ژان-فرانسوا لیوتار: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
جز ←‏گفتمان انگاره: رفع غلط املایی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۸:
|والدین= ژان-پیر لیوتار، مادلین کاوالی
|آرامگاه= [[فرانسه]] [[پرلاشز]]
|مدفن=
|پیشه = [[فیلسوف]] و [[نویسنده]]
|مکتب= [[فلسفهٔ پست‌مدرن]]
خط ۳۱:
 
== زندگی ==
ژان-فرانسوا لیوتار در ۱۰ [[اوت]] سال ۱۹۲۴ میلادی در شهر [[ورسای]] [[فرانسه]] زاده شد. پدرش ژان-پیر لیوتار (Jean-Pierre Lyotard) نمایندهٔ فروش و مادرش مادلین کاوالی (Madeleine Cavalli) بود. ژان در [[پاریس]] در مدارس بوفون (Buffon) و لویی-لُگران (Louis-le-Grand) درس خواند.<ref>Jacques Derrida, ''The Work of Mourning'', ed. Pascale-Anne Brault and Michael Naas, Chicago: University of Chicago Press, p. ۲۱۱.</ref> در جوانی آرزو داشت [[راهب]] دومنیک، [[نقاش]]، [[مورخ]] یا [[داستان‌نویس]]ی شود که مسیر حرکت وی به سمت [[فلسفه]] را هموار کند.{{مدرک}} لیوتار پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی در پاریس، پس از دو بار مردود شدن در امتحان ورودی مدارس عالی، سرانجام در [[دانشگاه سوربون]] در رشتهٔ [[فلسفه]] شروع به تحصیل کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی =http://www.zendagi.com/new_page_1026.htm | عنوان =پست مدرنیسم جامعه‌شناختی در برابر جامعه‌شناسی پست‌مدرنیسم | نویسنده =احمد محمدپور| تاریخ بازدید= ۲۷ دی ماه ۱۳۹۰ | ناشر = زندگی}}</ref> در [[دانشگاه سوربن]] با [[ژیل دلوز]] آشنا و دوست شد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی =http://www.iep.utm.edu/lyotard/ | عنوان =Jean-François Lyotard (۱۹۲۴—۱۹۹۸) | تاریخ بازید = ۱۸ ژانویه ۲۰۱۲ |ناشر = [[IPE]] | نویسنده = [[Ashley Woodward]]}}</ref> علاقهٔ نخستین او به [[فلسفه تفاوت‌ها]] منتج به پایان‌نامهٔ فوق لیسانس او دربارهدربارهٔ تفاوت به مثابهٔ مفهومی اخلاقی شد. پس از اخذ درجهٔ دکتری در سال ۱۹۴۸ با آندره مِه (Andrée May) ازدواج کرد و صاحب دو فرزند به نام‌های کورین و لورانس شد. لیوتار بعدها، در سال ۱۹۹۳، با دولور جیژِک (Dolores Djidzek) ازدواج کرد، که حاصل ازدواج دوم پسری به نام داوید بود.
 
