کاربر:Arpourabedin/صفحه تمرین: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
Arpourabedin (بحث | مشارکتها) جایگزینی صفحه با '...' برچسب: جایگزین شد |
Arpourabedin (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۱:
اتوبوس دو طبقه لیلاند
بسیاری از ما کارت پستالها و پوسترهای لندن با آن ساعت بیگ بن، چرخ و فلک معروف و اتوبوس قرمز دو طبقه را در گذر خیابان انقلاب دیدهایم. تازگیها که ماکت یک اتوبوس قرمز را دیدم دوباره بعد از سالها به دوران دانشجویی و خیابان انقلابش پرتاب شدم. همان بوها، همان صدای حراجیهای کتابهای درسی و همان هیاهوی جمعیت در ذهنم گذشت. اصلا فکرش راهم نمیکردم قرار است امروز برایتان از اتوبوسهای دوطبقهای بنویسم که سالها پیش از همین خیابانها عبور میکردند. در ادامه این متن از اتوبوس لیلاند برای شما خواهم گفت، با من همراه باشید.
اتوبوسهای دو طبقه در ایران
اتوبوسهای دو طبقه رودمستر Routemaster
در سال 1333 اولین اتوبوس لیلاند دو طبقه در لندن مورد استفاده قرار گرفت و 5 سال بعد از آن اولین اتوبوس دو طبقه در سال 1338 در ایران مونتاژ شد. شاید به سن من و شما قد ندهد، اما زمانی در تهران اتوبوسهای دو طبقه در خطوط حمل و نقل داخل شهری فعالیت داشتند.
اولین نوع اتوبوسهایی که در ایران تولید میشدند اتوبوسهای Routemaster روت مستر معروف به اتوبوسهای دو طبقهی آیس بودند و همان گونه که درتصویر میبینید، در قسمت پشت آن فضایی خالی با یک ستون قرار داشت و مسافران از این قسمت وارد اتوبوس میشدند.
همین ستون کمک میکرد که بتوانند موقع حرکت با کمک آن سوار اتوبوس شوند. درست مانند تصویری که در کارتونها و فیلمهای قدیمی از این نوع اتوبوسها در ذهن همهی ماست.
گنجایش این اتوبوسها به اندازهی 71 مسافر نشسته و 50 مسافر ایستاده بود. این اتوبوسها به تدریج با آمدن اتوبوسهای لیلاند از سال 1351 از خطوط حمل و نقل شهری ایران خارج شدند.
اتوبوسهای دو طبقه لیلاند Leyland
اتوبوسهای دو طبقهای که در سال 1964 یعنی چیزی حدود 56 سال پیش (سال 1343) در ایران تولید شدند، اتوبوسهای لیلاند بودند.
مونتاژ و تولید این اتوبوسها براساس قراردادی که مابین شرکت لیلاند موتور ایران و لیلاند موتورز انگلستان بسته شده بود، در ایران آغاز شد. براساس این قراردادها، زمینهایی در جادهی قدیم کرج خریداری شدند و دستگاههای تولید و مونتاژ در آن مستقر شدند.
شرکت لیلاند موتور ایران بعد از انقلاب و مصادره توسط بنیاد مستضعفان به نام گروه صنعتی شهاب خودرو تغییر نام داده و بعدها تولید اتوبوسهای دو کابینی که به صورت آکاردئونی به هم متصل میشدند، را آغاز نمود.
انواع اتوبوس لیلاند
اتوبوسهای دو طبقه لیلاند که در ایران تولید میشدند، دو نوع متفاوت داشتند. نوع اول آن که بسیار شبیه اتوبوسهای دوطبقه آیس بود، موتور اتوبوس در قسمت جلو و دماغه آن قرار داشت و یک کابین در جلوی اتوبوس به صورت جداگانه برای راننده در نظر گرفته شده بود که البته این کابین برای ایران به دلیل سیستم متفاوت مکان نشستن راننده، در جهت راست جلوی اتوبوس قرار میگرفت.
