| first_ascent = {{تاریخ به سبک قدیم|۹ اکتبر|۱۸۲۹|۲۷ سپتامبر}}{{سخ}}[[فریدریش پاروت]]، [[خاچاطور آبوویان]]، دو سرباز روس، دو نفر از روستائیان ارمنی
}}
'''کوه آرارات''' (به [[زبان ارمنی|ارمنی]]:'''ماسیس'''،''Մասիս'' یا '''آرارات'''،''Արարատ'' به [[زبان ترکی آذربایجانی|ترکی]]:'''آغری داغی'''، ''Ağrı Dağı''، به [[زبان کردی|کردی]]:'''چیای آگری'''،''Çiyayê Agirî'') کوهی است واقع در شمال شرقی کشور [[ترکیه]] (استان [[آغری]]) که در نزدیکی مرز [[ایران]]، [[ارمنستان]] و [[جمهوری خودمختار نخجوان]] واقع شده‌است.
آغریآرارات دارای دو قلهٔ آتشفشانی آرارات بزرگ (۵٬۱۳۷ متر) و آرارات کوچک (۳٬۸۹۶ متر) است.<ref>[http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=160 آرارات] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101218071405/http://cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=160 |date=۱۸ دسامبر ۲۰۱۰}} ''وبگاه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی''</ref>
== جغرافیا، زمین‌شناسی آرارات ==
خط ۴۱:
== پیشینهٔ آرارات ==
بخش عمده‌ای از [[سرزمین کوهستانی ترکیهارمنستان]]، با مرکزیت کوه آغری،آرارات، که سرچشمهٔ رودخانه‌های [[دجله]]، [[فرات]] و [[ارس]] و محصور به آب‌های [[دریای خزر]]، [[دریای سیاه]] و [[دریای مدیترانه]] است، در زمان پیدایش [[مهاجرت انسان‌های اولیه|انسان اولیه]] در زیر آب‌های بالا آمده پس از [[عصر یخبندان]] و جزو نخستین سکونت گاه‌های انسان اولیه بوده. وجود حدود ۱۰۷۶ [[غار]]، فقط در اطراف شهر [[آنی (شهر باستانی)]] حاکی از وضعیت مناسب زندگی انسان‌های غارنشین در آن دوران در منطقهٔ سرزمین کوهستانی ارمنستان است. از دوران زیست (همو سپینس)ها آثاری باقی‌مانده که قدمت آن‌ها در سرزمین کوهستانی آغریارمنستان به دوازده هزار سال، پیش از میلاد بازمی‌گردد. پیدایش، اسکان و رشد انسان‌های اولیه مستقیماً در گرو محیط زیست مناسب بوده‌است. از این رو، منطقهٔ حاصلخیز و پرآب سلسله جبال ارمنستان و اطراف کوه آرارات را یکی از نواحی مناسب برای سکونت انسان اولیه و رشد [[دامداری]] و [[کشاورزی]] پس از دوران یخ بندان کرهٔ زمین دانسته‌اند. وجود معادن طبیعی و رشد صنعتی ناشی از طبیعت مستعد منطقه بعدها، در طول [[تاریخ]] و در [[عصر آهن]] و مفرغ نیز سبب شکوفایی استعداد ساکنان این ناحیه شد. کشف ابزارهای آهنی به جای مانده از انسان اولیه، ضرب سکه‌های [[امپراتوری روم]] و تأمین اسلحهٔ فلزی [[تاریخ نظامی ایران|ارتش ایران باستان]] گواه این واقعیت است.<ref name="Jamie Woodward">[https://books.google.com/books?id=ESGTr14RyBgC&pg=PA355 The Physical Geography of the Mediterranean]</ref>
== نامگذاری ==
کلمه و پیشوند «آر»، که به کرات در ترکیب نام‌ها و واژه‌های اورارتویی (التصاقی زبان)ارمنی چون، <''اورـ آرـ تو''>، [[اورارتو]]، <''آرـ گیشتی''>،[[آرگیشتی اول]]، <''آرـ ار ـ ات''>، <''آرـ من''><ref>Ar – menبه معنای مردان خدا</ref> (نام قومی ایرانی)، <''آرـ مه نوید''>(نژاد اورارتوارمنیان)، <''آرـ تساخ''>،[[آرتساخ]] <''آرـ اکس''> [[رود ارس]] و [[آراتا]] به کار رفته‌است، ریشه در [[میان‌رودان]] شمالی دارد.
[[:آرای زیبا]]، خدای آفرینش سرزمین و قومی است که از هزاران سال پیش در بلندی‌های ارمنستان می‌زیسته‌اند.<ref>[[موسی خورنی|Movses Khorenatsi]]; Thomson, Robert W. (1978). History of the Armenians. Cambridge, Massachusetts: Harvard University Press. {{ISBN|0-674-39571-9|en}}.</ref>
