پهلوی سنگ‌نوشته‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز تبدیل فاصله به نیم‌فاصله. صفحه پهلوی کتیبه‌ای قبلا موجود بود و به خط پهلوی ری- دایرکت شده بود.محتوای صفحه را پاک می‌کنم تا ببینم آیا می‌شود ری-دایرکت کرد به اینجا. برچسب‌ها: خالی کردن برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار همهٔ رده‌ها را حذف کرد ویرایش مبدأ ۲۰۱۷ |
برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۱:
'''پهلوی کتیبه‌ای''' نام دو شیوه نوشتاری خط پهلوی است. یکی خط پهلوی اشکانی یا پارتی و دومی خط پهلوی ساسانی.{{Infobox writing system|name=پهلوی کتیبه‌ای|type=[[Abjad]]|languages=[[Middle Iranian languages]]|time=171–38 BC|fam1=[[Aramaic alphabet]]|fam2=[[Pahlavi scripts]]|sample=Stone block with Paikuli inscription.JPG|caption=Inscribed stone block from the [[Paikuli inscription]]|imagesize=|unicode=[https://www.unicode.org/charts/PDF/U10B60.pdf U+10B60–U+10B7F]|iso15924=131|note=none}}
[[پرونده:Das_Buch_der_Schrift_(Faulmann)_104.jpg|بندانگشتی]]
پهلوی کتیبه‌ای اولین شکل تایید شده متن های پهلوی است که در قطعات سفالی پیدا شده و قدمت آن به سلطنت [[مهرداد یکم]] ''(R.'' 171-38 پیش از میلاد) میرسد. از دیگر شواهد اولیه می توان به کتیبه نوشته های پهلوی بر روی سکه های [[شاهنشاهی اشکانی|دوران ارساسید]] و سنگ نوشته های پادشاهان [[شاهنشاهی ساسانی|ساسانی]] و سایر افراد برجسته مانند [[کرتیر|کارتیر]] اشاره کرد.
== حروف ==
پهلوی کتیبه ای از 19 حرف غیر متصل استفاده می کند <ref name="L207207">{{Cite web|url=https://www.unicode.org/L2/L2007/07207r-n3286r-parthian-pahlavi.pdf|title=L2/07-207R: Proposal for encoding the Inscriptional Parthian, Inscriptional Pahlavi, and Psalter Pahlavi scripts in the SMP of the UCS|date=2007-08-24|first=Michael|last=Everson|first2=Roozbeh|last2=Pournader}}</ref> <ref>{{Citation|last=Livinsky|volume=3. The crossroads of civilizations: A.D. 250 to 750|publisher=Motilal Banarsidass|editor-last=Dani|editor-first=Ahmad Hasan|series=Multiple history|last4=Masson|first4=Vadim Mikhaĭlovich|title=History of civilizations of Central Asia|first=BA|isbn=978-81-208-1540-7|place=Delhi|date=March 1999|first3=R Shabani|last3=Samghabadi|first2=Zhang|last2=Guang‐Da|page=89}}.</ref>:
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
! نام {{Cref2|A}}
! تصویر
! پیامک
! [[الفبای آوانگاری بین‌المللی|IPA]] <ref name="WWS">{{Cite book|title=The World's Writing Systems|year=1996|editor-first=Peter T.|editor-last=Daniels|editor-link=Peter T. Daniels|editor2-last=Bright|editor2-first=William|editor2-link=William Bright|publisher=Oxford University Press, Inc|isbn=978-0195079937|pages=[https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/518 518]|url=https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/518}}</ref>
|-
| align="left" | الف
|[[File:InscriptionPahlavi-a.svg|32x32پیکسل]]
|{{huge|{{Script|Phli|𐭠}}}}
| / a /، / aː /
|-
| align="left" | بث
|[[File:InscriptionPahlavi-b.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭡}}}}
| / b / ، / w /
|-
| align="left" | گیمل
|[[File:InscriptionPahlavi-g.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭢}}}}
| / ɡ / ، / j /
|-
| align="left" | دلت
|[[File:InscriptionPahlavi-d.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭣}}}}
| /دی جی/
|-
| align="left" | او
|[[File:InscriptionPahlavi-h.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭤}}}}
| / ساعت /
|-
| align="left" | واو آیین رش
|[[File:InscriptionPahlavi-v.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭥}}}}
| / w / ، / ʕ / ، / r /
|-
| align="left" | زایین
|[[File:InscriptionPahlavi-z.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭦}}}}
| / z /
|-
| align="left" | هث
|[[File:InscriptionPahlavi-heth.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭧}}}}
| / h / ، / x /
|-
| align="left" | تت
|[[File:InscriptionPahlavi-Ta.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭨}}}}
| / tˤ /
|-
| align="left" | یود
|[[File:InscriptionPahlavi-y.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭩}}}}
