبر ۲۰۱۴ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20080309175212/http://www.dtic.mil/ndia/2006garm/thursday/maher.pdf |archivedate=۹ مارس ۲۰۰۸ |dead-url=yes}}</ref> این توپ در بخش سمت چپ جنگنده بالای ورودی هوا قرار گرفته‌است.
 
سطر ۱۳۱ ⟵ ۱۳۲:
 
== طراحی ==
[[پرونده:Flickr - Official U.S. Navy Imagery - An F-35B Lightning II makes first vertical landing at sea.ogv|بندانگشتی|300x300پیکسل|ویدئو از نشست عمودی اف-۳۵بی بر روی یک ناو هواپیمابر]]
 
=== پیشرانه ===
[[پرونده:F-35B Joint Strike Fighter (thrust vectoring nozzle and lift fan).PNG|بندانگشتی|300px|چپ|نموداری که در آن بخش‌های مورد نیاز برای برخاست کوتاه و نشست عمودی اف-۳۵بی نمایش داده شده‌است]]
سطر ۲۷۴ ⟵ ۲۷۳:
بوده‌است؛ که قرار است با افزایش تعداد سفارش‌ها طی سال‌های آینده کاهش یابد.
 
خواهد بود. [[پنتاگون|وزرات دفاع آمریکا]] همچنین با افزایش [[هزینه]]‌ها چرخه حیات این جنگنده را برای بیش از ۵۵ سال ۱٫۱ تیرلیون (هزارمیلیارد) دلار برآورد کرده بود. اما در برآوردهای جدید و دقیق تر این وزارتخانه هزینه چرخه حیات این جنگنده برای بیش از ۵۵ سال ۸۵۷ میلیارد دلار ذکر شده که ۲۲ درصد نسبت به برآورد قبلی کمتر است.<ref name="lc"/>
 
افزایش هزینه‌های پروژه ساخت و توسعه اف-۳۵ منتقدین زیادی داشته با این حال اف-۳۵ ازران قیمت‌ترین جنگنده رادار گریز و نسل ۵ است که در آمریکا ساخته شده به‌طوری‌که قیمت آن نصف قیمت دیگر جنگنده نسل ۵ آمریکا [[اف-۲۲ رپتور|اف ۲۲]] است. همچنین قدرت نبرد این جنگنده این چند برابر جنگنده‌های نسل قبلی بوده که تمایل به استفاده از آن را بیش از پیش کرده‌است.
سطر ۳۰۷ ⟵ ۳۰۶:
[[ترکیه]]
* [[نیروی هوایی ترکیه]]: اف-۳۵ ای ۲ فروند سفارش داده شده - ۱۰۰ فروند طرح خرید.
به دلیل التهابات سیاسی بین آمریکا و ترکیه در خصوص خرید سامانه موشکی S400 از روسیه قرارداد خرید و آموزش خلبان بصورت یکجانبه توسط دولت آمریکا لغو گردید و دولت آمریکا تا نهم مرداد ۱۳۹۸ به خلبانان F35 تحت آموزش ترکیه فرصت داد تا خاک آمریکا را ترک کنند.<ref>{{یادکرد وب |url=https://www.f35.com/global/participation/turkey |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=29 سپتامبر 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140924100008/https://www.f35.com/global/participation/turkey |archivedate=24 سپتامبر 2014 |dead-url=yes }}</ref>
[[پرونده:British F-35B in flight near Eglin AFB in May 2014.jpg|بندانگشتی|300px|چپ|اف-۳۵ بی بریتانیا]]
[[بریتانیا]]
سطر ۳۳۳ ⟵ ۳۳۲:
در ۲۳ ژوئن ۲۰۱۴ یک فروند اف-۳۵ ای در پایگاه نیروی هوایی اگلین آمریکا، هنگام آماده شدن برای برخاست در ناحیه موتور دچار آتش‌سوزی شد. این آتش توسط آتش‌نشان‌ها با موفقیت مهار شد و خلبان به سلامت از هواپیما خارج شد. در پی این حادثه تمامی موارد تمرین در ۲۵ ژوئن متوقف و در پی آن پرواز تمامی جنگنده‌های اف-۳۵ در تاریخ ۳ ژوئیه متوقف شد.<ref>{{Cite web|url=https://www.latimes.com/business/aerospace/la-fi-f-35-fire-grounded-20140626-story.html|title=U.S. military grounds all F-35 jets after fire at Florida base|date=26 ژوئن 2014|website=Los Angeles Times}}</ref> در بررسی حادثه توسط کارشناسان، بخش‌هایی از قطعات موتور آتش گرفته بر روی زمین کشف شد که نشان‌دهندهٔ یک [[نقص فنی]] قابل توجه بود.<ref>{{Cite web|url=https://www.reuters.com/article/lockheed-fighter-engine-idUSL2N0P818G20140627|title=Engine pieces found on runway after F-35 fire - sources|date=27 ژوئن 2014|via=www.reuters.com}}</ref> ناوگان‌ها جنگنده‌های اف-۳۵ دوباره از ۱۵ ژوئیه اجازه پرواز را بدست آوردند.<ref>{{Cite web|url=https://www.latimes.com/business/la-fi-f35-plane-fire-20140625-story.html|title=F-35 fighter jets to resume flights after fire led to grounding|date=25 ژوئن 2014|website=Los Angeles Times}}</ref> یافته‌های اولیه نشان می‌دهد که سایش بیش از حد تیغه‌های فن موتور ایجاد افزایش فشار در نهایت به شکست فاجعه‌بار فن انجامیده‌است.<ref>http://www.defensenews.com/article/20140713/SHOWSCOUT15/307130026/Kendall-Fan-Blade-Rubbing-Cause-F-35-Fire</ref> به گفته برخی منابع یک اف_۳۵متعلق به ایالات متحده آمریکا سقوط کرده‌است اما از سرنوشت جنگنده خبری نیست.
 
