تفاوت میان نسخه‌های «استخوان»

استخوان‌های بدن از بافت [[سفتی|سخت]] و محکمی به نام [[بافت استخوانی]] [[بافت همبند|همبند]] تشکیل شده‌است. استخوان یک بافت زنده و در واقع یک [[اندام]] است. رشد می‌کند، تغذیه می‌کند، تغییر شکل می‌دهد و می‌میرد. استخوان از سلول‌هایی تشکیل شده که به آن‌ها سلول‌های استخوانی یانام [[استئوسیتاستخوان‌یاخته]] (Osteocyteاُستئوسیت) می‌گویند. این سلول‌ها در کنار یکدیگر قرار نداشته و از هم فاصله زیادی دارند. فاصله بین این سلول‌هایاخته‌ها را ماده‌ای بنام مادهٔ میان‌یاخته‌ای (بین سلولی) پر کرده‌است. این ماده را [[ماتریکس]]داربست (Matrixماتریکس) هم می‌گویند. این ماده یک داربست و شبکهٔ سه بعدیسه‌بعدی از پروتئین و مواد قندی بخصوصی تشکیل شده که روی آن املاح کلسیم رسوب کرده‌است. این املاح کلسیم عمدتاً از جنس [[هیدروکسی آپاتیت]] ([[:en:Hydroxyapatite|Hydroxyapatite]]) هستند. استخوان سخت‌ترین بافت همبند یا پیوندی است.

بافت استخوانی دو نوع است متراکم و اسفنجی. در بافت متراکم طرز قرار گرفتن و ساختمان ماده بین استخوانی نظم خاصی داشتهداشته، وبطوری‌کهبطوری‌که املاح معدنی آن به شکل تیغه‌های مدور متحدالمرکزیهم‌مرکزی در کنار هم قرار دارند. بهدر مرکز این تیغه‌ها (لاملا (Lamella)، می‌گویند. در مرکز این دوایر متحدالمرکز تیغه‌ای شکل، کانالمجرایی توخالی وجود دارد که حاویدربردارنده [[رگ خونی|عروق]] و [[اعصاب]] است. به این کانال یا مجرا کانال[[مجرای هاورس (Haversian canal)]] می‌گویند. یک مجرای هاورس و ۶–۵ تیغه استخوانی دایره‌ای که دور آن را گرفته‌اند یک ساختمان ظریف را درست می‌کند که به آن سیستمسامانه هاورس (Haversian system) می‌گویند.

عروقی که در کانالمجرای هاورس سیر می‌کنند وظیفهٔ تغذیهٔ سلول‌های استخوانی یا استئوسیت‌هااستخوان‌یاخته‌ها را به عهده دارند. هر سلول استخوانی در یک محفظهٔ کوچک به نام لاکوناحفره (Lacunaلاکونا) قرار دارد. لاکوناهااین حفره‌ها از طریق مجاریراهچه‌های باریکی به کانالمجرای هاورسی متصل هستند و از آن طریق اکسیژن و مواد غذایی را به استئوسیت‌هااستخوان‌یاخته‌ها می‌رسانند. فاصلهٔ لاکوناهاحفره‌ها تا کانالمجرای هاورس از یک دهم میلی‌متر کمتر است. در بافت اسفنجی تیغه‌های استخوانی نامنظم هستند. وکانالو مجرا و سیستمسامانه هاورس وجود ندارد؛ندارد و در حفره‌ها با ماده ایماده‌ای نرم حاوی سلول بنیادی و چربی به نام مغز قرمز پر شدهشده‌اند. مغز قرمز تولید سلول‌های خونی مثل گلبول قرمز را برعهده دارد. مقدار ونوع بافت استخوانی در استخوان‌های مختلف بدن متفاوت است. مثلاً درتنهٔ استخوان ران بافت متراکم وجود دارد در مجرای میانی استخوان ران مغز زرد وجود دارد. مغز زرد از مقدار زیاد چربی ساخته شده. توجه به این نکته لازم است که بافت متراکم تولید گلبول قرمز و سلول خونی ندارد اما در شرایطی مثل کم خونی مغز زرد به مغز قرمز تبدیل شده وبه تولید گلبول کمک می‌کند.