آرش (برخوانی): تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
InternetArchiveBot (بحث | مشارکت‌ها)
نجات ۲ منبع و علامت‌زدن ۰ به‌عنوان مرده.) #IABot (v2.0.1
Behrouz.rayini (بحث | مشارکت‌ها)
اصلاح ارقام
خط ۲۴:
}}
{{بهرام بیضایی (نوار کناری)}}
'''''آرش''''' نوشته‌ای است از [[بهرام بیضایی]]. نویسنده آن را «[[برخوانی]]» نامیده است و در چاپ‌های متأخّر در کتاب ''[[سه برخوانی]]'' (۱۳۷۶) همراهِ دو برخوانی دیگر به نام‌های «[[اژدهاک]]» و «[[کارنامه‌ی بندار بیدخش]]» چاپ کرده‌است.<ref>http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/551015</ref><ref>https://openlibrary.org/works/OL12385322W/Sih_bar_khvānī</ref> ''آرش'' پیش‌تر در سال ۱۳۵۶ جداگانه چاپ شده بود.<ref>https://openlibrary.org/works/OL2609176W/ĀRAŠ</ref><ref name="opac.nlai.ir">http://opac.nlai.ir/opac-prod/bibliographic/505789</ref>
بهرام بیضایی نخست آرش را بین سال‌های ۱۳۳۴ و ۱۳۳۷ نوشت. سپس از ۱۳۳۸ تا ۱۳۴۰ متن را ویرایش و گسترده‌تر کرد. در سال ۱۳۴۲ آن را برای چاپ به کتاب ماه کیهان سپرد، اما این مجله توقیف گردید. سرانجام در تابستان ۱۳۵۶ آرش بیضایی برای نخستین بار توسط انتشارات نیلوفر چاپ شد. این نسخه تا دو دهه پس از آن نیز به‌چاپ می‌رسید. از سال ۱۳۷۶ تاکنون آرش همراه دو نمایشنامه دیگر با نام‌های «اژدهاک» و «کارنامه بندار بیدخش» در کتابی به نام سه برخوانی توسط نشر روشنگران و مطالعات زنان منتشر می‌شود. سه برخوانی بیضایی به بازخوانی سه روایت تاریخی/اسطوره‌ای می‌پردازد که دومین روایت درباره آرش است. <ref>{{یادکرد کتاب |نام خانوادگی= طاهری|نشانی=https://www.academia.edu/43149856/%D8%A7%D8%B2_%D8%A2%D8%B1%D8%B4_%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D8%B7%DB%8C%D8%B1%DB%8C_%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DB%8C_%D8%AA%D8%A7_%D8%A2%D8%B1%D8%B4_%D8%A8%D8%B1%D8%AE%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C_%D8%A8%DB%8C%D8%B6%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%DB%8C%DA%A9_%D8%A8%D8%B1%D8%B1%D8%B3%DB%8C_%D8%AA%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D9%82%DB%8C_%D8%B5%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%84%D8%AF%DB%8C%D9%86_%D8%B7%D8%A7%D9%87%D8%B1%DB%8C_From_mythohistorical_Arash_to_Arash_in_Beyzais_recitation_a_comparative_study_Sadreddin_Taheri_|نام= صدرالدین و تکتم نوبخت|کتاب= از آرش اساطیری/تاریخی تا آرش برخوانی بیضایی| ناشر= نشریه ادبیات تطبیقی، شماره ۱۶، صفحه ۷۶| سال=۱۳۹۶}}</ref>
 
== موضوع و داستان ==
''آرش''ِ بیضایی یکی از بازگفت‌هایی است که از پسِ شناساندنِ افسانهٔ کهن [[آرش کمانگیر|آرش]] در کتاب ''داستان‌های ایران باستان'' (تهران ۱۳۳۶) [[احسان یارشاطر]] پیدا شد.<ref name="iranicaonline.org">{{یادکرد وب |url=http://www.iranicaonline.org/articles/aras-avestan-erexsa |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=18 ژوئیه 2014 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20170624210132/http://www.iranicaonline.org/articles/aras-avestan-erexsa |archivedate=24 ژوئن 2017 |dead-url=yes }}</ref> ''آرش تیرانداز'' یا ''آرش شیواتیر'' [[ارسلان پوریا]] (چاپ اوّل ۱۳۳۸)، ''[[آرش کمانگیر (شعر)|آرش کمانگیر]]'' [[سیاوش کسرایی]] (۱۳۳۸)، «آرش در قلمرو تردید» [[نادر ابراهیمی]] (۱۳۴۲) و ''حماسه آرش'' [[مهرداد اوستا]] (۱۳۴۴) روایت‌های دیگری تحت تأثیر حماسهٔ [[آرش]] در اندیشهٔ نویسندگان دههٔ چهل هستند.<ref name="iranicaonline.org"/> از این میان کارِ بیضایی دیرتر از همه به چاپ رسید (۱۳۵۶).