ناصر فکوهی: تفاوت میان نسخه‌ها

[نسخهٔ بررسی‌شده][نسخهٔ بررسی‌شده]
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
آخرین تغییر متن رد شد (توسط Shapatzoo) و برگردانده شد به نسخهٔ 30007533 توسط Esmatly: پیشنهاد تغییر غیر ضرور دو واژه
برچسب: واگردانی دستی
جز جایگزینی با اشتباه‌یاب: برونی⟸بیرونی، ایدئولوژیزه⟸ایدئولوژی، درنازی⟸در نازی، دگرستیزی⟸دگر ستیزی، دیجیتالیزه⟸دیجیتال، رستروپو⟸رستروپ و، روشن‌فکرگرایی⟸روشن‌فکرانه، ضدزن⟸ضد زن، فمینسیم⟸فمینیسم، فکرگرایی⟸فکری، لومپن‌ها⟸لمپن‌ها، مزدیسنای⟸مزدیسنا، چندزبانی⟸چند زبانی، چندقومی⟸چند قومی
خط ۱۷:
| تحصیلات = [[دکترا]]ی [[انسان‌شناسی سیاسی]]
| دانشگاه = [[پاریس]]
| رساله دکترا = مفهوم سیاست در مزدیسنایمزدیسنا ساسانی، مصوب ۹ مهٔ ۱۹۹۴
| پیشه =
| سال‌های فعالیت =
خط ۱۵۴:
}}</ref>
 
او مدرک [[کارشناسی]] خود را در سال ۱۳۵۹ و درجهٔ [[کارشناسی ارشد]] را سال ۱۳۶۱ در رشتهٔ [[جامعه‌شناسی]] از [[دانشگاه پاریس]] اخذ کرد. پس از وقفه‌ای پنج‌ساله، در سال ۱۳۶۶ تصمیم به ادامهٔ تحصیلات در مقطع [[دکتری]] گرفت. رسالهٔ دکتری او «مفهوم [[سیاست]] در مزدیسنایمزدیسنا [[ساسانی]]» در سال ۱۳۷۳ ارائه شد؛ رساله‌ای که چهار سال بعد، از طرف [[وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی]] به‌عنوان برندهٔ جایزهٔ پژوهش‌های بین‌المللی سال شناخته شد. وی بعد از بیست سال زندگی در اروپا، در سال ۱۳۷۳ به ایران بازگشت.<ref name="tahsil">{{یادکرد وب
| نشانی = http://vista.ir/article/207407/ناصر-فکوهی
| عنوان = ناصر فکوهی
خط ۳۶۵:
* '''کمیته زبان، مفاهیم و واژگان علوم اجتماعی'''
 
از مهرماه سال ۱۳۸۹، با مسئولیت ناصر فکوهی کمیته [[زبان]]، مفاهیم و واژگان [[علوم اجتماعی]]، در [[انجمن جامعه‌شناسی ایران]] آغاز به کار کرد. تشکیل این کمیته با هدف فراهم آوردن زمینه‌های مشارکت مؤثرتر استادان و پژوهشگران ایرانی در دنیای چندزبانیچند زبانی [[علوم اجتماعی]] معاصر انجام شده‌است.<ref name="komite">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/8292
| عنوان = گفتگو با ناصر فکوهی: فضایی در انجمن جامعه‌شناسی برای اندیشیدن به زبان، مفاهیم و واژگان علوم اجتماعی
خط ۴۹۰:
}}</ref>
* '''زنان و تحصیلات'''
