قزوین: تفاوت میان نسخه‌ها

زبان رایج مردم '''شهر قزوین''' [[زبان فارسی|فارسی]] با [[لهجه قزوینی|لهجه خاص قزوینی]] می‌باشد.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=استانداری قزوین|کد زبان=|تاریخ=۱۳۹۳/۱۲/۹|وبگاه=|نشانی=https://qazvin.ostan-qz.ir فرمانداري قزوين - استانداری قزوین|عنوان=فارسی زبان رایج در بین عموم اهالی قزوین است قزوینی ها،اصالتا فارسی زبان هستند.}}</ref> فارسی باستانی اصیل بدون شکست الفاظ که ریشه در شمال شرق ایران دارد.<ref name=":0" /><ref>Mohammad Jalal Abbasi-Shavazi, Peter McDonald, Meimanat Hosseini-Chavoshi, "The Fertility Transition in Iran: Revolution and Reproduction", Springer, 2009. pp 100-101: "The first category is 'Central' where the majority of people are Persian speaking ethnic Fars (provinces of Fars, Hamedan, Isfahan, Markazi, Qazvin, Qom, Semnan, Yazd and Tehran..."</ref> بعدعلی‌رغم ازحضور [[زبانتات‌های فارسیایران|فارسیتات‌ها]] ، زبانهای [[ترکی آذربایجانی|ترکیگیلک‌ها]] و [[زبانترک‌های تاتی ایرانایرانی|تاتیترک ها]]، از زبانهای بومی[[کردهای قزوین می باشد|کردها]] و گویشوران[[مردم بسیاریلر|لرها]] دارددر وشهر عمدهقزوین، روستاهایاغلب دشتآن‌ها قزوینبومی ترکخود زبانشهر هستند.<refقزوین name="زبان">[https://qazvin.ostan-qz.ir/content/ostan/farmandari/2988/14609نمی‌باشند، فرمانداریو شهرستاناز قزوین]</ref>اقصی [[لرها|لرها]]،نقاط [[مردم کرد|کردهاایران]] و [[مردماستان گیلک|گیلک‌هاقزوین]] از دیگر اقوامبه شهر قزوین هستندآمده‌اند.<ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=شرقی|نام=قزوین کشور ایران استان قزوین شهرستان قزوین بخش مرکزی نامقدیمی ارساس، ارساسیا، راژیا، کشوین، قسوین، کاسپین، شاد شاپور، باب‌الجنهمردم جمعیت ۳۸۱٬۵۹۸ نفر سال ۱۳۹۰جغرافیای طبیعی مساحت ۶۴/۱۳۲ کیلومتر مربعارتفاع از سطح دریا ۱٬۳۴۷ مترآب‌وهوا میانگین دمای سالانه ۱۳ درجهٔ سانتی‌گرادمیانگین بارش سالانه ۳۰۲ میلی‌متراطلاعات شهری شهردار مسعود نصرتی تأسیس شهرداری ۱۳۰۳ خورشیدیره‌آورد باقلوای قزوین، فندوق، پسته قزوین، شیرینی‌های سنتی، زغال‌اخته، گیلاس، کشمش و صنایع دستی پیش‌شماره تلفنی ۰۲۸وبگاه شهرداری قزوین قزوین روی نقشه ایران ۳۶ ۱۶° شمالی ۵۰ ۰۰° شرقیمختصات: ۳۶ ۱۶° شمالی ۵۰ ۰۰°|کد زبان=fa-IR|تاریخ=۱۳۹۵-۱۰-۰۱T14:06:41+00:00|وبگاه=جهان ایران|نشانی=http://jahaniran.ir/2016/12/21/قزوین/|عنوان=قزوین|بازبینی=2019-01-19}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=پایگاه خبری نگاه|کد زبان=|تاریخ=۳ دی ۱۳۹۳|وبگاه=|نشانی=http://www.negahmedia.ir/media/show_video/64113|زبان=خط ۹ و ۱۰ قزوینی‌ها اصالتاً فارسی‌زبان هستند.|عنوان=قزوین}}</ref>

کتاب «[[ضرب‌المثل‌های مردم قزوین]]» نوشته دکتر [[محمدحسین سرداغی]] برای حفظ و نگهداری از همین لهجه و گویش مردم قزوین توسط انتشارات [[جهاد دانشگاهی]] قزوین منتشر شده‌ است. در این کتاب آمده‌است: زبان مردم قزوین به زبان نوشتاری نزدیک‌تر است، مثلاً واژه‌هایی مانند: خانَه و چانَه که امروز به تقلید از گویش تهرانی‌ها خونه و چونه تلفظ می‌شوند و گاهی هم این‌گونه تغییر باعث غلط شدن واژه می‌شود. بعضی از واژه‌ها و عبارت‌ها که غیر متداول هستند و اگر ضبط نشود فراموش می‌شوند و معنی آن‌ها را دیگر آیندگان نمی‌دانند. مانند: اَلمبَه (چوب بلندی که با آن بادام و پسته می‌تکانند)، وِندِر (عنکبوت)، چِرپاندن (شلاق را محکم زدن)، خِرتِلاق (گلو).<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://qazvin.isna.ir/default.aspx?NSID=5&SSLID=46&NID=32836|عنوان=کتاب «ضرب‌المثل‌های مردم قزوین» منتشر شد|بازبینی=2017-09-13}}</ref>[[پرونده:Persian in Qazvin.jpg|پیوند=[[پرونده:Persian in Qazvin.jpg]]|بندانگشتی|300x300پیکسل|<ref name="gozinesh.medu.ir" /> بیش از نیمی از مردم قزوین فارسی را همراه با لهجه خاص قزوینی سخن می‌گویند. [[مردمان فارسی‌زبان|Persian]] In Iran -2016]]{{bar box|title=زبان مردم در "شهر قزوین"|titlebar=#ddd|right1=درصد|float=right|bars={{bar percent|[[فارس]]|gold|۵۳}} {{bar percent|[[مردم تات|تات، الموتی]]|red|۲۴٫۵}} {{bar percent|[[آذری]]|blue|۱۲٫۲}} {{bar percent|[[شمال ایران|گیلک]]|purple|۵}} {{bar percent|[[لر]]|green|۴٫۱}} {{bar percent|[[کرد]]|orange|۰٫۹}} {{bar percent|سایر|grey|۰٫۳}}}}<ref name="gozinesh.medu.ir" /><ref>{{یادکرد وب|نویسنده=وزارت آموزش پرورش|کد زبان=|تاریخ=|وبگاه=وزارت آموزش پرورش اداره کل استان قزوین http://www.gozinesh.medu.ir/portal/home.php?ocode=100069834&block=assistant-council|نشانی=وزارت آموزش پرورش اداره کل استان قزوین|عنوان=زبان و نژاد}}</ref>