بیجار: تفاوت میان نسخه‌ها
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
خراب‌کاری برچسب: خنثی‌سازی |
خراب‌کاری برچسب: خنثی‌سازی |
||
خط ۹۵:
در خلال [[جنگ جهانی اول]] بین سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۱۸ میلادی راه بر نیروهای بیگانه در بیجار باز شد.
در سال ۱۹۱۶ ولایت [[گروس (بیجار)|گروس]] توسط روس‌ها و سپس عثمانی‌ها مورد حمله قرار گرفت، در اوایل جنگ مردم بیجار با نیروهای روس کنار آمدند اما بعد از آنکه شهر به دست عثمانی‌ها افتاد، آن‌ها به بهانه این‌که مردم با روس‌ها همکاری کرده‌اند، شهر را ویران و مسجد جامع را با گلوله‌های توپ تخریب کردند، نیروهای عثمانی مواد غذایی و غلات را از مردم تصاحب کردند و شرایط سختی را به وجود آوردند. شهر بیجار در جریان جنگ جهانی اول بارها بین دو دولت عثمانی و روسیه دست به دست گردید و صدمه فراوانی به شهر و مردم وارد آمد به‌طوری‌که بعد از جنگ حدود نیمی از جمعیت خود را از دست داد که تعدادی از آن‌ها در اثر جنگ و قحطی بعد از جنگ کشته شدند و تعدادی نیز با وجود آمدن این شرایط سخت مجبور به مهاجرت از این ولایت شدند، نیروهای انگلیس هم بعد از روس‌ها و عثمانی‌ها وارد بیجار شدند. پس از جنگ جهانی اول و بیرون رفتن قوای روسی و عثمانی [[گروس (بیجار)|گروس]] رونق گذشته خود را از دست داد.<ref name="BĪJĀR-iranicaonline"/><ref>Encyclopedia Iranica</ref>{{سخ}}نیروهای روس در هنگام تخلیه بیجار در دی ماه سال ۱۲۹۶ شمسی، بازار بیجار را آتش زده و غارت کردند،<ref>اسناد وزارت خارجه ایران''شماره سند: شماره صفحه ۳۴، شماره پرونده ۳۳، شماره کارتن ۳۷''</ref> همچنین آن‌ها وارد خانه‌های مردم شده و اموال آن‌ها را غارت کردند.<ref>سازمان اسناد و کتاب‌خانه ملی ایران''شماره سند: ۲۴۰، شماره حلقه ۱۹۴، شماره پرونده ۱۷، ش صفحه ۰ و ۱''</ref>
=== تصاویر بیجار در جنگ جهانی اول ===
{{وسط‌چین}}
<gallery>
Image:Bijar in First World War 1914-1918.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 2.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 3.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 4.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 5.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 6.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 7.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 8.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 9.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 10.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 11.JPG|
Image:Bijar in First World War (1914-1918) 12.JPG|
</gallery>
{{پایان}}
=== قحطی سال ۱۲۹۸–۱۲۹۶ ایران ===
