حسن آیت: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
{{Infobox Officeholder
| name
| birth_name
| nickname =
| image
| caption
| office1
| constituency1 = تهران
| primeminister1 =
| term_start1 =
| term_end1 =
| predecessor1
| successor1 =
| office2
| primeminister2 =
| term_start2
| term_end2
| predecessor2
| successor2 =
| office3
| primeminister3 =
| term_start3
| term_end3
| predecessor3
| successor3 =
| birth_date
| birth_place
| death_date
| death_place
| nationality
| residence =
| alma_mater
[[دانشگاه تهران]]
| party
| otherparty =
| spouse =
| children =
| occupation
| profession =
| cabinet =
| religion
| signature =
| awards =
| website =
| footnotes =
| blank1 =
| data1 =
}}
[[پرونده:Hassan Ayat1.jpg|بندانگشتی|چپ|پیکر سید حسن آیت در پزشکی قانونی، ساعتی پس از ترور]]
'''حسن آیت''' (زادهٔ ۳ تیر ۱۳۱۷، [[نجف آباد]] - درگذشتهٔ ۱۴ مرداد ۱۳۶۰، [[تهران]]) عضو [[حزب زحمتکشان ملت ایران]]، عضو شورای مرکزی [[حزب جمهوری اسلامی]]، از نمایندگان استان اصفهان و عضو هیئت رئیسهٔ [[مجلس خبرگان قانون اساسی]] و نمایندهٔ تهران در دورهٔ اول [[مجلس شورای اسلامی]] بود. او نقش مهمی در تدوین اصول [[قانون اساسی ایران|قانون اساسی]] و الحاق اصل [[ولایت فقیه]] به آن داشت.<ref name="habilian">{{یادکرد وب| نشانی = http://www.habilian.com/view.asp?ID=01402| عنوان = شهید دکتر حسن آیت| تاریخ بازدید = فروردین ۱۳۸۸| تاریخ = | ناشر = کانون هابیلیان | زبان =}}</ref> آیت که به گفته‌ای طراح سقوط [[ابوالحسن بنی‌صدر]] (نخستین رئیس‌جمهوری اسلامی ایران) بوده‌است، در مرکز تهران توسط گروه نامعلومی ترور شد. [[یرواند آبراهامیان]]، [[سازمان مجاهدین خلق]] را مسئول ترور وی اعلام کرده‌است.<ref name="book1">[http://books.google.se/books?id=nCVsR1cJc7oC&printsec=frontcover&hl=en&source=gbs_summary_r&cad=0#PPA221,M1 Radical Islam: Iranian Mojahedin] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130731011049/http://books.google.se/books?id=nCVsR1cJc7oC&printsec=frontcover&hl=en&source=gbs_summary_r&cad=0#PPA221,M1|date=31 ژوئیه 2013}}, by Ervand Abrahamian, Page 221, Publisher: I B Tauris & Co Ltd (December 31, 1989), ISBN 1-85043-077-2, {{ISBN|978-1-85043-077-3|en}}</ref>
== تولد و تحصیلات ==
== فعالیت سیاسی ==
حسن آیت در اواخر سال ۱۳۳۹ به عضویت [[حزب زحمتکشان ملت ایران]] درآمد. بنیان‌گذار این حزب [[مظفر بقایی]] از پر رمز و رازترین رجال سیاسی تاریخ معاصر ایران است. حسن آیت در نامه ۹۴ صفحه‌ای که در سال ۱۳۴۲ برای مظفر بقایی نوشت و هم‌اکنون در [[کتابخانه مجلس شورای اسلامی]] نگهداری می‌شود آورده‌است:
:''موقعی که من به حزب آمدم موقعی بود که جنابعالی در زندان بودید و دادستان ارتش برایتان تقاضای اعدام کرده بود. سر و صدای جبهه جدید ملی ایران را پر کرده بود و جراید تقریباً بالاتفاق در تمجید و تحسین و تعظیم [[جبهه ملی]] می‌کوشیدند و گویا در اینمورد با یکدیگر مسابقه گذارده بودند. عده زیادی به این جبهه پیوسته بودند. گروهی از روی ایمان، گروهی از روی ترس و گروهی از روی طمع. در چنین موقعیتی بر خود فرض دانستم که رسماً افتخار عضویت حزب زحمتکشان ملت ایران را با وجود تمام مشکلاتی که در زندگی خصوصی من وجود داشت بیابم. با وجودی که تا آنجا که مقدور بوده‌است از نقاط قوت و ضعف جنابعالی با اطلاع بودم. ''<ref name="afsane">{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله= [http://www.shahrvandemrouz.com/content/342/default.aspx «افسانه آیت و بقایی»، مجله شهروند امروز] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در 2009-09-19.</ref>
او در این نامه یادآور می‌شود که از رای اعتماد [[دکتر بقایی]] به کابینه‌های [[قوام]]، [[حکیمی]] و [[ساعد]] در [[دوره پانزدهم مجلس شورای ملی]] مطلع بوده‌است.<ref name=afsane/><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله= [http://www.shahrvandemrouz.com/content/343/default.aspx «ابقایی مخالف خط آیت در حزب بود»، مجله شهروند امروز] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}}</ref>
== نقش آیت در تدوین قانون اساسی ==
اندکی پیش از پیروزی [[انقلاب ۵۷]]، [[حسن حبیبی]] از اعضای [[نهضت آزادی]]، به در خواست [[خمینی]]، طرح اولیه یا پیش‌نویس [[قانون اساسی]] ایران را تهیه کرد. پیش‌نویس قانون اساسی که فاقد اصل ولایت فقیه بود، پس از تهیه مورد تأیید [[سید روح‌الله خمینی|خمینی]] و بعد از آن [[شورای انقلاب]] قرار گرفت؛ ولی با توجه به آنچه در حکم نخست‌وزیری [[مهدی بازرگان]] آمده بود، دولت موقت و نیروهای متمایل به آن طرفدار تشکیل مجلس مؤسسان برای اصلاح پیش‌نویس قانون اساسی بودند که به پیشنهاد [[سید محمود علایی طالقانی|طالقانی]] و تأیید خمینی، مجلس خبرگان تدوین قانون اساسی تشکیل گردید. مجلسی که حسن آیت با عضویت در هیئت رئیسه آن، نقش کلیدی در ارائه و الحاق [[اصل ولایت فقیه]] به قانون اساسی ایران ایفا نمود.<ref name=afsane/><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله= [http://www.arashmag.com/content/view/280/46/ «نیم نگاهی به دست «ملکوت» در تبدیل قانون اساسی عرفی به قانون اساسی ولایت فقیه»، مجله آرش] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در 2009-09-19.</ref><ref>{{یادکرد|فصل=|کتاب=|ناشر= |چاپ= |شهر= |کوشش= |ویرایش= |سال=|شابک=|نویسنده= |نویسندگان سایر بخش‌ها=|ترجمه=|صفحه= |مقاله= [http://www.shahrvandemrouz.com/content/340/default.aspx «چرا رای ندادم»، گفتگو هاشم صباغیان با مجله شهروند امروز] |ژورنال= |نشریه= |تاریخ= |دوره= |شماره= |شاپا=}} بازیابی‌شده در 2009-09-19.</ref>
== مستند اسرار آیت ==
| |||