موسیقی کلاسیک اندلسی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز افزودن پیوند رباب
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
خط ۵:
گفته می‌شود موسیقی کلاسیک [[اندلس (اسلامی)|اندلس]] در قرن ۹ در [[خلافت قرطبه|امارت کوردوبا]] ([[اندلس (اسلامی)|الأندلس]]) متولد شد. [[زریاب]] ([[زریاب|درگذشته]] ۸۵۷ میلادی)، [[موسیقی‌دان]]، [[خواننده]] و [[بربط|بربط‌نواز]] کرد ایرانی، که در [[عراق]]، آفریقای شمالی و اندلس می‌زیست، بعداً نوازنده دربار [[عبدالرحمن دوم|عبدالرحمان دوم]] در کوردوبا شد، گاهی اوقات اختراع آن را به حساب می [[زریاب|آورند]]. بعداً گفته می‌شود که شاعر، آهنگساز و فیلسوف [[ابن باجه]] ([[ابن باجه|متولد]] ۱۱۳۹ میلادی) از ساراگوسا سبک زریاب را با رویکردهای غربی ترکیب کرده و سبکی کاملاً جدید را تولید کرده‌است که در سرتاسر ایبریا و شمال آفریقا گسترش یافته‌است.<ref>{{Cite book|last=al-Tīfāshī|first=Aḥmad Ibn Yūsuf|title=al-Ṭarāʾiq wa-l-alḥān al-mūsīqiyya fī Ifrīqiya wa-l-Andalus|work=al-Mutʿat al-asmāʿ fī ʿilm al-samāʿ|publisher=edited by M. al-Ṭanjī in Al-Abhath 21: 1, 2, 3.|year=1968|isbn=|location=Beirut|pages=115}}</ref>
 
در قرن دهم، ایبریای مسلمان به مرکزی برای تولید ابزار موسیقی تبدیل شده بود. این کالاها به تدریج به [[پروانس|پرووانس]] گسترش یافتند، و بر [[تروبادور|ترابادورها]] و تروفرهای فرانسه تأثیر گذاشتند و در نهایت به بقیه اروپا رسیدند. کلمات انگلیسی "[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Lute lute]" (لوت)، "[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Rebec rebec]" (ربک)، "[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Guitar guitar]" (گیتار) و "[https://en.m.wikipedia.org/wiki/Naqareh naker]" (ناکر) از عربی [[عود (ساز)|عود]]، رباب،[[رباب]]، [[گیتار|قیتارا]] و [[نقاره|نقاره گرفته شده‌اند]]، گرچه برخی اصطلاحات عربی (به عنوان مثال qithara) به نوبه خود از [[لاتین عامیانه|لاتین]] ولگاری، [[زبان یونانی|یونانی]] و سایر زبانها مانند [[زبان فارسی|فارسی]] گرفته شده‌اند.
 
اسکان مجدد گسترده [[مسلمان|مسلمانان]] و [[سفاردی‌ها|یهودیان سفاردی]] از کوردوبا، سویا، والنسیا و گرانادا، با فرار از ''[[بازپس‌گیری اندلس]]''، باعث افزایش دامنه موسیقی اندلس شد، البته بدون تغییر. در آفریقای شمالی ، سنت‌های موسیقی اندلس همه دارای مجموعه ای معروف به '''"''[[نوبه (موسیقی)|نوبه]]"''''' (در عربی ''نوبه به معنای'': «نوبت» یا فرصتی برای اجرا است)، ایده‌ای که شاید از ''ایبریای'' اسلامی منشأ گرفته باشد، اما موارد مختلف دیگری به خود گرفت. در محیط‌های جدید شکل می‌گیرد.<ref>{{Cite journal|last=Davila|first=Carl|date=2020|title="Nawba"|url=|journal=Encyclopaedia of Islam, Third Edition|volume=|pages=|via=}}</ref> علاوه بر این، این مهاجران از قرن سیزدهم به بعد با جوامع قومی اندلس روبرو شدند که قبلاً به شمال آفریقا مهاجرت کرده بودند، که به این موسیقی نخبه کمک کرد تا ریشه دواند و در میان مخاطبان گسترده شود.<ref>{{Cite book|last=Davila|first=Carl|title=The Andalusian Music of Morocco: Al-Āla: History, Society and Text|publisher=Reichert Verlag|year=2013|isbn=978-3-89500-913-6|location=Wiesbaden|pages=133-147}}</ref>