به عقیده فکوهی تأثیر تحصیلات عالیه زنان در جامعه [[ایران]] نه فقط از این رو که امروز زنان تقریباً در همه حوزه‌ها، به رغم هژمونی [[رژیم|نظام]]‌های ضدزن،ضد زن، در صف اول قرار دارند و بسیاری از تغییرات به دست و اراده آن‌ها انجام می‌شود، بلکه از آن رو که حضور زنان تحصیل‌کرده یعنی دارای سرمایه [[فرهنگ]]ی بالا سبب بالا رفتن مصرف [[فرهنگ]]ی زنان، که به معنی تغییر گسترده ساختارهای زندگی روزمره و دگرگونی رابطه با زمان و مکان در حوزه‌های روزمرگی‌است، می‌شوند که جامعه اصولاً قادر نباشد از حد خاصی بیشتر از ابزارهای [[خشونت]] و سلطه استفاده کند. تحصیل زنان از این رو سبب نوعی خودآگاهی و جریان یافتن موقعیت زنانه در جامعه می‌شود که بی‌شک آلترناتیوهای تغییر و بهبود را در خود خواهد داشت.<ref name="zanan">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/8285
| عنوان = گفتگو با ناصر فکوهی: «زنانه شدن جهان»، بدیلی در برابر خشونت ایدئولوژیک فرهنگی - اقتصادی در نظم اجتماعی
خط ۵۲۱:
|صفحه=آخر
}}</ref>
* '''نقد فمینسیمفمینیسم'''
 
فکوهی بر این باور است که باور یا عدم باور به تفکیک جنسیتی مشاغل یکی از مباحث کلیدی‌است که ما را از گفتمان [[فمینیست]]ی جدا می‌کند. بسیاری از فمینیست‌ها از مفهوم ''برابری'' نوعی [[اسطوره]] می‌سازند که در خود دارای تناقض است و به همین دلیل به سرعت در برابر چند پرسش درمی‌ماند. وی بر این باور است که نباید برابری را صرفاً در ابعاد مثبت آن در جوامع مفروض خواست و ابعاد منفی را حذف کرد. پرسش این است که آیا می‌توان صرفاً تعداد زنان جراح را بالا برد اما تعداد زنان جنایتکار را پایین نگه‌داشت. به باور وی جراحی ساختاری‌ است ذاتاً خشونت‌بار ولو آنکه استفاده از آن در شکل فرهنگی ''تلطیف'' (فرازش یافته) شده باشد. این بدین معناست که اگر تعداد زنان جراح کم است تا حد زیادی (در کنار سایر دلایل) به همان دلیل است که تعداد زنان جنایت‌کار کم است. اگر ما در حوزه‌های نظامی و همه حوزه‌هایی که به ناچار ولو به سود جامعه ناچارند از خشونت استفاده کنند، تعداد اندکی زن داریم، دلیلش دقیقاً همان است که در حوزه‌های عدم‌خشونت مثلاً در جامعه پرستاران، در ساختارهای آموزش و پرورش و غیره تعداد زیادی زن داریم.
خط ۵۸۲:
 
=== نقد نژادپرستی ===
ناصر فکوهی در نقد [[نژادپرستی]]، دگرستیزی،دگر ستیزی، تحقیر دیگران و… توسط ایرانیان در مطالب و سخنرانی‌هایش به این موضوع بارها پرداخته‌است. فکوهی معتقد است اگر رویه ای که صدا و سیمای ایران گاهی نسبت به اقوام انجام می‌دهد در یک کشور دموکراتیک و دارای پیشینه فرهنگی رخ دهد، هر یک از سازندگان این نوع فیلم و کلیپ‌ها قابل تعقیب قضایی هستند. وی بر این باور است، کسانی که در توئیت‌ها و کامنتهای شبکه‌ای خود، بدترین دشنام‌ها را نثار محرومترین مردم کشور ایران می‌کنند اگر در کشوری دموکراتیک بودند تقریباً همگی با مجازات‌های جریمه سنگین به جرم [[نژادپرستی]] و حتی با خطر زندان روبرو بودند.