در تاریخ ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۸، یک فروند اف-۳۵ بی [[سپاه تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا]] در نزدیکی [[پایگاه نیروی هوایی، دریایی بیوفورت]] [[کارولینای جنوبی]]، پس از اجکت موفقیت‌آمیز خلبان سقوط کرد. خلبان این جنگده نجات یافت اما خود هواپیما در این حادثه نابود شد. این نخستین سقوط در تاریخچه اف ۳۵ بود که به سرعت خبرساز شد.<ref name=":0"/><ref>{{Cite web|url=https://www.stripes.com/news/us/f-35b-lightning-ii-fighter-jet-crashes-pilot-ejects-in-south-carolina-1.549535|title=F-35B Lightning II fighter jet crashes, pilot ejects in South Carolina|website=Stars and Stripes}}</ref> در پی این سقوط [[وزارت دفاع]] آمریکا پرواز این جنگنده‌ها را متوقف کرد. سخنگوی پروژه اف-۳۵ گفت: آمریکا، اسرائیل و بریتانیا پرواز این هواپیماها را به حال تعلیق درآورده‌اند. تعلیق پرواز این هواپیما به خاطر بازرسی در سیستم سوخت‌رسانی صورت گرفته‌است.<ref name=":0">{{یادکرد خبر|کوشش=|تاریخ=۱۹ مهر ۱۳۹۷|عنوان=آمریکا جنگنده‌های اف ۳۵ را زمین‌گیر کرد|نشانی=http://www.bbc.com/persian/world-45827703|ناشر=بی‌بی‌سی فارسی|زبان=|doi=|تاریخ بازدید=|تاریخ بازبینی=}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۱۸ مهر ۱۳۹۷|وبگاه=رادیو فردا|نشانی=https://www.radiofarda.com/a/new-reader-19-mehr/29536750.html|عنوان=تعلیق پرواز جنگنده‌های رادارگریز اف-۳۵{{!}}خبرخوان|بازبینی=}}</ref>پس از انجام بازرسی‌های فنی تا اواسط ماه اکتبر ۲۰۱۸ بیشتر جنگنده‌های اف ۳۵ پروازهای خود را دوباره از سر گرفتند.<ref name=":1">{{یادکرد خبر|کوشش=Washington Examiner|تاریخ=2018-10-15|عنوان=Most F-35 jets return to flight following fuel tube issue|نشانی=https://www.washingtonexaminer.com/policy/defense-national-security/most-f-35-jets-return-to-flight-following-fuel-tube-issue|زبان=en|تاریخ بازبینی=2018-11-21}}</ref>
 
در تاریخ ۹ آوریل ۲۰۱۹ یک جنگنده اف-۳۵ نیروی هوایی ژاپن در حالی که مشغول پرواز بر فراز اقیانوس آرام بود، ناپدید شد. این جنگنده در حالی که در ۱۳۵ کیلومتری میزاوا، شهری در شمال شرق ژاپن پرواز می‌کرد از صفحه رادار محو شد. یک روز بعد از این حادثه تاکشی ایوایا وزیر دفاع ژاپن اعلام کرد که تیم جستجو و نجات توانسته دُم این جنگنده را پیدا کند و این نشان می‌دهد که این جنگنده سقوط کرده اما جسد خلبان جنگنده هنوز پیدا نشده‌است. حدود یک ماه بعد تاکشی ایوایا خبر داد که تیم جستجو و نجات ژاپن موفق شده‌است جعبه سیاه و کابین خلبان این جنگنده را از داخل آب‌های اقیانوس آرام بیرون بکشند. ایوایا گفت حافظهٔ جعبه سیاه این هواپیما به‌طور کامل پاک شده‌است. ایوایا احتمالاً به دلیل مسائل امنیتی نگفت که ژاپن در چه مکان و در چه عمقی در اقیانوس آرام موفق به یافتن باقی ماندهٔ لاشهٔ این جنگنده شده‌است. این درحالی است که خلبان جنگنده همچنان مفقود است. بعد از این حادثه ژاپن ۱۲ جنگنده دیگر اف-۳۵ خود را زمین‌گیر کرد.<ref>{{یادکرد وب |عنوان=لاشه جنگنده اف-۳۵ ژاپن در اقیانوس آرام پیدا شد |نشانی=http://www.bbc.com/persian/world-47876983}}</ref>
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/لاکهید_مارتین_اف-۳۵_لایتنینگ_۲»