ویکی‌پدیا

برونئی: تفاوت میان نسخه‌ها

نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار:
fijv
برچسب‌ها: برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار برداشتن بخش بزرگی از صفحه ویرایشگر دیداری
خط ۱:
{{تغییرمسیر|برونی|دیگر کاربردها|برونی (ابهام‌زدایی)}}
در کشور برونئیونئی خدمت سربازی اجباری ندارد. مردم این کشور بیشتر به ورزش فوتبال علاقه‌مندند.▼
{{Coord|2|53|25|N|114|56|32|E|display=title}}
{{جعبه اطلاعات کشور||نام اصلی= نڬارا برونی دارالسلام{{سخ}}کشور برونئی سرای صلح
|تصویر پرچم=Flag of Brunei.svg
|نام عادی= برونئی |
تصویر نشان ملی=Coat_of_arms_of_Brunei.svg|
شعار ملی = همیشه نیکوکار به راهنمایی خدا |
سرود ملی=[[خدا سلطان را نگاه دارد]] [[پرونده:United States Navy Band - Allah Peliharakan Sultan.oga|center]]
|نقشه=Location Brunei ASEAN.svg|
پایتخت=[[بندرسری‌بگاوان|سریگاوان]]
|latd=11 |latm=33 |latNS=N |longd=104 |longm=55 |longEW=E
|بزرگ‌ترین شهر=[[بندرسری‌بگاوان|سریگاوان]] |
نحوه تشکیل=استقلال |
زبان رسمی= [[مالایی]] |
نوع حکومت=[[حکومت متمرکز]] [[حکومت اسلامی|اسلامی]] [[پادشاهی مطلقه]] |
مساحت= ۵٬۷۶۵ |
نوع حاکمان= [[پادشاه]]{{سخ}}[[شاهزاده]] |
نام حاکمان= [[حسن البلقیه|سلطان حسن البلقیه]]{{سخ}}المهتدی بالله |
موارد منجر به تشکیل = از [[بریتانیا]] |
تاریخ تشکیل = [[۱ ژانویه]]، [[۱۹۸۴ (میلادی)|۱۹۸۴]] |
رتبه مساحت= ۱۷۲ام |
درصد آبها= ۸٫۶ |
جمعیت= ۴۳۶٬۰۰۰ |
دین=[اسلام] |
سال برآورد جمعیت= ۲۰۲۰ |
کد واحد پول=BND|
رتبه جمعیت =۱۷۵ ام |
تراکم جمعیت = ۷۵ |
رتبه تراکم جمعیت= ۱۳۴ام |
واحد پول= [[دلار برونئی]] |
منطقه زمانی=[[زمان استاندارد برونئی|PST]] |
منطقه زمانی تابستانی=+۸٫۱|
utc=+۸٫۱ |
دامنه اینترنتی =.bn|
پیش‌شماره تلفنی= ۶۷۳ |
}}
'''برونئی''' {{به انگلیسی|Brunei}} با نام رسمی '''کشور برونئی سرای صلح'''، کشوری است در [[جزیره بورنئو]] در [[جنوب شرق آسیا|جنوب شرقی آسیا]] پایتخت آن [[بندر سری بگاوان]] است.
نام رسمی این کشور «کشور برونئی سرزمین آشتی» (به مالزیایی با خط عربی: نڬارا برونی دارالسلام) است. نام "برونئی" از واژهٔ سانسکریت "varun" به معنی اقیانوس گرفته شده‌است
این کشور کوچک با اکثریت مسلمان، در آسیا قرار دارد، بیش تر به دلیل نام پادشاهش و ثروت افسانه‌ای او شناخته شده‌است. جمعیت این کشور در سال ۲۰۲۰ میلادی برابر با ۴۳۶ هزار نفر است<ref>{{یادکرد وب|عنوان=Brunei Population (2020) - Worldometer|نشانی=https://www.worldometers.info/world-population/brunei-darussalam-population/|وبگاه=www.worldometers.info|بازبینی=2020-05-08|کد زبان=en}}</ref> و زبان رسمی آن [[زبان مالایی]] است.
 
برونئی در کنار مالزی قرار گرفته‌است و در حقیقت در گذشته به همراه دیگر بخش‌های [[مالزی]] یکی از کشورهای تحت‌الحمایه [[انگلیس]] بود. برونئی تنها بخش در مجموعه این بخش‌ها است که در سال ۱۹۶۳ ترجیح داد تحت‌الحمایه انگلیس باقی بماند و به مالزی نپیوندد.
 