 
فکوهی در نقد فیلم [[لاتاری (فیلم ۱۳۹۶)|لاتاری]] نوشت مردم ایران در زمان جنگ با [[عراق]] شعارهای نژادپرستانه نمی‌دادند اما الان با باز گذاشتن دست «متفکران پان‌ایرانیست» [[فاشیسم|فاشیست]] رونق پیدا کرده‌است. مسئولان در برابر اینکه چرا کاری در این مورد، برای برخورد با پان ایرانیست‌ها و لومپن‌هالمپن‌ها انجام نمی‌گیرد حتی به آن‌ها جایزه هم داده می‌شود و تقدیر هم می‌گردند، پاسخی ندارند باید متأسفانه و احتمالاً در انتظار خطرات و تهدیدات و تیره‌روزی‌های بزرگی در آینده باشیم.<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|کد زبان=|تاریخ=۲۰ فروردین ۱۳۹۷|وبگاه=عصر ایران|نشانی=http://www.asriran.com/fa/news/602697/نقد-ناصر-فکوهی-بر-فیلم-لاتاری-فیلمفارسی-جدید-با-مایه-نژادپرستی|عنوان=نقد ناصر فکوهی بر فیلم لاتاری: فیلمفارسی جدید با مایه نژادپرستی}}</ref>
 
==== شعارهای نژادپرستانه در ورزشگاه‌ها ====
خط ۵۹۱:
=== فرهنگ ===
* '''تعاریف فرهنگ از نظر فکوهی'''
از نظر ناصر فکوهی [[فرهنگ]] به مجموع مختصات مادی و غیرمادی عمدتاً اکتسابی و تا اندازه‌ای انتسابی در یک جامعه در یک مقطع [[زمان]]ی/مکانی خاص اطلاق می‌شود که به آن [[جامعه]] هویت و انسجام درونی و برونیبیرونی داده و آن جامعه برای حفظ خود، آن را به صورت نسلی و از طریق ابزارهای [[آموزش]]ی در محور [[زمان]]ی از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌کند. از نظر وی دیگر جامعه‌ای با [[فرهنگ]] خالص وجود ندارد و مسئله اصالت [[فرهنگ]]ی مدت‌هاست که زیر سؤال رفته. به باور او همه [[فرهنگ]]‌ها در درجه‌های مختلف به یکدیگر پیوندخورده و با یکدیگر آمیخته و در حال تبادل [[فرهنگ]]ی با یکدیگر هستند و [[فرهنگ]]ی که این تبادل با محیط را به هر شکلی قطع کند، خود را محکوم به نابودی دیر یا زود خواهد کرد. به عقیدهٔ وی آنچه همه با نام [[فرهنگ]] [[غرب]] می‌شناسند، چیزی نیست جز ترکیب فرهنگ یونانی – رومی از یک سو، فرهنگ یهودی-مسیحی از سوی دیگر و فرهنگ [[اسلامی]] از سوی سوم، که در ترکیبی [[تاریخ]]ی و در طول صدها سال در دو سوی [[دریا]]ی [[مدیترانه]] شکل گرفت و سپس به دلیل وقوع [[انقلاب صنعتی]] به وسیله [[اروپا]] [[جهان]]ی شد؛ بنابراین برای یافتن ''فرهنگ'' خالص به احتمال قوی باید از موقعیت انسانی خارج شد تا فرهنگ‌هایی صرفاً مبتنی بر یک جامعه بسیار کوچک مثلاً یک دسته جماعتی پیدا می‌کرده‌ایم که رابطه‌ای با هیچ جامعه و جماعت دیگری نداشته باشند.{{سخ}}به عقیدهٔ ایشان هر جامعه‌ای می‌تواند به صورت داوطلبانه و با تکیه بر گروهی از پیش شرط‌ها، در قالب قراردادی نوعی ''اصالت'' و ''انسجام'' فرهنگی ایجاد کند و همان را پایهٔ پیوند میان اعضایی کمابیش گسترده خود بگیرد.