[[قحطی سال ۱۲۹۸–۱۲۹۶ ایران|قحطی بزرگی]] که به‌دنبال جنگ جهانی اول و بین سال‌های ۱۲۹۸–۱۲۹۶ در ایران اتفاق افتاد، به شهر بیجار هم صدمات مالی و جانی زیادی وارد کرد.{{سخ}}در میان شهرهای غرب ایران که به اشغال قوای بیگانه در جنگ جهانی اول درآمدند، شهر بیجار بیشترین صدمه را دید، نیروهای روس و عثمانی در زمان جنگ غلات و حبوبات را تصاحب کردند، قحط سالی بعد از جنگ در بیجار به شکلی بود که به مدت چند ماه روزی دویست نفر بر اثر گرسنگی و بیماری جان خود را از دست می‌دادند، جمعیت شهر بیجار قبل از جنگ حدود ۲۰۰۰۰ نفر بود که بعد از جنگ و قحطی به حدود ۷۰۰۰ نفر کاهش یافت.<ref name=ToolAutoGenRef3>A. Cecil Edwards ''The Persian Carpet,, 1960''</ref>{{سخ}}به گفته داناهو، که یک افسر سیاسی اعزام شده به بیجار در زمان جنگ جهانی اول بوده‌است، جمعیت این شهر در سال ۱۹۱۸ و در پایان جنگ و قحطی برابر با ۱۰۰۰۰ هزار نفر بوده است.<ref name=ToolAutoGenRef1>مجد محمدقلی، ''قحطی بزرگ و نسل‌کشی در ایران، ۱۹۱۷–۱۹۱۹، انتشارات دانشگاهی آمریکا،''</ref>{{سخ}}داناهو در خاطراتش اشاره کرده‌است: هنگامی که این منطقه به دام قحطی افتاد، او چاره‌ای نداشته‌است جز آنکه برای کاستن از شدت درد و رنج فراگیر، با روند خرید گندم با پول انگلیسی‌ها همکاری کند.<ref>Donohoe ''Persian Expedition,، ص ۲۳۵''</ref>
=== قبل از تقسیم‌بندی استانی ===
شهر بیجار قبل از تقسیم‌بندی استانی مرکز '''ولایت گروس''' بوده‌است، [[گروس (بیجار)|گروس]] به محدوده‌ای شامل قسمت‌هایی از استان‌های قزوین، زنجان، همدان و کردستان کنونی اطلاق می‌شده است.
=== دوران پهلوی ===
با تقسیمات سیاسی کشور در سال ۱۳۱۶ شمسی که برای اولین بار بود در دوران پهلوی صورت می‌گرفت گروس از یک ولایت نیمه مستقل تنها به یک شهرستان کوچک به نام '''بیجار گروس''' که شامل هفت دهستان و ۲۶۷ روستای آباد بوده است، تبدیل شد.
=== استان‌های شش‌گانه ===
پس از نهضت مشروطیت، اولین قانون تقسیمات کشوری تحت عنوان قانون تشکیل ایالات و ولایات و دستورالعمل حکام در ۱۴ ذیقعده ۱۳۲۵ به تصویب رسید که بر اساس ماده ۲ آن، کشور به چهار ایالت آذربایجان، کرمان و بلوچستان، فارس، و خراسان تقسیم شده بود.
بر اساس قانون تقسیمات کشور و وظایف فرمانداران و بخشداران، مصوب ۱۶ آبان ۱۳۱۶، کشور به شش استان و پنجاه شهرستان تقسیم شد. مطابق این قانون، تقسیمات کشوری به ترتیب عبارت بود از: استان، شهرستان، بخش، دهستان، قصبه و ده. استان‌های کشور شامل استان‌های شمال، شمال‌غرب، شمال‌شرق، غرب، جنوب و استان مکران بود.
در این تقسیم‌بندی استان‌های کشور با توجه به موقعیت جغرافیایی استقرار آن‌ها و جهات اربعه، نام‌گذاری گردیدند که بیجار گروس در استان غرب جای گرفت.
گستردگی استان غرب به گونه‌ای بود که از نواحی کردستان تا خرمشهر و آبادان کنونی را در بر می‌گرفت و دوازده شهرستان تابع آن عبارت بودند از: کردستان، [[گروس (بیجار)|گروس]]، کرمانشاهان، باوندپور، پشت‌کوه، لرستان، بروجرد، همدان، ملایر، خرمشهر، آبادان و کهگیلویه.<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.dastour.ir/brows/?lid=%20%20%20%20%2024519 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۲۱ اکتبر ۲۰۱۳ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180808233839/http://www.dastour.ir/brows/?lid=%20%20%20%20%2024519 |archivedate=۸ اوت ۲۰۱۸ |dead-url=yes}}</ref><ref>http://www.webcitation.org/6EZdZ4rK1</ref>
=== استان‌های ده‌گانه ===
[[پرونده:Iran1934.PNG|بندانگشتی|نخستین [[استان‌های ایران|استان‌های ایران بر پایهٔ]] قانون اصلاح‌شدهٔ تقسیمات کشوری.]]