لیوتار امتحان لازم برای اجازهٔ تدریس در فرانسه (agrégation) را پشت‌سر گذاشت و از سال ۱۹۵۲ به تدریس فلسفه در مدرسهٔ پسرانه‌ای در [[کنستانتین]] (Constantine) در بخش اشغالیِ فرانسه در شرق [[الجزایر]] پرداخت. او تا ۱۹۵۹ در این مدرسه به پسران پرسنل نظامی در لا فلِش (La Flèche) درس می‌داد و در همین ایام آثار [[کارل مارکس]] را مطالعه کرد و با وضعیت سیاسی الجزایر آشنا شد. او باور داشت محیط الجزایر مستعد [[انقلاب سوسیالیستی|انقلابی سوسیالیستی]] است{{مدرک}}. در سال ۱۹۵۴ لیوتار به سازمان انقلابی [[سوسیالیسم یا بربریسم]] (Socialisme ou Barbarie) پیوست. [[کرنلیوس کاستوریادیس]]، [[کلود لفورت]] و [[پیر سویریس]] از اعضای این سازمان بودند. لیوتار و [[پیر سویریس]] یکدیگر را در جلسهٔ اتحادیه در اواخر ۱۹۵۰ ملاقات کرده بودند. آنان دوستی طولانی‌مدت و نزدیکی داشتند. سرانجام دوستی آنان به واسطهٔ برخی تفاوت‌های نظری و سیاسی با مشکلاتی روبه‌رو شد.
خط ۳۹:
لیوتار به سمینارهای [[روان‌کاو]] رادیکال [[ژاک لاکان]] علاقه داشت و واکنش او به نظریات لاکان به بحث گفتمان و انگارهٔ او انجامید، که به خاطر آن درجهٔ دکترای خود را دریافت کرد.{{مدرک}} از ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۰، در سال ۱۹۸۷ استاد بازنشستهٔ [[دانشگاه ونسیس]] شد.{{مدرک}} انتشار کتاب وضعیت پست‌مدرن در ۱۹۷۹ به شهرت او بعدی جهانی داد.{{مدرک}} او در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰ خارج از [[فرانسه]] بسیار سخنرانی می‌کرد. لیوتار استاد [[دانشگاه اموری]] و عضو بنیانگذار و برای مدتی نیز رئیس [[کالج بین‌المللی فلسفه]] بود.{{مدرک}} لیوتار استاد در [[دانشگاه کالیفرنیا]] و نیز استاد دانشگاه‌های متعددی مانند [[دانشگاه جان هاپکینز]]، [[دانشگاه برکلی]]، [[دانشگاه سان دیاگو]]، [[دانشگاه مینه‌سوتا]]، [[دانشگاه مونترال]] [[کانادا]]، [[دانشگاه سگین]] [[آلمان غربی]] و [[دانشگاه سائوپائولو]] [[برزیل]] بود.{{مدرک}}
 
ژان-فرانسوا لیوتار در ۲۱ آوریل سال ۱۹۹۸ در حال آماده شدن برای کنفرانسی دربارهدربارهٔ [[پست‌مدرنیسم]] و نظریهٔ رسانه‌ها، ناگهان بر اثر [[سرطان خون]]{{مدرک}} که به سرعت پیشرفت کرده بود، درگذشت و در [[گورستان پرلاشز]] [[پاریس]] به خاک سپرده شد.{{مدرک}}
 
== محور افکار ==
کانون نوشته‌های لیوتار را پرسش‌هایی در باب [[سیاست]]، [[عدالت]]، و [[آزادی]] تشکیل می‌دهند. او چه دربارهدربارهٔ اثری هنری بحث کند، چه متنی ادبی، چه [[برهان‌های الاهیاتی]] و چه حتی از پایان دنیا، توجه‌اش همیشه معطوف به مسائل اجتماعی و اخلاقیی است که از این پرسش‌ها ناشی می‌شوند. لیوتار در وهلهٔ نخست [[فیلسوف|فیلسوفی]] سیاسی است که به شیوه‌های سازمان‌دهی و کنترل زندگی‌های ما به وسیلهٔ جوامع توجه دارد و تحلیل‌هایش از [[هنر]]، [[ادبیات]] و [[فرهنگ]] همگی به فهم این مسئله کمک می‌کنند. چالش‌های سرسختانهٔ لیوتار در برابر باورها، آموزه‌های سیاسی و رویه‌های فرهنگیِ مستقر، نوشته‌های او را همواره سردرگم‌کننده و دشوار، اما در عین حال برانگیزنده و الهام‌بخش، می‌کند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی =http://anthropology.ir/node/4352 | عنوان =ژان-فرانسوا لیوتار | تاریخ بازید = ۱ فوریه ۲۰۱۲ | ناشر = [[انسان‌شناسی و فرهنگ]] | نویسنده = [[بهرنگ پورحسینی]]}}</ref>
 
== آثار ==
لیوتار، آثار متعددی در زمینهٔ [[فلسفه]] و مفاهیم پست‌مدرن دارد. او همچنین، در رسالاتی که به با عناوینی همچون ''تشریح پست‌مدرن برای کودکان''، ''به‌سوی پست‌مدرن'' و ''افسانه‌های پست‌مدرن'' به زبان انگلیسی جمع‌آوری شده ‌است،شده‌است، بارها به ابعاد مختلف مفهوم [[پست‌مدرن]] اشاره کرده ‌استکرده‌است.
فهرستی از عمده کتاب‌های وی بدین شرح است:
{{چپ‌چین}}* ''Sur la constitution du temps par la couleur dans les œuvres récentes d'Albert Ayme'',<ref>{{Lien web|titre=Albert AYME - PEINTRE 1920-2012|url=http://www.albert-ayme.net|site=Albert AYME - PEINTRE 1920-2012|consulté le=2016-09-12}}</ref> Édition Traversière, 1980