این کشور در سال ۱۹۸۴ استقلال یافت و به دلیل داشتن منابع فراوان نفت و گاز، یکی از بالاترین استانداردهای زندگی در جهان را دارد
 
== تاریخ ==
در طول تاریخ تقریباً دور جزیره بونئو متعلق به قلمرو برونئی بود اما در سده نوزدهم سلاطین برونئی بخش کوچکی از قلمرو پیشینشان را زیر حکومت داشتند. [[بریتانیای کبیر]] به جایی که به صورت بهشت [[دزد دریایی|دزدان دریایی]] درآمده بود نظم و ترتیب داد و از ۱۸۸۸ تا ۱۹۷۱ این سرزمین را [[اتحادیه کشورهای همسود|همسود]] خود کرد.
 
نفت در سال ۱۹۲۹ کشف شد. در ۱۹۸۴ حکومت [[سلطان حسن البولکیاه]] مجدداً برقرار شد. ادعا شده‌است که وی ثروتمندترین مرد جهان است. وی در حال حاضر بزرگ‌ترین کلکسیون [[اتومبیل]] دنیا را در اختیار دارد که بسیاری از اتومبیل‌های موجود در آن منحصراً به سفارش وی ساخته شده‌اند.
 
== سیاست ==
سلطان که پادشاهی موروثی است با کمک شورای وزیرانی که خود انتصاب می‌کند با صدور فرمان حکومت می‌کند. هیچ حزب سیاسی وجود ندارد.
حاجی [[حسن البولکیاه]] سلطان برونئی که گفته می‌شود ثروتمندترین مرد جهان است پس از استعفای پدرش در ۵ اکتبر ۱۹۶۷ جانشین وی شد.
 
مجلس قانون‌گذاری این کشور در سال ۲۰۰۴ برای نخستین بار پس از ۲۰ سال تشکیل شد. البته سلطان این مجلس را در سال ۲۰۰۵ ملغی کرد و مجلس جدیدی را با ۲۹ کرسی روز بعد از آن تشکیل داد.
 
قوانین این کشور برگرفته از قوانین انگلیسی است. در برخی بخش‌ها قوانین شرعی دین اسلام در دادگاه‌ها برای مسلمانان ارجحیت دارد.
 
== تقسیمات کشوری ==
کشور برونئی به چهار استان (daerah) تقسیم شده که این استان‌ها نیز ۳۸ شهرستان (mukims) را در خود جای داده‌اند.
 
چهار استان این کشور عبارتند از: [[بلائیت]]، [[توتونگ]]، [[برونئی-موآرا]]، و [[تمبورونگ]].
 
{{استان‌های برونئی}}
 
== جغرافیا ==
{{اصلی|جغرافیای برونئی}}
[[پرونده:Borneo2 map english names.svg|بندانگشتی|چپ|300px|جزیره بورنئو که برونئی در آن قرار دارد.]]
این کشور در شمال غربی کرانه بورنئو واقع شده، و دارای آب و هوای استوایی گرم و مرطوب است.
برونئی متشکل است از دو سرزمین محصور ساحلی. قسمت (بزرگ‌تر) غربی تپه‌دار است؛ سرزمین شرقی بیشتر کوهستانی و جنگلی است.
 
رود مهم آن برونئی، و بلندترین نقطه این کشور [[بوکیت پاگون]] (در مرز مالزی) با ارتفاع ۱۸۵۰ متر است.
برونئی آب و هوای استوایی با بادهای موسمی دارد. بارش باران در سال از ۲۵۰ سانتی‌متر در سواحل تا ۵۰۰ سانتی‌متر در کوهستان‌ها متغیر است.
 
== اقتصاد ==
اقتصاد برونئی برپایه صادرات، نفت، الوار، [[کائوچو]] و گاز طبیعی به ژاپن استوار گشته‌است. نفت در سال ۱۹۲۹ کشف شد.
استخراج ذخایر فراوان نفت و گاز طبیعی برونئی را از یکی از بالاترین میزانهای درآمد سرانه در جهان برخوردار کرده‌است، بیشتر غذای مورد نیاز کشور باید وارد شود.
 
در این کشور ۸۰ هزار و ۲۰۰ خط تلفن ثابت و ۲۵۴ هزار خط تلفن همراه وجود دارد.
برونئی ۱۵ هزار و ۳۴۷ میزبان اینترنتی و ۱۶۵ هزار و ۶۰۰ کاربر اینترنت دارد.
 
== مردم ==
۶۶٪ مردم برونئی از نژاد مالایی می‌باشند و به زبان مالایی سخن می‌گویند. بقیه مردم نیز اکثراً چینی هستند. این مردم اغلب مسلمان و أهل سنت هستند.
 
== فرهنگ ==
تقریباً ۸۹٪ مردم برونئی باسواد هستند. [[زبان مالایی]] در همه مدارس این کشور تدریس می‌شود. البته در برخی مدارس [[زبان عربی]] نیز تدریس می‌شود. اکثر مردم برونئی بر [[زبان انگلیسی]] مسلطند.
▲در کشور برونئی خدمت سربازی اجباری ندارد. مردم این کشور بیشتر به ورزش فوتبال علاقه‌مندند.
 
== منابع ==
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/wiki/برونئی»