از قطبنماهای پیشرفته در اندازهگیری [[طول جغرافیایی]] و [[عرض جغرافیایی|عرض جغرافیاییِ]] محل نیز استفاده میکنند که در [[نقشهخوانی]]، پیادهسازی عملیات نظامی، [[دیدهبانی]] در مناطق جنگی و … نقش تعیینکننده دارند.
#
== قطبنمای M1 ==
#
ساختمان قطبنمای M1
#
# دستگیره یا شصتی: حلقهای است که در انتهای قطبنما قرار دارد و برای نگهداشتن قطبنما به حالت تراز در موقع استفاده بکار میرود.
#
# در قطبنما: درپوشی است آلومینیومی که در وسط آن تار موئی قرار دارد و کاربرد تارموئی مانند مگسک اسلحه است و دو سر تار موئی دو نقطه فسفری (شبنما) وجود دارد و در موقع کار شبانه از آن استفاده میشود. در حاشیه در قطبنما خطکشی تعبیه شدهاست و بر اساس مقیاس ۰۰۰/۵۰: ۱ بر مبنای کیلومتر مدرج شدهاست.
#
# تیغه نشانه روی و عدسی چشمی: تیغه ایست که بالای آن شکاف کوچکی همانند شکاف درجه اسلحه است و با زاویه ۴۵ درجه نسبت به صفحه مدرج قرار میگیرد و در موقع گرا گرفتن با کمک تار موئی بکار میرود. در این حال توسط عدسی چشمی که در وسط تیغه تعبیه شده اعداد مربوط به گرای هدف نشانه روی شده قرائت میشود. خواباندن تیغه بر روی صفحه قطبنما سبب قفل شدن صفحه مدرج میشود.
#
# بدنه: کلیه اجزای قطبنما در داخل بدنه که از جنس آلومینیوم است قرار دارد. در کنار این محفظه خطکشی تعبیه شده که با بازشدن کامل در قطبنما، خطکشی قطبنما را کامل میکند.
##
# طوقه کار در شب: طوقه متحرکی است که جداره خارجی آن دندانه دار است و تعداد ۱۲۰ دندانه دارد این دندانهها با زائدهای در کنار قطبنما در تماس است که به هنگام چرخش تق تق صدا میدهد و هر تقه برابر ۳ درجه است. بر روی صفحه طوقه یک خط و یک نقطه فسفری مشاهده میشود که در موقع کار در شب از آن استفاده میشود. (زاویه بین خط و نقطه ۴۵ درجه و ۱۵ تقه است)
##
# صفحه ثابت: در زیر طوقه کار درشب صفحه شیشهای ثابتی قرار دارد که روی آن یک خط سیاه به نام شاخص تعبیه شده. این خط درست در امتداد شکاف تیغه نشانه روی و تار موئی قرار دارد که در موقع گرا گرفتن هر عددی زیر شاخص باشد گرای آن امتداد است.
# صفحه مدرّج: صفحه ایست لغزنده که عقربه مغناطیسی روی آن نقش بستهاست. بر روی این صفحه دو گونه تقسیمبندی وجود دارد.
## تقسیمبندی داخلی که برحسب درجه صورت گرفته و به رنگ قرمز میباشد که به ازای هر ۵ درجه علامتگذاری وهر ۲۰ درجه عددگذاری شدهاست. (محیط دایره به ۳۶۰ قسمت مساوی تقسیم شده و زاویه بین دو شعاع دایره که یک قسمت را فرا گرفتهاست، یک درجه نام دارد).
## تقسیمبندی خارجی که برحسب میلیم غربی و برنگ سیاه است که به ازای هر ۲۰ میلیم علامتگذاری و هر هر ۲۰۰ میلیم عددگذاری شدهاست ولی دو صفر سمت راست آن اعداد به منظور اختصار حذف شدهاست. (در این تقسیمبندی محیط دایره به ۶۴۰۰ قسمت تقسیم شده که هر قسمت آن را یک میلیم گویند).