فکوهی زبان را یکی از این قراردادها می‌داند که با گسترش پهنهٔ مفهوم‌پذیری مشترک، ایجاد اشتراک و محوریت فرهنگی می‌کند. سایر باورهای نمادین و بسیاری از مهارت‌ها و محصولات مادی را نیز جز خاصیت‌هایی می‌داند که می‌توانند به‌عنوان قرارداد نقش اصالت فرهنگی را ایفا کنند.<ref name="ideolojic">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/6725
| عنوان = گفتگو با ناصر فکوهی: ایدئولوژیزهایدئولوژی کردن جامعه و تغییر فرهنگی
| تاریخ بازدید = ۸ فروردین ۱۳۹۰
| نویسنده = هادی حسین‌نژاد، ایلنا
خط ۶۲۴:
|صفحه=صفحه
}}</ref>
* '''دیجیتالیزهدیجیتال شدن جامعه ایران'''
بعد از گذشتن از سه دهه و ورود جامعه جوان به دانشگاه‌ها باعث دیجیتالیزهدیجیتال شدن جامعه [[ایران]] شد. به باور فکوهی جوان بودن جامعه کمک بسیار زیادی به این فرایند کرد؛ و این موارد برخی از پارامترهایی بوده‌اند که به افزایش این سرمایه فرهنگی دامن زدند. از جمله این پارامترها می‌توان به سازوکارهای سنتی در حوزه‌هایی همچون خویشاوندی و خانواده یاد کرد که برای مثال در [[ازدواج]]‌ها و روابط خانوادگی، سبب شد، سرمایه فرهنگی در قالب سرمایه تحصیلی به یک سرمایه اجتماعی تبدیل شود و بنابراین حتی فقیرترین قشرها جامعه نیز به دنبال کسب آن باشند.<ref name="em" />
* '''نظام آموزش رسمی و غیررسمی'''
از نظر جامعه‌شناسان نظام‌های آموزش رسمی، پیش از انقلاب‌های [[بورژوازی]] قرون هجده و نوزده و به وجود آمدن دولت‌های ملی (یا دولت-ملت‌ها) چندان مطرح نبودند. اما با به وجود آمدن دولت‌های ملی همه چیز دچار دگرگونی شد و دولت‌های ملی اروپایی برای ایجاد سلطه خود ناچار بودند نه تنها زبان‌های میانجی یا رسمی را حاکم کنند بلکه باید نظام آموزشی همگانی و رایگانی را ایجاد می‌کردند تا همه افراد جامعه را از خلال آن به فرهنگ ملی نسبتاً یکسانی برسانند. هم‌اکنون سلطه اهداف ایدئولوژیک و هژمونیک را در تمام نظام‌های رسمی آموزش می‌توان به روشنی دید. نظام آموزشی ایران همچون سایر نظام‌های آموزشی دارای ایراداتی‌است و از نظر فکوهی همان آسیب‌هایی که در کل نظام‌های آموزش رسمی در جهان وجود دارد در نزد ایران نیز به صورت حادتری وجود دارد. در ایران نظام‌های آموزشی از کودکان و نوجوانان ''اطاعت'' و ''سر به زیری'' و ''آموختن'' آنچه به آن‌ها آموزش داده‌می‌شود را می‌خواهند، کودکان نیز چنین کاری را به ظاهر انجام می‌دهند، اما در واقع هیچ‌یک از این موارد را در خود درونی نمی‌کنند. وی معتقد است که الزامات نظام‌های آموزشی آسیب‌هایی به روند آموزش وارد می‌کند و اگر این الزام‌های آموزشی وجود نداشته باشد، نظام آموزشی ایران با انحراف‌های کمتری در سطح نظام اجتماعی برخورد خواهد کرد؛ و پیشنهاد می‌کند که نظام آموزشی باید الزامات و شرایط جدید جامعه شبکه‌ای را بپذیرد و سپس آنکه ویژگی‌های محلی، ملی و جهانی را با یکدیگر در یک برنامه همگن و یکپارچه ترکیب کند و معتقد است در این جهان اصل نه بر ''انباشت'' و ''حفظ'' دانش و حتی شاید با کمی مبالغه گفته شود، ''تولید'' دانش، بلکه بر سر چگونگی به ''اشتراک'' گذاشتن دانش و ''توزیع'' و ''پراکنش'' آن و مدارهای این توزیع و چگونگی پیوند خوردن مدارهای توزیع دانش با سایر مدارها از جمله مدارهای کنش، بازتعریف و بازتولید دانش و همچنین بر سر چگونگی تلفیق اشکال پیش اطلاعاتی شناخت، یعنی عمدتاً شناخت علمی، با به رسمیت شناخته شدن سایر اشکال شناخت از جمله شناخت‌های مردمی (دانش قومی) و شناخت‌های شهودی ‌است. همچنین ایشان آموزش در نظام‌های جدید رسمی را در صورتی که به سوی ایدئولوژیک شدن بروند را باعث به صفر رسیدن کارایی آن‌ها می‌داند.<ref name="amozesh">{{یادکرد وب
