'''قلعه دختر'''، یا '''قیزقالاسی'''، در [[شهرستان میانه]] قرار دارد که به شمارشماره ۸۷۰ جزو آثار ملی محسوب می شود. این قلعه به شکل چندضلعی آجری و در دو کیلومتری شمال [[کؤپروسو]] بر کوهی بنا شده است. بنای این قلعه را مربوط به قرن ۷ هجری تخمین زده اند. <ref>{{یادکرد وب| نشانی = http://www.iranview.ir/index.aspx?tm=2&cat=2&subcat=7¬e=880| عنوان = قیزقالاسی | تاریخ بازدید = آذر ۱۳۸۸ | تاریخ =۲۰/۰۳/۱۳۸۷| ناشر = نمای ایران | زبان = فارسی}}</ref>
== قیز قلعه سیقلعه‌سی ==
این قلعه در دو کیلو متری پلی شکسته بر روی [[رود قزل اوزن]] ([[پل دختر میانه]]) در بالای کوه [[قافلانکوه]] واقع شده است این قلعه بشکل کثیر الاکثیرالا ضلاع غیرمنتظم ساخته شده و به سه قسمت تقسیم می شود.
الف : دیوار بیرونی که قطورتر ا ز دیگر قسمتها بوده که بوسیله ۲۴ برج دیدبانی ا ز قلعه پاسداری می شد.
ب: دیوار داخلی که این دیوار حافظ قسمت اصلی قلعه یا قلب قلعه بوده.
ج: قسمت داخلی قلعه که محل فرماندهی دژ محسوب می شود.
ظاهراً زمان ساخت قلعه به قرن هفتم هجری تخمین زده می شود ولی با توجه به پایه های ساخت قلعه و مصالح بکار برده شده تخمین به اوایل دوره [[ساسانیان]] نیز زده می شود .
این قلعه دارای دو مدخل ورودی است که در بالای یکی از این مدخل کیسه ای بوده که بر اثر مرور زمان از بین رفته است.
== نام قلعه ==
روایاتدر بسیاریباره استنام اقلعه زروایاتی رایج است از آن جمله که دختر پادشاهی بر علیه پدر خویش شورش میکند و پد ر او را به نقطه دور تبعید میکند و برای وی قلعه ای ساخته در آنجا محبوسش میکند. دختر شاه بامید آزادی خویش روز شماری میکند و چوپانی که آنطرف رود قیزل اوزن به چوپانی مشغول بوده توجه او را جلب میکند و این دو عاشق هم میشوند و چوپان هر شب رود خانه سرد و خروشان قیزل اوزن را می شکافت و بدیدار شاهزاده می آمد و شاهزاده برای آنکه رنج این کا ر را از چوپان رفع سازد پلی برای او روی رودخانه می زند و چوپان اولین کسی است که ا ز روی پل رد می شود و بدیدار شا هزا ده می آید.
دختر شاه بامید آزادی خویش روز شماری میکند و چوپانی که آ نطرف رود قیزل اوزن به چوپانی مشغول بوده توجه او را جلب میکند و این دو عاشق هم میشوند و چوپان هر شب رود خانه سرد و خروشان قیزل اوزن را می شکافت و بدیدار شاهزاده می آمد و شاهزاده برای آنکه رنج این کا ر را از چوپان رفع سازد پلی برای او روی رودخانه می زند و چوپان اولین کسی است که ا ز روی پل رد می شود و بدیدار شا هزا ده می آید.
روایتی است بازرگا نی برای در ا مان ماندن دختر خود از دست مغولان برای دختر خود در این منطقه قلعه می سازد ولی به مرور زمان و حسن روابط و پس از مرگ بازرگان دختر وی برای توسعه تجارت بازرگانان آذربایجان با دیگر کشورها این پل (پل دختر را می سازد ) ولی همانطور که گفته شد همه اینها روایتی بیش نیست .▼
عقیده باستان شناسان بر این است که برای ملکه ناهید یا آناهیتا در منطقه پرستشگاه ویژه ای بوده که اغلب در بلندی ها می ساختند و این پرستشگاهها ا ز اهمیت ویژه ای بر خورداربودند و حاکمان و بازرگانان و کشاورزان هر ساله با هدایای نفیس عازم این پرستشگاهها میشدند چرا که ملکه ناهید فریاد رس زنان وآزادی و حریت نعمت و فراوانی آ ب و با ران تنها کسی بوده که در ا قتصاد و نبرد پشتیبان این مرز و بوم بوده لذا این قلعه و قلعه های دیگر دختر از اقصی نقاط کشورمان و بلاد دیگر تأیید در این سخن است . نقطه قابل توجه دیگر این که این قلعه بیشتر در کنار رودخا نه های عظیم و دریاها سا خته می شده .ا ز آ نجمله است: قیز قلعه سی ماکو و قیز قلعه میانه. علت آ نکه این معبد دارای دژهای فراوانی ا ز جهت پاسبانی و پاسداری است و همانطوریکه ذکر آن رفت این معبدها بیشتر مورد توجه اعیان و عامی شاهان و شاهزا دگا ن و فرماندهان بوده و اغلب با هدایای فراوان عازم این معبدها می شدند و چه بسا که از طرف گروهی نیز مورد تاخت و تاز و چپاول قرار بگیرند. از این جمله است که این معبد ها را بیشتر بصورت دژ یا همان قلعه می ساختند.
▲روایتیهمچنین روایت است بازرگا نیبازرگانی برای در ا مانامان ماندن دختر خود از دست مغولان برای دختر خود در این منطقه قلعه می سازدمی‌سازد ولی به مرور زمان و حسن روابط و پس از مرگ بازرگان دختر وی برای توسعه تجارت بازرگانان آذربایجان با دیگر کشورها این پل (پل دختر) را می سازد ) ولی همانطور که گفته شد همه اینها روایتی بیش نیست .
عقیده باستان شناسان بر این است که این قلعه مانند قلعه دخترهای دیگر ایزدبانوی ناهید یا [[آناهیتا]] شاخته شده است. پرستشگاه‌های این ایزدبانو را اغلب در بلندی‌ها می‌ساختند و حاکمان و بازرگانان و کشاورزان هر ساله با هدایای نفیس عازم این پرستشگاهها میشدند چرا که ملکه ناهید فریاد رس زنان وآزادی و حریت نعمت و فراوانی آب و باران تنها کسی بوده که در اقتصاد و نبرد پشتیبان این مرز و بوم بوده است. این قلعه‌ها بیشتر در کنار رودخانه‌های عظیم و دریاها سا خته می شده است.
