ابوسعید گورکان: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اَبوسَعید بن محمد بن میرانشاه بن تیمور'''<ref> {{یادکرد-ویکی|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Abu_Sa'id_(Timurid_dynasty)|عنوان =Abu Sa'id (Timurid dynasty)|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۲۴ مارس ۲۰۱۰}}</ref> یا '''اَبوسَعیدِ گورَکان''' یا '''میرزا سلطان ابوسعید''' معروف به '''سلطان ابوسعید گورکانی''' (حک‍ ۸۵۴ ـ ۸۷۳ه‍.ق/ ۱۴۵۰ ـ ۱۴۶۹ م)، پسر [[میرزا سلطان محمد]]، نوه[[ جلال‌الدین میران‌شاه تیموری|میرزا میرانشاه]] و نبیره [[تیمور|امیر تیمور گورکان]] بود که بر [[فرارود]] یا ماوراء‌النهر و [[خراسان]] حکم‌ می‌راند. ابوسعيد پس از [[شاهرخ]] دومين سلطان مقتدر از بازماندگان تيمور است كه بر قسمت وسيعي از متصرفات تيمور از حدود [[مغولستان]] تا [[عراق]] و از [[فرارود]] تا [[سيستان]] و [[قندهار]] حكومت می‌كرد و سلطنت را نه به وراثت بلكه به زور شمشير به دست آورد. او آخرین پادشاه مقتدر [[تیموریان|خاندان تیموری]] در ایران محسوب می‌شود.<ref>دانشنامه جهان اسلام - ابوسعيد گورکان</ref>

ابوسعید ۱۴۲۴م در [[هرات]] دیده برجهان گشود<ref> {{یادکرد-ویکی|پیوند =http://en.wikipedia.org/wiki/Abu_Sa'id_(Timurid_dynasty)|عنوان =Abu Sa'id (Timurid dynasty)|زبان = انگلیسی|بازیابی = ۲۴ مارس ۲۰۱۰}}</ref>از جوانی و ابتدای زندگی او اطلاعات کمی وجود دارد. او شاهزاده‌ای گمنام و پسر میرزا محمدبن میرزا میرانشاه بود و در آغاز،‌ در ملازمت [[الغ‌بیگ]] به سر می‌برد . در سال ۸۵۳ ه.ق. در جنگ میان الغ‌بیگ و پسرش [[میرزا عبدالطیف]] به میان طایفه ارغونیان رفت و به کمک آنان سمرقند را محاصره کرد، ولی کاری از پیش نبرد و خود نیز به حبس افتاد. سپس از حبس گریخت و بخارا را به تصرف خود در آورد. پس از بعضی ناکامی‌ها، به [[شهر یسی]] رفت و با کمک [[ابوالخیر خان]] (پادشاه [[اولوس جوجی]])‌ شهر [[ سمرقند]] را تصرف کرد.

با کشته شدن [[جهانشاه]] به دست سپاهیان [[اوزون حسن]] [[ آق قوینلو]]، اقتدار سلطان ابوسعید با خطری جدّی مواجه شد. اوزون حسن، [[یادگارمحمد]] (نوهٔ [[بایسنقر میرزا]]) را اسماً در آذربایجان بر تخت نشانده بود و خود به نام او حکومت می‌کرد. سلطان ابوسعید در ۸۷۲ ه‍.ق با لشکریان بسیار و امید دریافت کمک از [[شروانشاه]] (فرخ یسار)، به آذربایجان لشکر کشید، سپاهیان وی به سبب سرمای زودرس دچار بی آذوقگی گردیدند و پراکنده شدند و به سبب این خیانت، ابوسعید اسیر اوزون حسن گردید و در ۸۷۳ ه‍.ق کشته شد<ref>اسفزاری، بخش ۲، ص ۲۹۱ـ ۲۹۸</ref><ref>عبدالرزاق سمرقندی، ج ۲، جزء ۲، ص ۱۳۳۵، ۱۳۳۹، ۱۳۴۹، ۱۳۵۲ـ۱۳۵۳</ref><ref>کنتارینی، ص ۳۹</ref>. لشکرکشی به آذربایجان را تنها اشتباه او می‌دانند.

== پانویس ==

== منابع ==