در نوع دوم اتوبوسهای دو طبقه لیلاند، موتور در قسمت عقب خودرو قرار میگرفت و محل قرار گرفتن راننده مانند مدلهای امروزی در کابین اصلی اتوبوس و در کنار مسافران قرار داشت. در این مدل جدیدتر، دماغهی اتوبوس حذف شده بود و سطح جلوی اتوبوس مانند مدلهای امروزی صاف بود.
به جای آن یک دماغه در قسمت پشت اتوبوس بود که درب موتور بر روی آن بود و مانند یک فرورفتگی در پشت اتوبوس قرار داشت. دلیل این نوع طراحی، دادن دسترسی به قسمتهای مختلف موتور برای تعمیر و نگه داری از بیرون اتوبوس بود.
از سال 1345 تا سال 1361 اتوبوس لیلاند در ایران تولید میشدند و شرکت لیلاند موتور تهران در قراردادی که بعد از آن با لیلاند انگلستان تنظیم کرده بود، تولیدات این شرکت در ایران را به کشورهای آفریقایی و آسیایی صادر میکرد. این کار به این دلیل بود که ساخت و مونتاژ این اتوبوسها در ایران با هزینه بسیار کمتری به نسبت انگلستان انجام میشد.
با توجه به گزارشهای در دسترس از روزنامههای آن دوران، این اتوبوسها بعد از مونتاژ و تولید، به کشورهایی مانند جمهوری کنگو، هندوستان و هنگ کنگ صادر میشدند.
سرانجام اتوبوسلیلاند دو طبقه در ایران
انقلاب ایران و به تبع آن تحریمها و از دست دادن موقعیتهای تجاری، باعث شد که اتوبوسهای لیلاند که وسایل نقلیه داخل شهری آن زمان بودند دیگر تولید نشوند و اتوبوسهای موجود بسیار فرسوده و مستعمل شوند. این اتوبوسها در سال 1372 به صورت کامل از ناوگان حمل و نقل عمومی خارج شدند.
در آبان ماه 1387 همزمان با "ششمین نمایشگاه بین المللی حمل و نقل شهری تهران" درست بعد از 15 سال، اتوبوسهای لیلاند در تهران به نمایش در آمدند و در خیابانهای تهران به حمل مسافران پرداختند.
این کار باعث برانگیخته شدن احساسات شهروندان تهرانی شده و شور و حال ویژهای به نمایشگاه داد. رانندگان اتوبوس لیلاند که سالها پیش بازنشسته شده بودند از خاطراتشان با این اتوبوسها و طی کردن شبانه روزی خیابانهای پایتخت گفتند.
این اتوبوسها علاوه بر ایران در خود انگلستان هم طرفداران زیادی داشت. در سال 2014 میلادی 50 امین سالگرد تولید این اتوبوسها در یکی از پارکهای معروف لندن برگذار شد و اتوبوسهای لیلاند در معرض دید عموم قرار گرفتند و در پایان مراسم، مدلهای باقی مانده این اتوبوسها به کلکسیونرها فروخته شدند.
اتوبوسهای لیلاند با طول عمری معادل نیم قرن در انگلستان توانستند به نمادی برای این کشور تبدیل شوند. اما در ایران اوضاع فرق میکند. اتوبوس لیلاند تقریبا سابقهای معادل آنچه در انگلستان بود داشته است اما همان طور که امروز میبینیم، نسل جدید ما هیچ شناختی از آن ندارند.
متاسفانه به دلیل کوتاهیهای فرهنگی، همان طور که به سمت آینده حرکت میکنیم، گذشته مان را از بین میبریم و این باعث میشود به مرور زمان ریشهها و پیوندمان را با فرهنگمان از دست بدهیم. نوستالژی و درک آن توسط مردم یک جامعه باعث هم بستگی بیشتر اعضای آن میشود و اما ما متاسفانه هر روز بیشتر از دیروز برای از بین رفتن آن تلاش میکنیم.
|