مهر (ایزد ایرانی): تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
||
خط ۱:
{{تغییرمسیر|میترا}}
{{درستی}}
[[پرونده:Taq-e Bostan - High-relief of Ardeshir II investiture.jpg|بندانگشتی|300px|نگاره ای
'''مهر'''، '''میترا''' یا '''میثره''' از [[ایزد|ایزدان]] باستانی [[هندوایرانی]] پیش از روزگار [[زرتشت]] است، که معنی و چمار پیمان و دوستی و خورشید نیز می‌دهد. نماد او خورشید می‌باشد. پس از آمدن زرتشت یکی از ایزدان یا فرشتگان آیین [[مزدیسنا]] گردید. نیروهای طبیعت و زاستار مانند خورشید و ماه و ستارگان و آتش و خاک و باد و آب ک برای ستایش آریاییان بوده‌است. خدایانی را هم که نشانهٔ نیروهای طبیعت بوده‌اند «دئوه» می‌خوانده‌اند. در میان این خدایان برتر از همه [[ایندرا]] بوده‌است که اژدهاکش و پروردگار تندر و
▲'''مهر'''، '''میترا''' یا '''میثره''' از [[ایزد|ایزدان]] باستانی [[هندوایرانی]] پیش از روزگار [[زرتشت]] است، که معنی و چمار پیمان و دوستی و خورشید نیز می‌دهد. نماد او خورشید می‌باشد. پس از آمدن زرتشت یکی از ایزدان یا فرشتگان آیین [[مزدیسنا]] گردید. نیروهای طبیعت و زاستار مانند خورشید و ماه و ستارگان و آتش و خاک و باد و آب ک برای ستایش آریاییان بوده‌است. خدایانی را هم که نشانهٔ نیروهای طبیعت بوده‌اند «دئوه» می‌خوانده‌اند. در میان این خدایان برتر از همه [[ایندرا]] بوده‌است که اژدهاکش و پروردگار تندر و اذرخش و برق و جنگ به‌شمار می‌آمده‌است. این خدا با این نام در میان آریاهای ایران آن روایی را که میان [[هندو|هندوان]] می‌داشت نیافت. نزد [[ایرانی‌ها|ایرانیان]] آشکارا پرستش میترا (مهر) جای آن را گرفت و ایندرا رفته‌رفته و به ویژه از زردشت در ردیف دیوان پس زده شده درآمد. در فرهنگ‌های فارسی مهر را فرشته‌ای نشان بر مهر و دوستی و خرد در کارهای مالی و نیکخواهی دانسته‌اند که در ماه مهر (ماه هفتم از سال خورشیدی) و روز مهر (روز شانزدهم هر ماه) بدو پیوند یافته‌است و شمار آفریدگان از نیکی و بدی به دست اوست.
مهر در اوستا و در نوشته‌های پادشاهان [[هخامنشی]] میثره Mithra و در [[سانسکریت]] میتره Mitra آمده‌است. در [[پهلوی]] میتر Mitr شده. امروز مهر نامیده میشود.
دختران دارای اسم میترا(Mitr) دارای چشمانی روشن پوستی گندمگون و موهای همچون ابریشم
نور الهی و زیبایی خداوندی میترا به
مهر (از ریشه [[میثرا|میثر]]) از کهن‌ترین خدایان [[هندو-ایرانی|ایرانی و هندی]] است، برخی نشانه‌های پرستش او را در ایران به پیش آریایی برمی‌گردانند (اگر بخش‌بندی پیشا آریایی و پسا آریایی را بپذیریم) دربارهٔ آغاز دین [[مهرپرستی]] در ایران نمی‌توان به درستی آن را روشن ساخت ولی می‌دانیم که بسیار پیش از آنکه کیش [[زرتشتی]] و ودایی پدید آیند نژاد ایرانی او را با آیینی راز آمیز ستایش می‌کردند، امروزه گروهی از پژوهشگران ایرانی توان آن را دارند که پیشینه پیوسته این آیین را تا به امروز در ایران نمایان سازند. پیوند میترا با خورشید و گاو و ماه برای ما روشن است و روشن است که نشان '''+''' که آن را [[صلیب شکسته|چلیپا]] می‌گفته‌اند نماد خورشید بوده‌است ولی نزدیکی آن با آتش ([[هنایش]] زرتشتی) یا با آمایش تن. (هنایش یونانی که در دیدگاه مهرپرستان ایرانی نکوهیده‌است) و از این دست را باید پیش از پذیرفتن سبک‌سنگین کرد.
| |||