آریستوفان: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
DejaVu (بحث | مشارکت‌ها)
ویرایش‌های دارای حسن نیت دانیال رفیعی برگردانی شد: فاقد منبع و نقض حق تکثیر (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۳۱:
 
== آثار ==
از مجموع آثارش که در حدود ۴۴ [[نمایشنامه]] بوده یازدهدوازده کمدی کامل و قطعاتی پراکنده به دست آمده‌است. این آثار عبارتند از: ''آخارنی‌هاآشارنی‌ها'' (۴۲۵ پ. م)، ''قهرمانان'' یا ''نجیب‌زاده‌ها'' (۴۲۴ پ. م)، ''کمدی صلح'' (۴۲۱ پ. م)، ''ابرها'' (۴۲۳ پ. م)، ''پرندگان'' (۴۱۱۴ پ. م)، ''لیسیستراتالیستراتا'' (۴۱۱ پ. م)، ''قورباغه‌ها'' (۴۰۵ پ. م)، ''زنبورانزنبورها'' (۴۲۲ پ. م)، ''مجمع زنان'' (۳۹۲ پ. م) ''تسموفوریازوس'' (۴۱۰ پ. م)، ''اکلسیازوسآکلزوسیازس'' (۳۹۱ پ. م) و ''پلوتوس'' (۳۸۸ پ. م).
رضا شیرمرز مجموعۀ این آثار را در هفت جلد به زبان فارسی ترجمه کرده است که به چاپ های متعدد رسیده اند. از میان این آثار نُه اثر نخستین اختصاص به دوره‌ای دارند که به [[کمدی قدیم]] معروف است و مهم‌ترین ویژگی آن جنبهٔ تند [[سیاسی]] و انتقادهای شدید از سیاستمداران است. اما آثار واپسین که به دورهٔ کمدیِ میانه تعلق دارند از لحن انتقادی نرم تری برخوردارند و جنبه‌های سیاسی در آن‌ها کمرنگ تر است. نمایشنامه ابرها، پرندگان و قورباغه‌ها نسبت به باقی آثار از شهرت بیشتری برخوردار است. ابرها هجویه‌ای علیه [[سقراط]] است. پرندگان بزرگترین و برجسته‌ترین اثر سیاسی اوست. آریستوفان در این اثر با استفاده از وجود اندیشهٔ پرواز در اساطیر یونانی، کهن‌ترین آرزومندی انسان را برای پرواز به نمایش می‌گذارد؛ و کتاب ''قورباغه‌ها'' را می‌توان نخستین نقد ادبی جهان قلمداد کرد که بر ضد [[اوریپید]] نوشته شده‌است.
نخستین نمایشنامهٔ آریستوفان با نام آشارنی‌ها یا مردم آشارن در سال ۴۲۵ پ. م در یکی از جشن‌های یونان به نمایش گذاشته شد. اما آریستوفان پیش از آن، با ارائهٔ دو نمایش [[سورخواران]] و [[بابلی‌ها]]، که هر دو اثر مفقود شده‌اند، شهرتی کسب کرده‌بود. آریستوفان در کمدی‌هایش با قلم طنز خود بر ضد سیاستمداران عوام‌فریب و مستبدان دموکرات‌مآب قد علم می‌کند.
 
== اجرا ==
در آتن و شهرهای اطراف آن اجراهایی نمایشی به نام [[کوموس]] یا رقص‌ها و آوازهای دسته جمعی مرسوم بوده‌است که اجراکنندگان اغلب لباس‌های مضحک بر تن می‌کردند و [[صورتک]] بر چهره می‌زدند و خود را به هیئت جانوران درمی‌آوردند. این نمایش‌ها صرفاً برای وقت گذرانی نبوده و اغلب غایتی دیگر نیز داشته‌اند و بسا اوقات جزو نوعی از مراسم اعیاد مذهبی بوده‌اند.
 
== ترجمه به فارسی ==
[[رضا شیرمرز]]، همان گونه که اشاره شد، تنها مترجمی است که مجموعۀ آثار آریستوفان، پدر [[کمدی]] باستان، را در سال ۱۳۷۷ به زبان سلیس فارسی برگردانده است، در حالی که تلاش کرده تا ویژگی های دراماتیک دیالوگ های این کمدی نویس بزرگ در زبان مقصد حفظ شود. این ترجمۀ سترگ، ابتدا در انتشارات نمایش به شکل دو جلدی و پس از چندین سال در دهۀ هشتاد در هقت جلد توسط نشر قطره منتشر شد. [[رضا شیرمرز]] در یکی از مصاحبه هایش در ایبنا (اسفند ۱۳۸۸) دربارۀ آریستوفان گفته است: «آريستوفان در اواخر دوران قهقراي يونان ظهور كرد و آثار خود را به شكل كمدي نوشت. او دوران فروپاشي [[یونان|يونان]] را طي نوشته‌هايش ثبت كرد. آريستوفان تراژدي را نمي‌پذيرفت و تراژدي‌نويسان را ابلهان سردرگمی مي‌دانست كه فقط اشك مي‌ريزند ولي به اعتقاد من آثار او در لايه‌هاي مختلف خود نيمه تراژدي هستند.» ترجمۀ مجموعۀ آثار آریستوفان توسط [[رضا شیرمرز]]، تاکنون به چاپ های متعدد رسیده و همچنین در برنامه های رادیویی و مطبوعات مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. طی دهۀ اخیرآ [[رضا شیرمرز]]، که به کشور یونان مهاجرت کرد و زبان یونانی را فرا گرفت، مقابله های جدیدی از آثار آریستوفان که پیشتر از زبان یونانی ترجمه شده بود با زبان یونانی ارایه کرد. او برخی از کمدی های آریستوفان را چندین بار بازنگری و ویرایش کرده تا متنی تراش خورده و درخور در اختیار علاقه مندان و پژوهشگران قرار بگیرد.
 
== از دیدگاه دیگران ==