اثر مارانگونی: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
←‏سازوکار: ابرابزار
خط ۱۱:
به هنگام پخش شدن یک مایع بر روی مایع یا سطح دیگر، هرچه کشش سطحی مایع پخش‌شونده بیشتر باشد، پخش شدن با انسجام و گستردگی بیشتری رخ می‌دهد. بر همین اساس هنگامی که یک مایع با کشش سطحی بالا روی سطحی آغشته به مایعی با کشش سطحی پایین پخش می‌شود، به‌طور طبیعی به جهت پدید آمدن گرادیان کشش سطحی در فصل مشترک دو مایع پس رانده می‌شود. گرادیان کشش سطحی می‌تواند بر اثر گرادیان غلظت یا گرادیان دما به وجود آید. (کشش سطحی در حالت کلی تابعیت دمایی دارد)
به عنوان مثال، در [[مشروبات الکلی]] چنین پدیده‌ای قابل مشاهده است و همان‌طور که در تصویر نیز نمایش داده شده‌است، از آن با نام از هم گسیختگی یاد می‌شود. این پدیده پیامد این واقعیت است که الکل نسبت به آب کشش سطحی پایین‌تری دارد. اگر اختلاط الکل و آب به شکل غیرهمگنی صورت گرفته باشد، در ناحیه‌ای با غلظت کمتر الکل (که دارای کشش سطحی بیشتر است) نسبت به ناحیه‌ای با غلظت بیشتر الکل (که دارای کشش سطحی کمتر است)، مخلوط روی سطح سیال زیرین با قدرت و انسجام بیشتری به حرکت در می‌آید. در نتیجه سیال تمایل دارد که در نواحی غنی‌تر از الکل به سوی کناره‌ها بگریزد تا به نوعی گرادیان کشش سطحی به وجود آمده را جبران کند. همچنین این پدیده به هنگام ریختن لایه‌ای نازک از آب روی سطحی صاف نیز قابل مشاهده است. اگر در این هنگام قطره‌ای الکل روی این لایه آب ریخته شود، لایه آب به سرعت به عقب رانده می‌شود.
در بررسی‌های کمی چنین پدیده‌هایی، [[عدد بدون بعد مارانگونی]] برای مقایسه اثرات کشش سطحی نسبت به نیروهای وابسته به [[ویسکوزیته]] به کار می‌رود.
 
روابط بسیار دقیق و دارای جزئیات ریاضیاتی در مورد این پدیده، بر اساس دیدگاه‌های [[معادلات ناویر-استوکس|معادلاتی ناویر-استوکس]] و معادلات [[ترمودینامیک|ترمودینامیکی]] در میان آثار [[سابراهمانین چاندراسکار]] در حوزه‌های [[هیدرودینامیک|هیدرودینامیکی]] و پایداری هیدرومغناطیسی یافت می‌شود. این آثار برای نخستین بار در سال ۱۹۶۱ توسط انتشارات [[آکسفورد]] و در بازنشر آن در سال ۱۹۸۱ توسط انتشارات دوور<ref>Dover Publications</ref> به چاپ رسیده‌است.