سیاره غول‌پیکر: تفاوت میان نسخه‌ها

'''سیارهٔ غول‌پیکر''' یا '''غول‌سیاره''' ({{lang-en|Giant planet}})، به سیاره‌های بسیار بزرگ گفته می‌شود. پیکر چنین سیاره‌هایی بیشتر به‌طور عمده؛ به جای سنگ یا سایردیگر مواد جامد، از موادی با نقطه جوش پایین (گاز یا یخ) تشکیلساخته شده‌است، اما سیاره‌های غول‌پیکر جامد نیز وجود دارندهستند. چهار سیارهٔ غول‌پیکری که تاکنونغول‌پیکر در سامانهٔ خورشیدی شناخته شده‌اند: [[مشتریهرمز (سياره)|هرمز]]، [[کیوان]]، [[اورانوس]] و [[نپتون]] هستنداند. هویت بسیاری از [[سیاره فراخورشیدی|سیاره‌های فراخورشیدیبرون‌سیاره‌های]] غول‌پیکر دیگری نیز در مدار [[ستاره]]‌های دیگر دانسته شده‌است.

سیاره‌هایگاهی غول پیکر گاهیغول‌سیاره‌ها نیز به نام سیارهٔ جوویان، (سیارهٔ مشتری‌مانند)؛ برگرفته از [[ژوپیتر]] ("جوو" نام دیگری برای خدای خدایان روم "ژوپیتر") است نامیده می‌شوند. از آن‌ها گاهی هم به عنوان [[غول گازی|غول‌های گازگازغول‌ها]] یاد می‌شود. با این حال، بسیاری از [[اخترشناس]]ان امروز این اصطلاح را تنها در مورد مشتری و کیوان به‌کار می‌برند؛ که اورانوس و نپتون را به‌خاطر ترکیبات مختلفی که دارند، به عنوان [[غول یخی|غول‌های یخییخ‌غول]] می‌شناسند.<ref name="Lunine 1993">{{cite journal| doi = 10.1146/annurev.aa.31.090193.001245| last = Lunine| first = Jonathan I.| date=September 1993 | title = The Atmospheres of Uranus and Neptune| journal = Annual Review of Astronomy and Astrophysics| volume = 31| pages = 217–263| bibcode = 1993ARA&A..31..217L| ref = harv}}</ref> هر دو نام به‌طور بالقوه تا اندازه‌ای گمراه کننده هستند: همهٔ سیاره‌هایغول‌سیاره‌ها غول‌پیکربیشتر عمدتاً متشکلساخته از مواد مایعی با [[نقطه بحرانی (ترمودینامیک)|نقطه‌های بحرانی]] بالاتر از دمای آن‌ها هستند، جایی که [[فاز (ماده)|فاز]]های گازی و مایع به‌صورت مجزا و مشخصی وجود ندارد. اجزای تشکیل‌دهندهٔسازندهٔ اصلی [[هیدروژن|هیدرژن]] و [[هلیوم|هلیم]] و در مورد مشتریهرمز و زحل،کیوان، [[آب]]، [[آمونیاک|آمُنیاک]] و [[متان]]؛ در مورد اورانوس و نپتون، است.

تفاوت تعریف بینمیان [[کوتوله قهوه‌ای]] با وزن کم و یک غول گازی (~ ۱۳ مگاژول) جستاری مورد بحث است.<ref name="PT-June2008">{{cite web |last=Burgasser |first=A. J. |title=Brown dwarfs: Failed stars, super Jupiters |url=http://astro.berkeley.edu/~gmarcy/astro160/papers/brown_dwarfs_failed_stars.pdf |date=June 2008 |format=[[PDF]] |work=[[Physics Today]] |accessdate=11 January 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130508182012/http://astro.berkeley.edu/~gmarcy/astro160/papers/brown_dwarfs_failed_stars.pdf |archivedate=۸ مه ۲۰۱۳ |dead-url=yes }}</ref> نظرهای یک [[مکتب فکری]] مبتنیبر برپایه نحوهٔطرز شکل‌گیری آن؛ و نظر دیگر، مبتنی بر فیزیک داخلیدرونی جرمِ مورد بحث است.<ref name="PT-June2008"/> قسمتی از این بحث در توجه به این است که؛که آیا «کوتوله‌های قهوه‌ای»، بنابربرپایه تعریف، باید در بخشی از تاریخ خود، فرایند [[همجوشی هسته‌ای]] را تجربه کرده‌باشند.