| / j / ، / eː / ، / iː / ، / d̠͡ʒ /
|-
| align="left" | کاف
|[[File:InscriptionPahlavi-k.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭪}}}}
| / k / ، / ɡ /
|-
| align="left" | لامده
|[[File:InscriptionPahlavi-l.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭫}}}}
| / l / ، / r /
|-
| align="left" | مم قوف
|[[File:InscriptionPahlavi-m.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭬}}}}
| / m / ، / q /
|-
| align="left" | راهبه
|[[File:InscriptionPahlavi-n.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭭}}}}
| / n /
|-
| align="left" | سامخ
|[[File:Inscription_Pahlavi_letter_samekh.svg|20x20پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭮}}}}
| / s / ، / h /
|-
| align="left" | پلی اتیلن
|[[File:InscriptionPahlavi-p.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭯}}}}
| / p / ، / b / ، / f /
|-
| align="left" | Sadhe
|[[File:InscriptionPahlavi-Q.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭰}}}}
| / t̠͡ʃ / ، / d̠͡ʒ / ، / z /
|-
| align="left" | شین
|[[File:InscriptionPahlavi-sh.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭱}}}}
| / ʃ /
|-
| align="left" | تاو
|[[File:InscriptionPahlavi-taw.svg|32x32پیکسل]]
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭲}}}}
| / t / ، / d /
|}
{{Cnote2 Begin}}
{{Cnote2|A|Letter names are based on the corresponding Imperial Aramaic characters<ref name="L207207"/>}}
{{Cnote2 End}}
== شماره ها ==
پهلوی کتیبه ای [[دستگاه شمارش|اعداد]] خاص خود را دارد:
{| class="wikitable" style="text-align: center;"
! colspan="2" | مقدار
! 1
! 2
! 3
! 4
! 10
! 20
! 100
! 1000
|-
! rowspan="2" | امضاء کردن
! تصویر
|[[File:InscriptionPahlavi-1.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-2.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-3.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-4.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-10.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-20.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-100.svg|32x32پیکسل]]
|[[File:InscriptionPahlavi-1000.svg|32x32پیکسل]]
|-
! پیامک
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭸}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭹}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭺}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭻}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭼}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭽}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭾}}}}
|<templatestyles src="Script/styles_pahlavi.css" /> {{خیلی بزرگ|{{Script|Phli|𐭿}}}}
|}
اعداد از راست به چپ نوشته می شوند. اعداد بدون ارتباط عددی معنادار به یکدیگر افزوده می شوند. به عنوان مثال ، 24 به صورت {{Script|Phli|𐭽𐭻}} نوشته می شود (20 + 4). <ref name="L207207">{{Cite web|url=https://www.unicode.org/L2/L2007/07207r-n3286r-parthian-pahlavi.pdf|title=L2/07-207R: Proposal for encoding the Inscriptional Parthian, Inscriptional Pahlavi, and Psalter Pahlavi scripts in the SMP of the UCS|date=2007-08-24|first=Michael|last=Everson|first2=Roozbeh|last2=Pournader}}</ref>
== یونیکد ==
نسخه پهلوی کتیبه ای با انتشار نسخه 5.2 [[یونیکد|یونیکد]] در اکتبر 2009 به این استاندارد اضافه شد.
[[صفحه‌ها (یونیکد)|بلوک یونی کد]] مربوط به پهلوی کتیبه ای U + 10B60 – U + 10B7F است: {{Unicode chart Inscriptional Pahlavi}}
== گالری ==
<gallery>
پرونده:Taq-e Bostan - Pahlavi writing.jpg|متن پهلوی کتیبه ای از [[شاپور سوم]] در [[طاق‌بستان|طاق بستان]] ، قرن چهارم
پرونده:Naqshe Rajab Darafsh Ordibehesht 93 (1).jpg|[[کرتیر]] کتیبه 's در [[نقش رجب]]
پرونده:Gold-Münze Ardaschir I Sassaniden.jpg|سکه [[اردشیر اول]] (r. 224–42) با نوشته های پهلوی کتیبه ای
پرونده:MIK - Sassaniden Pahlavi-Monogramm.jpg|نقش برجسته ساسانی با [[تک‌نگاشت|مونوگرام]] Inspr پهلوی کتیبه ای که مخفف ''abzūn farr است'' ، به معنی "ممکن است که ''[[فر]]'' او افزایش یابد!"
</gallery>
== منابع ==
{{پانویس}}
[[رده:پارسی میانه]]
[[رده:سنگ‌نبشته‌های ایران]]
[[رده:سامانه‌های نوشتاری ابجد]]
[[رده:خط‌های فارسی]]
| |||