پول: تفاوت میان نسخهها
محتوای حذفشده محتوای افزودهشده
تصحیح اشتباهات برچسبها: برگرداندهشده ویرایشگر دیداری |
جز ویرایش 86.57.124.18 (بحث) به آخرین تغییری که Samuel T.Owen انجام داده بود واگردانده شد برچسب: واگردانی |
||
خط ۱:
{{دیگر کاربردها}}
{{نوار کناری سرمایهداری|Concepts}}
'''پول''' یا در [[فارسی]] [[افغانستان
در بیشتر کشورهای دنیا پول در گردش دارای دو بخش [[پول مسکوک]] و [[پول بانکی]] است که پول بانکی اکثریت مقدار پول در گردش را تشکیل میدهد.
خط ۱۲:
در نهایت کارکرد سوم پول ذخیرهسازی [[ارزش]] است؛ با کمک پول، یک تولیدکننده میتواند محصول تولیدی خود را بفروشد و پول حاصل از فروش آن را در آینده خرج کند؛ آیندهای که اگر میخواست تا آن زمان صبر کند، محصول از بین میرفت و دیگر ارزشی برای فروش نداشت. ذخیرهسازی ارزش نیازمند ثبات نسبی ارزش پول در گذر زمان است. هرگونه نوسان (چه منفی و چه مثبت) این کارکرد را تحت شعاع قرار میدهد.<ref name="چوبچیان، پوریا"/>
پولهای سنتی فیزیکی این سه کارکرد را با کمک نظام سیاسی حاکم بر کشور تأمین میکنند؛ رژیم حاکم بر کشور [[تضمین]] میکند که به ازای پول [[چاپ]] شده، میتوان وسایل مبادله دارای ارزش دیگر (همچون
مردم نیز به اعتبار رژیم سیاسی حاکم و تولید ناخالص داخلی، پول چاپ شده را برای مبادله معتبر میدانند. به تبع آن، هر چه از [[اعتبار]] و اقتدار [[رژیم]] سیاسی حاکم بر کشور نزد مردم کم شود یا تولید ناخالص داخلی پایین بیاید، به رسمیت شناخته شدن و معتبر دانستن پول نزد مردم کاهش مییابد و از کارایی پول به عنوان وسیله مبادله کم میشود.<ref name="چوبچیان، پوریا"/>
خط ۱۹:
مثلاً یک منطقهٔ اقتصادی کلان مثل خاورمیانه، توسّط پول کشورهای مختلف به مناطق اقتصادی جدا از هم تقسیم شده.
== ریشهشناسی ==
واژهٔ پول احتمالاً از واژهٔ یونانی
==
[[پرونده:ClientCardSample.png|بندانگشتی|یک کارت بانکی نمونه]]
پولیس پولی بودکه بامس ساخته میشد. بعضیاز علمای لغت میگویند کلمه پولس در آغاز در فنیقیه وضع شد و از آنجا به کشورهای دیگر سرایت کرد و کلمه فلوس که هنوز در برخی از کشورهای خاور نزدیک و خاورمیانه مصطلح است همین پولس است و کلمه پول که در زبان فارسی امروزی متداول است از ریشه پولوس گرفته شدهاست و بر خلاف تصور بعضی از ریشه فولاد نیست.<ref>ذبیحالله منصوری، سرزمین جاوید، ص ۲۱۹۹</ref>
خط ۴۰:
در بیشتر تاریخ پول مورد استفاده در تمامی کشورهای دنیا، پول کالایی بودهاست. حال آنکه اکنون در تمامی کشورهای دنیا پول فیات مورد استفاده قرار میگیرد.
=== پول
در این نوع پول هر کالایی میتواند مورد استفاده قرار گیرد. کالاهای رایج مورد استفاده فلزات نایاب مانند طلا و نقره یا مس بوده ولی گاهی مواد دیگری نظیر مواد غذایی، سنگ، سیگار و غیره نیز مورد استفاده قرار گرفتهاند.
=== پول
[[پول بیپشتوانه]] (پول فیات) پولی است که فاقد هرگونه ارزش ذاتی بوده و ارزش آن تنها وابسته به حکومت است. در این نوع سیستم با از بین رفتن حکومت پول ضرب شده توسط آن حکومت نیز بیارزش میشود. در زمان قدیم پول تمامی کشورها معمولاً به فلزات گرانبها نظیر طلا و نقره متصل بود؛ ولی بعد از لغو یکجانبه پیمان برتون وودز از سوی آمریکا در سال ۱۹۷۱، در تمامی کشورهای دنیا پول مورد استفاده پول بیپشتوانه است. بهطور مثال در پشت اسکناسهای دلار آمریکا نوشته شدهاست که این پول legal tender است که معنی آن این است که قبول نکردن این پول برای مبادلات، غیرقانونی میباشد.
پول بیپشتوانه دارای این برتری نسبت به پول کالایی است که در صورت مخدوش شدن آن دولت صادرکننده پول هنوز آن را قبول میکند. بهطور مثال میتوان [[اسکناس]] دارای پارگی را با اسکناس نو تعویض نمود ولی مشابه چنین کاری در مورد پول کالایی وجود ندارد.
===
مسکوکات در واقع پول ضرب شده توسط حکومت میباشد که میتواند به صورت سکه یا اسکناس باشد.
=== پول
پول بانکی پولی است که در یک حساب بانکی بوده و قابل برداشت از شعب بانک یا دستگاههای خودپرداز است. در تقریباً تمامی بانکهای دنیا بانک از نظام [[بانکداری ذخیره کسری]] استفاده میکند که در آن بانک تنها بخشی از سپردهها را به عنوان ذخیره نگه میدارد. پول بانکی دارای این تفاوت با پول مسکوک است که اولاً به صورت غیر فیزیکی بوده و تنها یک عدد در دفترچه حساب صاحب حساب است و ثانیاً اینکه در صورت از بین رفتن آن مؤسسه بانکی، پول ذخیره شده در آن نیز از بین میرود. سیستم بانکداری ذخیره کسری دارای خطرات تورمی زیادی است زیرا در هر بار پول جدیدی به پول در گردش هر کشور اضافه میشود. در تمامی کشورها بانک مرکزی میزان ذخیره مورد نیاز بانک را مشخص میکند.
پول در گردش هر کشور معمولاً مجموع پول مسکوک و پول درون حسابهای بانکی است.
تعریف پول فدرال:
از اقسام پول بانک است که برای مصارف فدرال خرج میشود.
تعریف پول فدرال سجلّ شده:
از اقسام پول فدرال است که صرفاً جهت مصرف مشخصّی هزینه شده باشد.
تعریف پول چرب:
پول سجل داری که به هیچ صورت قابل اختلاط با اقسام دیگر را ندارد و صاحب آن را از روی آن میشناسند پول چرب مینامند.
نکته:همانگونه که اثر انگشت همه یک منحصربه فرد است پول چرب هر شخص با شخص دیگر تفاوت محتوا دارد.
تذکر:منظور از اشخاص فقط اشخاص حقوقی میباشد.
تعریف پول چیدمان:پولی که دولت جهت گسترش جایگاههای اداری هزینه میکند پول چیدمان نام دارد.
نکته:از اقسام پول فدرال است و بیشتر توسّط خزانه داری یا بانک مرکزی و با هماهنگی شورای عالی پول و اعتبار خرج میشود.
== مکتبهای اقتصادی ==
|