مارتنزیت: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ویرایش به‌وسیلهٔ ابرابزار: |
جزبدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲:
[[Image:Steel 035 water quenched.png|thumb|200px|0.35%Cفولاد خنک شده در اب از ۸۷۰ °C]]
'''مارتنزیت''' {{به انگلیسی|Martensite}} فازی است که با یک تبدیل بدون انتشار، و برشی آستنیت در فولادها شکل می‌گیرد و ساختار اصلی فولادهای سخت شده‌است. از آنجایی که مارتنزیت در شرایط تعادل شکل نمی‌گیرد، در [[نمودار فازی آهن-کربن|نمودار آهن-کربن]] نیز نشان داده نمی‌شود. به‌طور کلی برای ایجاد مارتنزیت باید یک خنک کاری سریع تا زیر ''دمای بحرانی پایین'' (A<sub>1</sub>) انجام شود. همان‌طور که از نمودار آهن-کربن نیز انتظار می‌رود اگر فولاد تا زیر دمای A<sub>1</sub> گرم شود، مارتنزیت در نهایت به فازهای [[سمنتیت]] و [[فریت]] تجزیه می‌شود.<ref name=":12">{{یادکرد کتاب|عنوان=ASM Handbook: Steel heat treating, fundamentals and processes. Volume 4A|سال=2013|ناشر=ASM International|نویسنده=Jon L. Dossett, George E. Totten|صص=13}}</ref>
== خواص ==
مارتنزیت در [[فولاد کربنی|فولادهای کربنی]] با [[آبدهی (مکانیک)|خنک کردن]] (quenching) [[آستنیت]] با سرعت بسیار بالا به دست می‌آید که اتم‌های کربن زمان لازم برای نفوذ در ساختار کریستالی برای تشکیل [[سمنتیت]] (Fe<sub>3</sub>C) پیدا نمی‌کنند. آستنیت (γ-Fe، آهن گاما)، یک محلول جامد از آهن و عناصر آلیاژی است. تشکیل مارتنزیت همواره همراه با مقدار قابل ملاحظه ای تغییر شکل مومسان در فاز آستنیت مادر است. تنش یا نیروی عکس‌العمل حاصل از تغییر شکل مومسان آستنیت بر روی بلور مارتنزیت، رشد بلور مارتنزیتی را محدود کرده و ادامهٔ دگرگونی فقط با جوانه زنی بلورهای جدید مارتنزیت امکان‌پذیر است. صفحاتی از بلورهای آستنیت که بلورهای مارتنزیتی ترجیحاً بر روی آن‌ها تشکیل می‌شود به صفجات رابط موسومند. اگر فاز آستنیت نتواند تغییر شکل‌های مومسان حاصل از برش‌های مارتنزیت را تحمل کند در فصل مشترک مارتنزیت - آستنیت مادر جدایش یا ترک خوردگی ایجاد می‌گردد. در نتیجه خنک کردن سریع، آستنیت FCC به فرم BCT به نام مارتنزیت تبدیل می‌شود که با کربن اشباع شده‌است. تغییر شکل‌های برشی که موجب ایجاد تعداد زیاد نابجایی می‌شود، یک مکانیسم اصلی تقویت فولاد است. بالاترین سختی یک فولاد مرواریدی ۴۰۰ [[سختی برینل|برینل]] است در حالی که سختی مارتنزیت می‌تواند به ۷۰۰ برینل برسد.<ref name="Marks'">{{cite book|last=Baumeister, Avallone, Baumeister|title=Marks' Standard Handbook for Mechanical Engineers, 8th ed.|year=1978|url=https://archive.org/details/marksstandardhan00baum|publisher=McGraw Hill|isbn=978-0-07-004123-3|chapter=6|pages=[https://archive.org/details/marksstandardhan00baum/page/n16 17], 18}}</ref>
واکنشهای مارتنزیتی در تعدادی آلیاژهای آهنی زیرزمینی فاقد بینابینی مشاهده می‌شود، ساختار محصول از تقارن مکعب است اگر [https://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0257897299002960 parents phase] یک محلول جامد ایده‌آل و تتراگونال (t) باشد آنگاه مارتنزیت مقداری از نظم را به ارث می‌برد. از آستنیت در سیستم‌های خاص، با یک استنت کم از انرژی گسل انباشته (SFE) یک انتقال مارتنزیتی به یک محصول شش ضلعی کاملاً منسجم و بسته نزدیک (c.p.h (ϵ مشاهده می‌شود. در بیشتر موارد، تشکیل ϵ مارتنزیت پیش از تشکیل 'α مارتنزیت است، اما ممکن است در تغییر شکل کرنشی مرتبط با 'α مارتنزیت نیز تشکیل شود.
| |||