خط ۷۰۰:
}}</ref>
* '''نیاز ایران به پژوهش‌های انسان‌شناسی'''
فکوهی کشور ایران را دارای پتانسیل و نیاز بالایی در زمینهٔ پژوهش‌های انسان‌شناسی می‌داند. از نظر وی ایران کشوری چندقومیچند قومی و چندزبانی،چند زبانی، با فرهنگی تاریخی و بسیار غنی و سبک‌های زندگی و انواع فرهنگی بی‌شمار است و این تنوع سبب می‌شود که تقریباً هیچ موضوعی را در هیچ زمینه‌ای، بدون در نظر گرفتن فرهنگ خاصی که آن موضوع به آن پیوند می‌خورد، نتوان بررسی کرد و هیچ برنامهٔ عمرانی و ساختاری و حتی برنامه‌های کوتاه و میان مدت را در زمینهٔ اجتماعی، بدون چنین پژوهش‌هایی نتوان به پیش برد یا امید به موفقیت آن‌ها داشت. همچنین او پژوهش‌های مردم‌شناسانه را حداقل تا ۵۰ سال آینده به‌طور روزافزونی رو به افزایش می‌داند. از نظر ایشان انسان‌شناسی در ایران عمدتاً هم‌چون سایر علوم اجتماعی به وسیلهٔ مردم‌شناسان غربی آغاز شد که تمایل داشتند روی آنچه برای آن‌ها ''جالب'' بود، به‌ویژه عشایر و زندگی روستایی مطالعه کنند و این مطالعات را نیز بیشتر با نگاهی ''بیگانه‌گرا'' یعنی بر چیزهایی انجام می‌دادند که برای‌شان ''عجیب'' و ''شگفت‌آمیز'' می‌آمد. اما در ایران افرادی از جمله [[علی بلوکباشی]] توانستند انسان‌شناسی جدید را در ایران ممکن سازند. همچنین نادر افشار نادری و [[هوشنگ پورکریم]] و دیگر استادان دانشکدهٔ علوم اجتماعی هم‌چون [[محمود روح‌الامینی]] که این رشته را در ایران راه‌اندازی کردند. فکوهی مشکل اصلی انسان‌شناسی در ایران را نبود و کمبود نیروی متخصص در سطح دکتری دانست، زیرا این رشته هنوز دارای مقطع دکتری در دانشگاه تهران و سایر دانشگاه‌ها نیست.<ref name="ensaaan">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/692
| عنوان = موانع انسان‌شناسی ایران: گفتگوی ایسنا با ناصر فکوهی
خط ۷۸۹:
او بر این باور است که استفاده از ابزار زور بیشتر از آنکه یک درمان باشد، یک داروی مخدر و آرام‌بخش خطرناک است؛ زیرا علائم هشداردهندهٔ بیماری و نقاطی که باید بیشتر به آن‌ها توجه کرد را خاموش می‌کند. ''درد'' در سیستم آناتومیک بدن، معادلی برای ''تنش'' در سیستم اجتماعی‌است، بنابراین وقتی عضوی به درد می‌آید، علامتی به انسان داده‌می‌شود که ''تشخیص'' و درمان نیز تنها از همان نقطه می‌توان آغاز شود. داروی آرام‌بخش اما درد را از میان می‌برد و بیماری را از چشم پنهان و نقاط حساس را به نقاطی شبیه به سایر نقاط تبدیل می‌کند، از این رو در تشخیص، هیچ ‌چیز به اندازه مواد مخدر خطرناک نیستند. وی راه‌حل مشکلات فرهنگی و [[سیاسی]] را افزایش آزادی‌های مدنی، باز کردن فضای جامعه، بالا بردن امید و نشاط در آن و غیره می‌داند و معتقد است که جامعه اصل است و نه قدرت، بنابراین باید میان قدرت و جامعه هماهنگی به وجود بیاید.<ref name="ideoloojic">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/6725
