نیوبیم: تفاوت میان نسخه‌ها

'''نیوبیوم''' {{به انگلیسی|Niobium}}، که با عنوان '''کلمبیوم''' {{به انگلیسی|columbium}} نیز شناخته می شود،می‌شود، یک [[عنصر شیمیایی]] با نماد Nb (Cb سابق) و شماره اتمی 41۴۱ است. نیوبیوم یک [[فلز واسطه]] خاکستری روشن، بلوری و [[شکل‌پذیری|شکل پذیرشکل‌پذیر]] است. نیوبیوم خالص دارای [[سختی موس|درجه سختی Mohs]] مشابه [[تیتانیوم]] خالص استاست،<ref name="r1">{{cite book|editor=G.V. Samsonov|chapter=Mechanical Properties of the Elements|doi=10.1007/978-1-4684-6066-7_7|isbn=978-1-4684-6066-7|chapter-url=http://ihtik.lib.ru/2011.08_ihtik_nauka-tehnika/2011.08_ihtik_nauka-tehnika_3560.rar|title=Handbook of the physicochemical properties of the elements|pages=387–446|publisher=IFI-Plenum|place=New York, USA|year=1968|url-status=dead|archiveurl=https://web.archive.org/web/20150402123344/http://ihtik.lib.ru/2011.08_ihtik_nauka-tehnika/2011.08_ihtik_nauka-tehnika_3560.rar|archivedate=2 April 2015}}</ref>، و قابلیت شکل پذیریشکل‌پذیری آن مشابه [[آهن]] است. نیوبیوم در [[جو زمین]] بسیار آهسته اکسید می شود،می‌شود، از این رو کاربرد آن در جواهرات به عنوان یک جایگزین ضد آلرژی برای نیکل در نظر گرفته می شودمی‌شود.

کلومبیوم نامی بود که هاچت به این عنصر داده بود، اما انجمن International Union of Pure and Applied Chemistry به‌طور رسمی نام نوبیوم را در سال ۱۹۵۰ بعد از حدوداً صد سال مباحثه برای این عنصر برگزید. بسیاری از انجمنهای شیمی و سازمان‌های دولتی نام رسمی انجمن IUPAC را برای این عنصر بکار بردند، در حالی که بسیاری از فلز شناسان و بیشتر تولیدکنندگان اقتصادی امریکاییآمریکایی هنوز این فلز را با نام اصلی کلمبیوم می‌نامند.

نوبیوم یک فلز خاکستری و هادی جریان الکتریسیته است که هنگامی که برای مدت زمانی در دمای اتاق در معرض هوا قرار بگیرد، به رنگ آبی کمرنگ در می‌آید. خصوصیات شیمیایی نوبیوم کم و بیش همانند خصوصیات شیمیایی تانتالیوم می‌باشد که در جدول تناوبی در زیر نوبیوم قرار دارد.

نیوبیوم عنصری است فلزی. با عدداتمی ۴۱ ٬در گروه VB و دوره پنجم جدول تناوبی جای دارد. جرم اتمی ۹۲٫۹۰۶۴، ظرفیتها ۲٬۳٬۴٬۵ . ایزتوپ پایدار ندارد.

فلز شکل پذیرشکل‌پذیر چکش خوار سفید مایل به خاکستری، در دمای اتاق از جلا نمی‌افتد یا اکسیده نمی‌شود، جرم حجمی ۸٫۵۷٬۸٫۵۷، نقطه ذوب ۲۴۶۸ . فقط هنگامی که گرم شود با هالوژنها و اکسیژن واکنش پذیر می‌شود تا ۱۰۰ درجه اسید نیتریک بر آن اثر ندارد.

یکی از مواد مورد استفاده نوبیوم ،نوبیوم، در فلزات ضد زنگضدزنگ بوده و به عنوان آلیاژ فلزات غیر آهنی بکار می‌رود. این آلیاژها بسیار قوی بوده، معمولاً برای ساخت خطوط لوله به کار می‌روند.

این فلز مقطع عرضی کمی در برابر نوترونهای گرمایی داشته ،داشته، بنابریان در صنایع هسته‌ای کاربرد دارد. این فلز همچنین برای جوشکاری طاقها و میله‌های ضد زنگضدزنگ نیز کاربرد دارد.

به دلیل رنگ آبی آن به عنوان آلیاژ در صنعت طلا و جواهر کاربرد دارد. مقدار قابل توجهی از این فلز به صورت خالص در نیکل و کبالت و آهن برای ساخت آلیاژهای سنگین که در در اجزای موتورهای جت ،جت، موشک‌ها و دیگر تجهیزاتی که مقاومت بالا در مقابل گرما باید داشته باشند، بکار می‌رود. مثلاً سیستم‌های پیشرفته ساختار فضایی نظیر آنچه که در برنامه نجومی Gemini بکار می‌رود، از این فلز استفاده می‌کنند.

همچنین یکی از سه عنصر ابر هادی از نوع دوم می‌باشد. ( دو عنصر دیگر عبارتند از وانادیوم و تکنتیوم ) این بدان معناست که این