بر طبق قانون تقسیمات کشور و وظایف فرمانداران و بخشداران (مصوب ۳ بهمن ۱۳۱۶)، تعداد استان‌ها از شش استان به ده استان تغییر کرد. نام استان‌ها به ترتیب از یکم تا دهم شد. هر استان از چند شهرستان و هر شهرستان از چند بخش تشکیل می‌شد. علاوه بر این ده استان، پایتخت و نواحی پیرامون آن، استان مستقل تهران را تشکیل می‌داد. تا ۱۳۲۷ تعداد این استان‌ها ثابت ماند.
استان پنجم شامل یازده شهرستان: ایلام، شاه‌آباد، قصرشیرین، کرمانشاهان، سنندج، سقز، ملایر، نهاوند، تویسرکان، همدان و بیجار.
=== استان چهارم ===
با تقسیم آذربایجان و دو استان به نام استان‌های سوم و چهارم شهرستان بیجار گروس از استان پنجم جدا و به استان چهارم یا همان استان آذربایجان غربی پیوست، این تقسیم‌بندی در حدود سال ۱۳۱۸ شمسی انجام گرفت و بیجار گروس تا سال ۱۳۲۵ از توابع استان چهارم بود.
[[استان چهارم]] شامل شهرستان‌های:
* ۱ـ خوی
* ۲ـ رضائیه (ارومیه)
* ۳ـ مهاباد
* ۴ـ مراغه
* ۵ ـ بیجار<ref>{{یادکرد وب |url=http://www.dastour.ir/Brows/?lid=24595 |title=نسخه آرشیو شده |accessdate=۱۶ سپتامبر ۲۰۱۴ |archiveurl=https://web.archive.org/web/20130107203823/http://www.dastour.ir/Brows/?lid=24595 |archivedate=۷ ژانویه ۲۰۱۳ |dead-url=yes}}</ref>
=== ضمیمه استان همدان ===
شهرستان بیجار از سال ۱۳۲۵ تا سال ۱۳۳۷ در تقسیمات کشوری به استان همدان پیوست.
=== پیوستن به استان کردستان ===
با تشکیل استان کردستان در سال ۱۳۳۷ شهرستان بیجار گروس به کردستان پیوست.
شهر بیجار هم‌اینک مرکز شهرستان بیجار و در بخش [[بخش مرکزی شهرستان بیجار|مرکزی]] این شهرستان جای گرفته‌است.
{|class="wikitable"
|-
!style="background: #FFCC00; color:#000000" | بخش
!style="background: #FFCC00; color:#000000" | دهستان
!style="background: #FFCC00; color:#000000" | شهر
|-style="background: #FFFFFF; color:#000000"
| [[بخش مرکزی شهرستان بیجار|مرکزی]]||[[دهستان حومه (بیجار)]]{{سخ}}[[دهستان خورخوره (بیجار)|دهستان خورخوره]]{{سخ}}[[دهستان سیلتان]]{{سخ}}[[دهستان نجف‌آباد (بیجار)|دهستان نجف‌آباد]]{{سخ}}[[دهستان سیاه منصور]]|| بیجار{{سخ}}[[توپ‌آغاج (بیجار)|توپ‌آغاج]]<ref>[http://www.mehrnews.com/detail/News/1802249 خبرگزاری مهر: چهار شهر جدید به نقشه تقسیمات کشوری اضافه شد. ۹ بهمن ۱۳۹۱.]</ref>
|-style="background: #FFE88C; color:#000000"
| [[بخش چنگ الماس|چنگ الماس]] || [[دهستان بابارشانی]]{{سخ}}[[دهستان پیرتاج]]{{سخ}}[[دهستان خسروآباد]] || [[بابارشانی]]{{سخ}}[[پیرتاج]]
|-style="background: #FFFFFF; color:#000000"
|[[بخش کرانی|کرانی]] ||[[دهستان طغامین]]{{سخ}}[[دهستان کرانی]]{{سخ}}[[دهستان گرگین]]|| [[یاسوکند]]
|-style="background: #FFFFFF; color:#000000"
|}
== جغرافیای طبیعی و انسانی ==
| |||