دادارباوری: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
مریم رستمی (بحث | مشارکت‌ها)
استفاده از نصف یک فاصله در برخی جاها که به اشتباه فاصله کامل گذاشته شده بود
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱:
{{بهبود منبع}}
{{مفاهیم عمومی دربارهٔ خدا}}
'''دادارباوری'''<ref>[فرهنگ علوم انسانی، داریوش آشوری، نشر مرکز، چاپ اول، ۱۳۷۴، تهران، وص ۹۱، مدخل Deism]</ref>، '''خدااِنگاری''' {{انگلیسی|Deism}} یا '''دئیسم''' برگرفته از واژه لاتین deus به معنای [خدای]، فلسفه ایفلسفه‌ای است که می گویدمی‌گوید [[خدا]] وجود دارد و به عنوان آفرینده و دادار، عامل خلق همه چیز است؛ دئیسم مداخله مستقیم خداوند در عملکرد جهان را رد می کندمی‌کند (خداباوری دین‌ناباورانه). دادارباوری مرتبط با [[فلسفه دین|فلسفه دینی]] و جنبشی است که وجود خدا را از [[عقل]] استنتاج می‌کند. دادارباوری دربارهٔ این کهاینکه خدا در خارج از گیتی چه انجام میدهد،می‌دهد، هیچ‌گونه موضع‌گیری نمی‌کند. برخلاف اصل [[اعتمادگرایی]] در ادیان [[اسلام]]، [[مسیحیت]]، [[یهودیت]] است که بر وحی در کتب‌ تکیّه می‌کنند.<ref>[http://www.vatican.va/archive/catechism/p1s1c1.htm#III Catechism of the Catholic Church - Man's capacity for God]</ref>
خداانگاران بیشتر، رویدادهای [[فراطبیعی]] مانند معجزه و پیش‌گویی را رد می‌کنند و باورمندندباور دارند که خدا در زندگی انسان هاانسان‌ها و قوانین طبیعی گیتی مداخله نمی‌کند. آنچه که آئین‌های سازماندهی‌شده، [[وحی]] و [[کتاب آسمانی]] می‌نامند، خداانگاران تفسیرها و برداشت‌های دیگر می‌دانند. به باور خداانگاران بزرگ‌ترین هدیه‌ای که خدا به انسان داده‌است، [[دین]] نیست، بلکه قدرت درک و [[استنتاج]] و نتیجه گیرینتیجه‌گیری است. می‌توان گفت خداانگاران خدا را تنها یک خالق میدانندمی‌دانند نه یک ناظر.
 
دادارباوری در قرن ۱۷ و ۱۸ در دوره [[روشنگری]] به‌ویژه در [[فرانسه]]، [[پادشاه متحده]] [[ایالات متحده]] رواج بسیار یافت. به‌ویژه در میان مسیحیانی که نمی‌توانستند مفاهیمی مانند [[تثلیث|سه‌گانگی خدا]]، الٰهی بودن [[مسیح]]، معجزه‌ها، بی‌خطایی نوشته‌ها یا [[عصمت وحی]] را قبول کنند، امّا به خدای یکتا اعتقاد داشته باشند. در ابتدا گروه خاصّی تشکیل نشده بود، ولی این بینش بعدها باعث به وجود آمدن آیین‌هایی مانند [[توحید (اسلام)|توحیدگرایی]] و [[جهان‌گرایی توحیدگرا]] بودن شد، و تا امروز به شکل‌های دادارباوری مدرن و دادارباوری کلاسیک ادامه دارد.