| عنوان = گفتگو با ناصر فکوهی: ایدئولوژیزهایدئولوژی کردن جامعه و تغییر فرهنگی
| تاریخ بازدید = ۸ فروردین ۱۳۹۰
| نویسنده = هادی حسین‌نژاد، ایلنا
خط ۸۳۱:
== نقد نظرات و اندیشهٔ فکوهی ==
[[پرونده:Fakohi22.JPG|بندانگشتی|چپ|350px|کنفرانس انجمن بین‌المللی جامعه‌شناسی، گوتنبرگ، سوئد، ژوئیهٔ ۲۰۱۰؛ از چپ به راست: ناصر فکوهی، [[فرهاد خسرو خاور]]، [[محمدامین قانعی‌راد]]، [[حسین سراج‌زاده]]]]
* '''در نقد تورم روشن‌فکرگراییروشن‌فکرانه چپ'''
 
[[حامد قدوسی]] در مقاله‌ای تحت عنوان ''در نقد تورم روشن‌فکرگراییروشن‌فکرانه چپ'' مقالهٔ فکوهی را که در ویژه‌نامهٔ نوروزی سال ۱۳۸۳ با عنوان ''لذت مقاومت‌ناپذیر چرخش به راست'' چاپ کرده بود را مورد نقد قرار داد. فکوهی در مقالهٔ خود روشن‌فکران را به علت تمایل تدریجی به ایده‌های اقتصاد بازار و نیز چیزی که فرایند جهانی‌سازی می‌نامید را انتقاد کرد و در مقابل قدوسی مقاله فکوهی را این چنین معرفی می‌کند:
{{گفتاورد| مقاله دکتر فکوهی بیانی شجاعانه و صریح از طرز تفکرات بخشی از جامعه روشن‌فکری ما است که مخالفت با علم اقتصاد مدرن (به قول این دوستان اقتصاد نئوکلاسیک یا نئولیبرال که هر دو برچسبی تبلیغاتی و غیر رایج در محافل علمی‌است) یکی از ویژگی‌های بارز آن است.<ref name="ghodosi">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.rastak.com/article?id=49
| عنوان = در نقد تورم روشن فکرگراییفکری چپ
| تاریخ بازدید = ۸ فروردین ۱۳۹۰
| نویسنده = حامد قدوسی
خط ۸۸۰:
[[آرمان شهرکی]] این مورد را در تارنمای انسان‌شناسی و فرهنگ نقد کرد. منتقد این یادداشت بخش عمده‌ای از انسان‌شناسی چه به‌عنوان یک اندیشه و بسته فکری و چه به‌عنوان یک رشته دانشگاهی، ''پادرهوا'' و ''معلق'' می‌داند. ''سیاست فرق''، ''نسبی بودن در عین حفظ مشترکات''، ''بدیل‌های نگرشی'' جهت پرداختن به موضوعاتی در جهان‌ سوم و آمریکای لاتین، به چالش طلبیدن ''روایتهای کلان'' و به‌طور کل آشتی‌دادن انسان‌شناسی و توسعه، همگی را از رهاوردها و تحفه‌های پست‌مدرن برای علوم‌اجتماعی به‌طور اعم و انسان‌شناسی و توسعه به‌طور اخص می‌داند.<ref name="naghdrii">{{یادکرد وب
| نشانی = http://www.anthropology.ir/node/539
| عنوان = «غوطه‌وری در سطح»، در پاسخ به «آدورنو درنازیدر نازی آباد»
| تاریخ بازدید = ۸ فروردین ۱۳۹۰
| نویسنده = آرمان شهرکی
خط ۹۹۶:
* انتخابات و تبلیغات
* اندیشه شهر و شهرنشینی
* ایدئولوژیزهایدئولوژی کردن جامعه و تغییر فرهنگی
* آزادی بیان مشارکت اجتماعی را تقویت می‌کند.
* بازگشت نخبگان به مسئولیت‌های کلیدی
خط ۱٬۰۳۲:
* گفتگوی ناصر فکوهی با محمد رضا حائری دربارهٔ شهر
* گفتگوی ناصر فکوهی عبداله کوثری دربارهٔ آمریکای لاتین
* گفتگوی ناصر فکوهی و الویا رستروپورستروپ و دربارهٔ [[نادر افشار نادری]]
* مشکل هویت در کلان‌شهرها
* مفاهیم کلیدی شهر و شهروندی
خط ۱٬۰۴۵:
* دربارهٔ غذا و فرهنگ (ترجمه)
* دربارهٔ مکتب جامعه‌شناسی شیکاگو (ترجمه)
* ایدئولوژیزهایدئولوژی شدن جامعه و تغییر فرهنگی
* تقابل فرهنگ‌ها در مهاجرت و پیامدهای آن
* فضایی برای اندیشیدن به زبان، واژگان و مفاهیم علوم اجتماعی<ref name="goftego">{{یادکرد وب