شهربانو: تفاوت میان نسخه‌ها

'''شهربانو'''، '''جهانشاه'''، '''شهربانویه'''، '''شاه زنان''' شاهدخت ایرانی و دختر [[یزدگرد]]، آخرین پادشاه ساسانی بود که در [[حمله اعراب به ایران]] که به شکست سپاه پادشاهی ایران و سقوط سلسله [[شاهنشاهی ساسانی]] انجامید، به عنوان غنیمت جنگی به اسارت مسلمانان درآمد. شیعیان مدعی هستند که اباعبدالله، سید الشهدا، امام حسین(علیه السلام)بن علی با شهربانو ازدواج کرده‌است و حاصل این ازدواج، فرزندی به نام ابومحمد علی بن حسین(علیه السلام)ملقب امامبه [[سجاد]] و زین العابدین(علیه السلام) امام چهارم شیعیان است.<ref name="ReferenceA">کریستین سن. ایران در زمان ساسانیان، ص ۵۳۱</ref><ref>Muh’sin al-Ameen al-A’mili, A’yan as-Sheea’h, Damascus, 1935, IV, 189.</ref><ref name="Donaldson">{{cite book|last=Donaldson|first=Dwight M.|title=The Shi'ite Religion: A History of Islam in Persia and Irak|year=1933|pp=101–111|publisher=BURLEIGH PRESS}}</ref><ref>فرهنگ شیعه، محمد خطیبی، صفحهٔ ۱۰۴</ref><ref name="Madelung">{{cite web|last1=Madelung|first1=Wilferd|authorlink=Wilferd Madelung|title=ʿALĪ B. ḤOSAYN B. ʿALĪ B. ABĪ ṬĀLEB|url=http://www.iranicaonline.org/articles/ali-b-hosayn-b-ali|website=ENCYCLOPÆDIA IRANICA|accessdate=August 1, 2011}}</ref> شیعیان به این ترتیب فرزندان و نوادگان امام حسین را وارث [[خورنه]] یا فره ایزدی شاهنشاهان ایران باستان محسوب داشتند.<ref name="ReferenceA"/>

استاد شهید [[مرتضی مطهری]] و [[سید جعفر شهیدی]] و [[علی شریعتی]] در صحت داستان ازدواج حسین پسر علی با شهربانو تردید کرده و این روایات را رد کرده‌اند.<ref name="ReferenceB">خدمات متقابل اسلام و ایران، صص ۱۳۱ تا۱۳۳</ref><ref name="ReferenceC">کتاب زندگی حسین بن علی اثر دکتر سید جعفر شهیدی چاپ مرکز نشر فرهنگ اسلامی صفحه ۱۲ تا ۲۷</ref>

بنوشته [[محمدعلی امیرمعزی|امیر معزی]]، هیچ‌یک از تاریخ‌نگاران باستان که به موضوع [[حمله اعراب به ایران]] و سرنوشت خانواده [[ساسانیان]] پرداخته‌اند، به ارتباط میان یکی از دختران یزدگرد سوم و امام حسین(علیه السلام)بن علی اشاره نکرده‌اند. ضمن اینکه [[محمد بن سعد بن منیع]] و [[ابن قتیبه]] مورخ ایرانی قرن سوم هجری مادر امامعلی سجاد(علیهبن السلام)حسین را برده‌ای از اهالی [[ناحیه سند]] معرفی کرده‌اند.<ref>{{یادکرد وب |نام خانوادگی=Amir-Moezzi|نام=Mohammad Ali|پیوند نویسنده=محمدعلی امیرمعزی|عنوان=ŠAHRBĀNU|نشانی=http://www.iranicaonline.org/articles/sahrbanu|بازبینی=۴ اوت ۲۰۱۵|اثر= |تاریخ=July 20, 2005|ناشر=Encyclopædia Iranica|نشانی بایگانی= |تاریخ بایگانی= |کد زبان=en}}</ref>

[[ایتان کولبرگ]] هم ادعای شیعیان در مورد شخصیت تاریخی شهربانو را رد می‌کند. او می‌نویسد که نام مادر امامعلی سجاد(علیهبن السلام)،حسین، بَرَه، جَیدا یا غَزاله یا ام‌ولدی از ناحیه سند یا سجستان بوده‌است. بنابر سنت شیعه، نام مادر علی بن حسین امام سجاد(علیه السلام)، شهربانویه، جهانشاه یا شاه زنان بود. برخی می‌گویند که او خودش را به رود فرات انداخت، در حالی که بقیه می‌گویند او جز بازماندگان جنگ کربلا بود. امامعلی سجاد(علیهبن السلام)،حسین، به خاطر تبار قریشی و ساسانی‌اش، در نزد شیعیان، ابن خیرتین نامیده می‌شد.<ref>[[ایتان کولبرگ|Kohlberg, Etan]], "Zayn al-ʿĀbidīn" in Encyclopaedia of Islam, Second Edition, vol 11, pp 481-482, 2002</ref>

[[مرتضی مطهری|استاد شهید مرتضی مطهری]] و [[سید جعفر شهیدی]] و [[علی شریعتی]] در صحت داستان ازدواج امام حسین(علیه السلام) پسر امیرالمومنین علی بن ابی طالب(علیه السلام) با شهربانو تردید کرده و این روایات را رد کرده‌اند.<ref name="ReferenceB"/><ref name="ReferenceC"/>

محدث شیخ عباس قمی در کتاب منتهی الامال به تفصیل واقعه ازدواج ایشان با امام حسین(علیه السلام) پسر امیرالمومنینبن علی بن ابی طالب(علیه السلام) را نوشته و در آنجا متذکر شده‌است که وی پس از به دنیا آمدن امام سجاد(علیه السلام) از دنیا رفت و در بقیع دفن شد. از آن پس نگهداری امام سجاد(علیه السلام) به یک کنیز سپرده شد که تا آخر عمر علی بن حسین یا همان امام سجاد(علیه السلام) وی را مادر خطاب می‌کرد.<ref>عباس قمی، منتهی الامال، باب ششم: در بیان ولادت حضرت امام زین العابدین</ref>